بزرگ شدن قلب یکی از مشکلات رایج است که ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. این مشکل ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا، عروق کرونر، یا بیماری‌های قلبی مادرزادی باشد. همچنین بزرگ شدن قلب ممکن است به عارضه‌های جدی مانند نارسایی قلبی و آرتیمی قلبی منجر شود. در ادامه به سایر علل بزرگ شدن قلب و درمان آن می‌پردازیم.
فهرست مطالب
بزرگ شدن قلب به چه معناست؟
بزرگ شدن قلب (کاردیومگالی) بدین معنی است که قلب شما بزرگتر از حد طبیعی است. اگر عضله آنقدر سخت کار کند که ضخیم شود، و یا اگر دریچه‌ها بزرگ شود، قلب شما می‌تواند بزرگ شود.
قلب بزرگ شده بیماری نیست، این یک علامت نقص قلبی است که باعث می‌شود قلب سخت‌تر کار کند، مانند کاردیومیوپاتی، مشکلات دریچه قلب و یا فشار خون بالا.
یک قلب بزرگ شده نمی‌تواند خون را به همان اندازه قلب طبیعی پمپ کند. این مشکل می‌تواند منجر به عوارضی مانند سکته مغزی و نارسایی قلبی شود.
علائم بزرگ شدن قلب چیست؟
گاهی اوقات بزرگ شدن قلب نشانه‌ای ندارد. در صورت بروز علائم، آنها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تنگی نفس
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
- تورم در پاها و مچ پا ناشی از ایجاد مایعات
- خستگی
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- درد در بازوها ، کمر ، گردن یا فک شما
- غش
دلایل بزرگ شدن قلب چیست؟
قلب شما به دلیل شرایط مادرزادی و یا یک مشکل قلبی که با گذشت زمان ایجاد می‌شود، می‌تواند بزرگ شود.
هر بیماری که باعث شود قلب شما برای پمپاژ خون به سختی کار کند، می‌تواند باعث بزرگ شدن قلب شود. درست همانطور که عضلات بازوها و پاها در هنگام کار کردن با آنها بزرگتر می‌شود، قلب هم در صورت تحت فشار قرار گرفتن بزرگ خواهد شد.
شایع ترین دلایل بزرگ شدن قلب، بیماری ایسکمیک قلب و فشار خون بالا است. بیماری ایسکمیک قلب هنگامی رخ می‌دهد که رسوبات چربی که در شریان‌های شما ایجاد می‌شوند، مانع از رسیدن خون به قلب شما شوند.
سایر شرایطی که می‌تواند موجب بزگ شدن قلب شما شود عبارتند از:
- کاردیومیوپاتی
کاردیومیوپاتی یک بیماری پیشرونده قلبی با انواع مختلفی است. بیماری‌هایی که به عضله قلب آسیب می‌رسانند می‌توانند باعث بزرگ شدن قلب شوند. هرچه آسیب بیشتر ایجاد شود قلب شما ضعیف‌تر و توانایی پمپاژ کمتر می‌شود.
- بیماری دریچه قلب
عفونت‌ها و برخی از داروها می‌توانند به دریچه‌هایی که جریان خون را در مسیر قلب شما جریان می‌دهد آسیب برساند. هنگامی که خون به سمت عقب می‌رود، قلب برای جاری کردن مجدد آن در مسیر درست باید سخت‌تر تلاش کند و این فرآیند موجب بزرگ شدن قلب می‌شود.
- حمله قلبی
در حین حمله قلبی ، جریان خون در رسیدن به بخشی از قلب کاملاً مسدود می‌شود. عدم وجود خون غنی از اکسیژن به عضله قلب آسیب می‌رساند و این عارضه موجب بزرگ شدن قلب می‌شود.
- بیماری تیرویید
غده تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که سوخت و ساز بدن را تنظیم می‌کند. پرکاری و کم کاری این غده می‌تواند بر ضربان قلب، فشار خون و اندازه قلب تأثیر بگذارد و باگذشت زمان موجب بزرگ شدن قلب شود.
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
اگر ضربان قلب نامنظم دارید، یک ریتم نامنظم قلب می‌تواند باعث شود که خون در قلب بازگردد و در نهایت به عضله آسیب برساند و در گذر زمان موجب بزرگ شدن قلب می‌شود.
- شرایط مادرزادی
مشکل قلبی مادرزادی نوعی اختلال قلبی است. نقایص مادرزادی قلب که باعث این علائم می‌شود عبارتند از:
- نقص سپتوم دهلیزی، سوراخی در دیواره که دو اتاق فوقانی قلب را از هم جدا می‌کند.
- نقص سپتوم بطنی، سوراخ در دیواره‌ای که دو اتاق تحتانی قلب را از هم جدا می‌کند..
- انسداد آئورت ، تنگ شدن آئورت، شریان اصلی که خون را از قلب به بقیه بدن منتقل می‌کند
- سوراخی در آئورت
سایر دلایل احتمالی بزرگ شدن قلب عبارتند از:
- بیماری ریه ، از جمله بیماری انسداد مزمن ریوی
- میوکاردیت
- فشار خون ریوی
- کم خونی
- بیماری‌های بافت همبند، مانند اسکلرودرما
- مواد مخدر و الکل
چه کسی در معرض خطر بیشتری قرار دارد؟
اگر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستید، احتمال ابتلا به بزرگ شدن قلب بیشتر است. عوامل خطر شامل موارد زیر است:
- فشار خون بالا
- چاقی
- کم تحرکی
- وراثت
- سابقه حمله قلبی
- اختلالات متابولیک، مانند بیماری تیروئید
- مصرف زیاد مواد مخدر یا الکل سنگین یا بیش از حد
بزرگ شدن قلب در سالمندان
بزرگ شدن قلب چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما با معاینه بدنی و بیان سوالاتی در مورد علائم شما شروع می‌کند. تعدادی آزمایش مختلف می‌توانند ساختار و عملکرد قلب شما را بررسی کنند. پرتونگاری قفسه سینه ممکن است اولین آزمایشی باشد که پزشک انجام می‌دهد زیرا می‌تواند نشان دهد که قلب شما بزرگ شده است یا خیر.
آزمایشاتی از این دست به پزشک شما کمک می کند تا علت بزرگ شدن قلب را پیدا کند:
- اکوکاردیوگرام
- الکتروکاردیوگرام
- آزمایش خون مواد موجود در خون شما را با شرایطی که باعث بزرگ شدن قلب می‌شود، مانند بیماری تیروئید بررسی می‌کند.
- تست استرس شامل راه رفتن بر روی تردمیل یا پدال زدن با دوچرخه ثابت است و به طور همزمان ریتم قلب و تنفس شما کنترل می‌شود. این می‌تواند نشان دهد که قلب شما در حین ورزش چقدر کار می‌کند.
- اسکن برای تولید تصاویر دقیق از قلب و سایر ساختارهای موجود در قفسه سینه شما استفاده می‌شود. این عمل می‌تواند به تشخیص بیماری دریچه قلب یا التهاب آن کمک کند.
- تصویربرداری MRI برای تولید تصاویری از قلب شما
تشخیص در دوران بارداری:
در دوران بارداری، پزشکان می‌توانند از آزمایشاتی به نام اکوکاردیوگرام جنین برای تشخیص نقص قلب در نوزاد متولد نشده استفاده کنند. در این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قلب کودک استفاده می‌شود.
پزشک شما ممکن است اکوکاردیوگرام جنین را در صورت سابقه خانوادگی قلبی و نقص قلبی و یا وجود اختلال ژنتیکی کودک شما مانند سندرم داون توصیه کند.
بزرگ شدن قلب چگونه درمان می شود؟
پزشک شما برای شرایطی که باعث بزرگ شدن قلب شما می‌شود، یک برنامه درمانی تجویز می‌کند.
- فشار خون بالا: مهار کننده‌های ACE
- ضربان قلب نامنظم: داروهای ضد آریتمی
- مشکلات دریچه قلب: جراحی برای رفع یا تعویض دریچه آسیب دیده
- تنگی عروق کرونر: ارائه راهکارهایی برای رفع این مشکل
- نارسایی قلبی: باتوجه به شرایطتتان درمانی تجویز می‌شود.
سایر روش‌ها می‌توانند نقایص مادرزادی قلب را برطرف کنند. اگر چند روش درمانی را امتحان کنید و از آنها نتیجه‌ای نگیرید، ممکن است به پیوند قلب نیاز داشته باشید.
تغییر سبک زندگی برای بهبود و درمان بزرگ شدن قلب:
با تغییر شیوه زندگی می‌توانید قلب بزرگ شده را مدیریت کنید:
- ورزش: در بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. از پزشک خود بپرسید که کدام نوع تمرینات برای شما بی خطر است.
- ترک سیگار
- کاهش وزن: اگر اضافه وزن دارید کاهش وزن می‌تواند کمک کند.
- غذاهای مضر را از رژیم غذایی خود حذف کنید: نمک، کلسترول و چربی‌های اشباع شده را در رژیم غذایی خود محدود و درمواردی حذف کنید. از مصرف الکل، کافئین و موادی مانند کوکائین خودداری کنید.
عوارض احتمالی در صورت عدم درمان مشکل بزرگ شدن قلب چیست؟
وقتی بطن چپ بزرگ شود، می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود. سپس قلب قادر به پمپ کردن خون کافی به بدن نیست.
لخته شدن خون
وقتی قلب به درستی خون را پمپاژ نکند، خون ممکن است در رگ‌ها لخته شود. لخته خون می‌تواند به مغز رفته و در رگ خونی بماند و باعث سکته مغزی شود.
ایجاد صداهای ناهنجار قلب
وقتی دریچه‌های قلب شما به درستی بسته نشوند، آنها صدای غیر عادی ایجاد می‌کنند.
ایست قلبی
اگر قلب شما بزرگ شده باشد، ممکن است خون کافی دریافت نکند که این امر می‌تواند منجر به ایست قلبی شود و در مواردی منجر به مرگ شخص می‌شود.
چگونه می‌توان از ابتلا به بزرگ شدن قلب جلوگیری کرد؟
ممکن است نتوانید از شرایطی که قبل از تولد رخ می‌دهد جلوگیری کنید. با این وجود می‌توانید از صدمه‌های بعدی که باعث بزرگ شدن قلب می‌شود، جلوگیری کنید. تعدادی از روش‌های جلوگیری از این مشکل عبارت‌اند از:
- خوردن یک رژیم غذایی سالم شامل میوه و سبزیجات ، مرغ ، ماهی ، لبنیات کم چرب و غلات کامل
- محدود کردن نمک، همراه با چربی‌های اشباع و ترانس
- اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
- انجام تمرینات هوازی و ورزش کردن در بیشتر روزهای هفته
- فشار خون و سطح کلسترول خود را مرتباً چک کنید و با پزشک خود در تماس باشید تا در صورت بالا بودن آنها را کاهش دهد.
- همچنین برای اطمینان از سالم بودن قلب، شما باید به پزشک مراجعه کنید. اگر مشکل قلبی دارید ممکن است به مراجعه به متخصص قلب نیاز داشته باشید.
سوالات متداول:
1. درمان قطعی بزرگ شدن قلب چیست؟
درمان قطعی بزرگ شدن قلب به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله علت اصلی بزرگ شدن قلب و وضعیت سلامتی فرد. در اکثر موارد، درمان این وضعیت شامل مصرف داروها، تغییر در سبک زندگی {مانند تغییر در رژیم غذایی و ورزش منظم} می‌باشد. اما روش قطعی درمان توسط پزشک متخصص قلب مشخص می‌شود.
2. داروهای جلوگیری از بزرگ شدن قلب؟
داروهای جلوگیری از بزرگ شدن قلب شامل بتابلاکرها، ACE inhibitors، ARBs، دیورتیک‌ها، و داروهای کنترل کلسیم هستند. این داروها با کاهش فشار خون، کنترل ضربان قلب، و کاهش تنش در دیواره‌های عروقی، به کنترل بار قلب کمک می‌کنند. همچنین، هر دارو باید بر اساس توصیه‌های پزشک و وضعیت شخصی فرد تجویز شود. به شدت توصیه می‌شود از مصرف سر خود دارو خودداری کنید و با مشورت پزشک دارو مناسب خود را مصرف کنید
3. درمان بزرگ شدن بطن چپ قلب چیست؟
برای درمان بزرگ شدن بطن چپ قلب، اقداماتی از قبیل مصرف داروها، تغییرات در سبک زندگی و در موارد شدیدتر، مداخلات جراحی می‌تواند مفید باشد. هر چند، برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، مشاوره با پزشک متخصص قلب و عروق ضروری است.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش شد، تا به بررسی بزرگ شدن قلب و درمان آن، علل‌های مختلف و روش‌های جلوگیری از آن بپردازیم. البته این مقاله برای اشنایی بیشتر افراد با این مشکل است و از آن سو که بزرگ شدن قلب می‌تواند باعث به وجود آمدن عارضه‌های مختلف و خطرناکی شود در صورت بروز نشانه‌های آن توصیه می‌شود تا به پزشک متخصص مراجعه کرده و با مشورت ایشان بهترین راه درمان برای شما مشخص شود.
