سکته قلب

سکته قلب، به حالتی گفته می‌شود که در آن، بخش‌هایی از عضله قلب، در اثر کاهش خون‌رسانی به قلب از بین می‌رود. تشخیص و اقدام زودهنگام برای درمان سکته قلبی، راز نجات کسانی است که از این عارضه، جان سالم به در برده اند. ما در این مقاله درباره شایع‌ترین علل بروز و رایج‌ترین علامت‌های ایست قلبی صحبت خواهیم کرد. اگر همراه ما باشید، اطلاعات مفیدی درباره علت سکته قلبی، علائم سکته قلبی و روش‌های تشخیص و درمان سکته قلبی به دست خواهید آورد؛ با ما باشید!

 

از سکته قلب چه می‌دانید؟

سکته قلب، در جوامع امروزی به یک مسئله جدی تبدیل شده است. قلب، مهمترین عضو بدن ما است که مراقبت از آن یعنی حفظ حیات و زندگی. وظیفه قلب، انتقال خون به شریان‌ها و رگ‌های خونی به منظور خون‌رسانی به اندام‌های مختلف بدن است.

قلب از عضلات خاصی به نام میوکارد ساخته شده است. درست مثل هر عضله دیگری، عضله قلب نیز به خون‌رسانی نیاز دارد و باید از نظر اکسیژن و مواد مغذی تامین شود. این عروق کرونر است که خونرسانی به عضله قلب را بر عهده دارد.

شریان‌های اصلی کرونر، همگی از آئورت جدا می‌شوند. بعید است که آئورت را نشناسید؛ آئورت، یک شریان بزرگ است که خون سرشار از اکسیژن را از قلب به بخش‌های مختلف از بدن، می‌فرستد. شریان‌های اصلی کرونر که به چندین شاخه کوچکتر تقسیم شده اند، خون را به بخش‌های مختلف از عضله قلب خواهند رساند.

در بسیاری از کشورها، بیماری عروق کرونر قلب که زمینه ساز حمله قلبی بوده، اصلی‌ترین عامل مرگ و میر معرفی شده است. آن طور که آمارها نشان می‌دهد، ۱۳ درصد از مرگ و میرهای مربوط به بزرگسالان، در اثر حمله قلبی است. در این آمارها می‌خوانیم که ایست قلبی، پنجمین علت مرگ و میر در جهان بوده که سهم آن در مرگ و میر بزرگسالان، ۵ درصد است.

پس می‌توان اینطور نتیجه گرفت که حمله قلبی، مرگبارتر از ایست قلبی است؛ گرچه هر دو عارضه خطرناک‌اند و بسته به شدت (خفیف، شدید یا مرگبار) بیماران را برای مدت طولانی از کار می‌اندازند. تاثیرات سکته بر تفکر، توان حرکت و انجام امور روزانه را نمی‌توان کتمان کرد. گاه کنترل عوارض بلند مدتی که سکته قلبی به بار می‌آورد، بسیار سخت و دشوار است.

 

تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی

برخی ایست قلبی را با حمله قلبی اشتباه می‌گیرند و از این اصطلاح، به جای یکدیگر استفاده می‌کنند. البته حق دارند و احتمالاً شباهت‌های این دو عارضه آن‌ها را به اشتباه می‌اندازد. با این حال شناخت تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی، از اهمیت زیادی برخوردار است.

اجازه دهید در رابطه با  تفاوت حمله قلبی و ایست قلبی، از حمله قلبی شروع کنیم. وقتی یک سرخرگ مسدود می‌شود، خون به بخشی از قلب نمی‌رسد و اینجاست که گفته می‌شود حمله قلبی رخ داده است. در این مواقع باید هر چه سریع تر، سرخرگ باز شود؛ در غیر این صورت مشکلات جدی برای قلب پیش می‌آید.

ممانعت از ارسال اکسیژن و خون به قلب که پیامد اصلی حمله قلبی است، ممکن است موجب ایجاد آسیب‌های دائمی به قلب گردد. البته همه چیز به محل انسداد و شدت آن بستگی دارد. به عبارت بهتر باید دید که میزان اختلالی که در روند انتقال خون به عضله قلب ایجاد شده، چقدر است. مسلماً اگر شدت این انسداد زیاد باشد، خون به بخش وسیع‌تری از قلب نمی‌رسد و بیشترین آسیب رخ می‌دهد.

عوارض حمله قلبی شدید، نفس تنگی بلند مدت است. به نظر می‌رسد بیماری که با چنین حمله‌ای مواجه شده، تا مدت‌ها تحمل فعالیت فیزیکی را نخواهد داشت. اما گاه این گرفتگی، جزئی است و تنها باعث قطع مختصر خونرسانی به قلب شده که به راحتی رفع می‌گردد. در این مواقع که میزان آسیب چندان قابل توجه نیست، می‌توان به بهبود کامل بیمار امیدوار بود.

علائم حمله قلبی، با درد قفسه سینه، تپش قلب، تنگی نفس، ورم پا، عدم توان برای فعالیت‌های فیزیکی و دشواری در نفس کشیدن موقع دراز کشیدن آغاز خواهد شد. البته قرار نیست همه علائم سکته قلبی، بلافاصله ایجاد شود؛ معمولاً بیمار آرام آرام با علائم سکته قلبی مواجه می‌گردد و در حالت‌های مختلف آن را احساس می‌کند.

مثلاً متوجه می‌شود که تحمل فعالیت فیزیکی را ندارد و یا فعالیت ها، به شدت او را خسته می‌کند. به علاوه قفسه سینه او موقع ورزش کردن دچار درد می‌شود و این‌ها در مجموع زنگ خطر حمله قلبی را به صدا درمی آورد. ارزیابی مداوم این علائم، به بیمار کمک می‌کند تا روند درمان خود را به موقع آغاز نماید و درمان به موقع مساوی است با کاهش پیامدهای ناشی از حمله قلبی.

و اما ایست قلبی؛

گاهی ایست قلبی بدون نشانه قبلی و به طور ناگهانی بروز می‌کند. علت سکته قلبی، اختلال در عملکرد الکتریکی قلب است که نظم را از ضربان قلب می‌گیرد. با بی‌نظمی ضربان قلب، این عضو حساس دیگر نمی‌تواند خون را پمپاژ نماید. در اینجا شخص بیمار، هوشیاری خود را از دست می‌دهد و در نهایت نبضی نخواهد داشت.

بالا بودن چربی خون، تغذیه ناسالم، ورزش نکردن، فشار خون بالا و اضافه وزن، از عواملی هستند که خطر ابتلا به سکته را در بزرگسالان افزایش می‌دهند. نتیجه تحقیقات نشان داده که مردان، بیش از زنان در معرض سکته قلبی اند.

تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی در این است که سکته، بر خلاف حمله قلبی که عارضه‌ای در ارتباط با جریان خون محسوب می‌شد، ناشی از اختلال عملکرد الکتریکی قلب است. با رخ دادن حمله قلبی، سرخرگی که جریان خون را به قلب می‌رساند، تنگ می‌شود یا مسدود می‌گردد.

در این مواقع اصلاً نباید اهمیت درمان سکته قلبی به موقع را دست کم گرفت. هرچه فرایند درمان سکته قلبی به تعویق بیافتد، آسیب وارده به قلب شدیدتر خواهد بود؛ زیرا عدم خون‌رسانی و انتقال اکسیژن به عضله قلب، باعث می‌شود که بخش‌هایی از بافت قلب از بین برود. اما در ایست قلبی، رخداد دیگری را شاهد هستیم؛ در سکته، عملکرد الکتریکی مختل می‌شود و در نتیجه ضربان قلب متوقف خواهد شد. در اثر سکته قلبی، خون در هیچ بخشی از بدن جریان نخواهد یافت.

سکته قلبی، که در علم پزشکی به آن انفارکتوس میوکارد گفته می‌شود، بی‌ارتباط با بیماری‌های عروق کرونر (CHD) نیست. در صورت بروز سکته، شریان‌های اصلی که خونرسانی به قلب را بر عهده دارند، آسیب می‌بینند. پزشکان، این آسیب را (آترواسکلروز) نام نهاده‌اند و بر این باورند که بالا رفتن سطح کلسترول خون و متعاقباً ایجاد پلاک خون، مسبب آن است.

براین اساس می‌توان گفت که استفاده از یک رژیم غذایی ناسالم، مصرف سیگار، دوری از فعالیت‌های ورزشی، مصرف الکل و حتی دیابت، در مجموع زمینه را برای ابتلا به آترواسکلروز فراهم می‌کند.

گاه علت سکته قلبی، لخته خون است و این پلاک‌ها هستند که در ایجاد لخته خون، مهمترین نقش را بر عهده دارند. وقتی پلاک‌ها دچار ترکیدگی می‌شوند، مواد شیمیایی حاصل از آن ها، مسبب لخته شدن خون خواهد شد. در صورتی که لخته‌ها به طرف قلب حرکت می‌کنند، خون‌رسانی دچار مشکل می‌شود و در نهایت قلب آسیب می‌بیند.

 

علت سکته قلبی

ما در دنیایی پر از استرس زندگی می‌کنیم. سبک زندگی‌مان با گذشته تفاوت زیادی دارد و به غذاهای ناسالم روی آورده ایم. زمان زیادی را به ورزش اختصاص نمی‌دهیم و گاه فراموش می‌کنیم از قلب‌مان محافظت کنیم. پس چطور انتظار داریم سکته به سراغمان نیاید؟

چه عواملی ریسک بروز ایست قلبی را افزایش می‌دهد:

فشار خون بالا:

یکی از علت سکته قلبی، فشار خون بالا است. ایست قلبی، در کمین افرادی است که دچار این عارضه هستند. همانطور که می‌دانید فشار خون طبیعی از ۱۲۰/۸۰میلی متر جیوه کمتر است. به همان میزان که اعداد فشار خون افزایش می‌یابد، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی نیز بیشتر می‌شود. فشار خون بالا مساوی است با تسریع فرایند ایجاد پلاک و صدمه دیدن شریان ها.

ابتلا به دیابت و بالا بودن سطح قند خون:

یکی از علت سکته قلبی، دیابت می باشد که موجب افزایش قند خون می‌شود، می‌تواند زمینه را برای بروز بیماری عروق کرونر مهیا سازد. دیابت، یک بیماری جدی است که بسیاری از افراد نسبت به آن بی‌توجه‌اند و اصلاً آن را عامل تهدید کننده سلامت قلب نمی‌دانند.

کلسترول بالا:

اگر سطح کلسترول موجود در خون شما افزایش یابد، بیش از همیشه در خطر حمله قلبی یا ایست قلبی خواهید بود. بهتر است با تغییر رژیم غذایی و یا حتی با مصرف داروهای خاصی که پزشک‌تان تجویز کرده، سطح کلسترول خون‌تان را تنظیم کنید.

تری گلیسیرید بالا:

تنها کلسترول نیست که وجود آن در خون شما آسیب زننده است. به غیر از آن، تری گلیسیرید بالا نیز در افزایش ریسک بروز انفارکتوس میوکارد تاثیر دارد. آنطور که محققان می‌گویند، برخی‌تری گلیسیریدها، در شریان‌های شما باقی می‌ماند و با ایجاد پلاک، قلب را در معرض آسیب قرار می‌دهد.

مصرف سیگار:

مصرف سیگار و دیگر دخانیات، در افزایش ریسک ابتلا به ایست قلبی، نقش پررنگی دارد. سموم ناشی از سیگار، عروق خونی را سفت می‌کند و قلب را تحت فشار قرار می‌دهد. همچنین سیگاری ها، معمولاً از غلظت خون رنج می‌برند و احتمالاً کلسترول بالایی دارند و این‌ها یعنی سلام بر سکته قلبی!

چاقی:

آمارها نشان می‌دهد که افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن، بیش از سایرین در خطر ابتلا به سکته قلبی هستند. چاقی همراه با شرایط دیگر، ریسک ابتلا به ایست قلبی را در افراد افزایش می‌دهد و یکی از علت سکته قلبی می باشد.

افزایش سن:

با افزایش سن، ریسک بروز سکته قلبی نیز بیشتر می‌شود. معمولاً مردان پس از عبور از ۴۵ سال و زنان با رسیدن به سن ۵۵ سال، در خطر ابتلا به ایست قلبی خواهند بود.

سابقه خانوادگی:

کسانی که عضوی از خانواده‌شان سابقه ابتلا به بیماری‌های اولیه قلب را داشته باشد، بیشتر در خطر ایست قلبی اند.

استرس:

به جرات می‌توانیم بگوییم یک سوم از مراجعات بیماران مبتلا به ایست قلبی، به دلیل استرس به این عارضه دچار شده اند. استرس ناشی از فشار کار را دست کم نگیرید؛ این نوع از استرس خطر ایست قلبی را تا دو برابر افزایش می‌دهد.

افسردگی:

افسردگی مزمن در ایجاد ناراحتی‌های قلبی_عروقی و در نهایت علت سکته قلبی بی‌تاثیر نیست.

هوای سرد:

یکی از عوامل ایجاد سکته که شاید برای شما هم جالب باشد، هوای سرد است. محققان متوجه ارتباط سرما با ایست قلبی شده اند؛ آن‌ها می‌گویند با افت هر ۵ درجه از دمای هوا، خطر بروز سکته قلبی ۳ درصد افزایش می‌یابد. هوای سرد، رگ‌ها را منقبض و تنگ می‌کند. در نتیجه فشار خون به طور ناگهانی بالا می‌رود و خطر سکته نیز افزایش می‌یابد.

 

علائم سکته قلبی

آشنایی با عوامل و علائم سکته قلبی به شما کمک می‌کند تا در لحظات حساس، خود را نجات دهید یا ناجی یک انسان دیگر باشید. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی بیماری‌های قلبی ۳۲ درصد از کل مرگ و میرهای جهان را به خود اختصاص می‌دهند. در این میان ۸۵ درصد فوتی‌ها مربوط به حمله و ایست قلبی بوده است.

این مقاله را مطالعه کنید و با علائم سکته قلبی آشنا شوید؛ بدون شک افزایش آگاهی کمک می‌کند تا لحظات حساس و بحرانی، که اکثر انسان‌ها فقط نظاره‌گر هستند، شما فرشته نجات یک انسان دیگر باشید.

علائم سکته قلبی:

تعریق بیش از حد:

از علائم سکته قلبی، تعریق شدید بدن است. البته نه هر تعریقی! آیا تاکنون کسی را دیده‌اید که در حالت نرمال بوده باشد و اصلاً احساس گرما نکند اما به یکباره و ناگهان دچار تعریق بیش از حد گردد و همراه با این تعریق، پوست او سرد باشد؟ این‌ها علائم سکته قلبی است و باید آن را جدی گرفت.

درد و ناراحتی در قفسه سینه:

درد قفسه سینه ناشی از سکته، به یک درد شدید با احساس فشار در ناحیه قفسه سینه همراه است. این درد که احتمالاً فقط چند ساعت به طول می‌انجامد، عودکننده و فروکش کننده خواهد بود.

احساس درد در قسمت بالاتنه:

از شایع‌ترین علائم سکته قلبی، درد در بالاتنه است. دردی که در اثر ایست قلبی ایجاد شده، ممکن است به بالاتر از قفسه نیز کشیده شود. در این مواقع، بیمار در ناحیه گردن، بازوها، پشت و دندان‌ها احساس خواهد کرد. اگر به تجربه کسانی که به ایست قلبی مبتلا شده اند، توجه کنید، می‌بینید که بسیاری از آن ها، در هنگام سکته، ناراحتی، فشار و درد را تنها در قسمت فوقانی سینه تجربه کرده‌اند.

دل درد:

یکی دیگر از شایع ترین علائم سکته قلبی، دل درد است. این را تجربه کسانی که سابقه سکته قلبی داشته اند، تائید می‌کند. بسیاری از این افراد، درد در قسمت سر دل را همراه با دیگر علائم احساس کرده اند. ممکن است این درد در ناحیه شکم به طرف پایین سرایت کند و یا اصلا، به صورت یک سوزش سر دل خود را نشان دهد. اما به صورت کلی، درد قلب از ناف تا فک تحتانی را درگیر می‌کند.

حس سبکی در ناحیه سر:

بسیاری از افراد، پیش از بروز سکته یا در حین ایست قلبی، فشار دوچندانی را در ناحیه قفسه سینه تجربه می‌کنند. این فشار سنگین، گاه با سبکی سر همراه است. در کنار این دو، ممکن است علائم دیگری مثل سرگیجه شدید و بیهوشی نیز به سراغ بیمار بیاید.

نفس تنگی:

قبل از بروز ایست قلبی، بیمار در حین تنفس احساس سنگینی دارد و مدام در تلاش است تا نفس عمیق بکشد. این حالت، معمولاً ناشی از همان احساس درد و ناراحتی بوده که بیمار در ناحیه قفسه سینه، احساس می‌کرد. البته اکثر مواقع هم بیمار بدون آنکه در ناحیه قفسه سینه احساس دردی داشته باشد، دچار تنگی نفس می‌شود.

اضطراب:

اضطراب نیز می‌تواند از علائم سکته قلبی باشد. منظورمان اضطرابی است که بدون هیچ دلیل خاصی و به طور ناگهانی فرد را درگیر می‌کند. مثلاً بیمار، بدون آنکه دلیلش را بداند، احساس عذاب وجدان دارد. برخی از مبتلایان به ایست قلبی، پیش از بروز سکته، بدون دلیل خاصی دچار یک حمله پانیک شده بودند.

حالت تهوع و استفراغ:

علائم سکته قلبی، حالت تهوع و استفراغ است. ممکن است بیمار، بدون هیچ دلیل مشخصی، در معده خود احساس بدی داشته باشد و بخواهد بالا بیاورد.

تپش قلب:

وقتی تپش قلب، علامت سکته قلبی است که فرد بیمار، با هر تپش احساس کند که قلب او در حال بال زدن است. در این مواقع بیمار متوجه می‌شود که قلب به صورت واضح در حال تپیدن است و آن وضعیت نرمال همیشگی را اصلاً ندارد.

خستگی و ضعف غیر عادی:

بیمار دائماً احساس خستگی می‌کند و ضعفی که به سراغ او می‌آید، عادی نیست و با همیشه فرق دارد.

غش کردن:

غش کردن یا سنگ کوپ، علامتی است که برخی بیماران در آستانه ایست قلبی تجربه کرده اند.

 

آیا ممکن است سکته قلبی به طور خاموش رخ دهد؟

بله؛ گاهی اوقات همینطور است!؟ یعنی علائم سکته قلبی، خاموش است و بیمار پیش از بروز سکته، هیچ علائمی را در خود نمی‌بیند! آنطور که در بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی و فضای مجازی می‌بینیم و می‌خوانیم، اینطور به فرد القاء می‌شود که ایست قلبی، حتماً با علائم فوق العاده دردناکی به سراغ افراد می‌آید؛ در حالی که اینطور نیست.

اغلب موارد ابتلا به سکته قلبی، با علائم خفیف و جزئی شروع می‌شود. حتی در مواردی این درد آنقدر خفیف و جزئی است که فرد مبتلا آن را علامت یک درد نمی‌داند و نسبت به آن توجهی نشان نمی‌دهد. این بی‌توجهی یعنی فرد مبتلا به عارضه قلبی، اصلاً نسبت به وضعیت خود مشکوک نیست و لازم نمی‌بیند که نسبت به درمان و کنترل این عارضه اقدامی انجام دهد.

نباید تصور کنید که دردهای خفیف و جزئی که طی چند روز می‌آید و می‌رود، حتماً به دلیل استرس، اضطراب و فشار عصبی رخ داده و یا تغذیه ناسالم، مسبب آن است. آنطور که پزشکان می‌گویند، هر دردی که بیش از ۵ دقیقه به طول بی‌انجامد را باید جدی گرفت و برای درمان سکته قلبی فکری کرد.

بهترین اقدام در مواجه با علائم سکته قلبی چیست؟

چنانچه علائم سکته قلبی را در خود و یا در شخص دیگری مشاهده کردید، بدون فوت وقت با شماره اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید. هرگز فراموش نکنید که هر چه زودتر مراقبت‌های اورژانس را دریافت کنید، آسیب کمتری به عضله قلب‌ خواهد رسید. وقتی به بیمارستان برسید، پزشکان معاینات و آزمایشاتی را برای تشخیص اینکه آیا اصلاً سکته قلبی رخ داده یا نه انجام می‌دهد.

در مواردی، بیمار به احیای قلبی ریوی یا CPR نیاز دارد و گاهی نیز لازم است تا با شوک الکتریکی یا همان دفیبریلاسیون، قلب مجدداً پمپاژ خود را آغاز نماید.

اقدامات لازم در زمان بروز سکته قلبی:

سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. پرسنل اورژانس، فرایند درمان سکته قلبی را در راه رسیدن به بیمارستان آغاز خواهند کرد.

هر فعالیتی که انجام می‌دادید را متوقف کنید. بهتر است بنشینید و یا دراز بکشید.

اگر از داروهای نیتروگلیسیرین استفاده می‌کردید، حال وقت آن است که دوز نرمال از آن را مصرف کنید.

در صورتی که به مصرف آسپرین حساسیت ندارید، یک عدد قرص ۳۲۵ گرمی یا دو قرص ۸۱ گرم مصرف کنید.

خونسردی خودتان را حفظ کنید. فقط استراحت کنید و منتظر رسیدن کمک باشید.

داروهای خود را به همراه داشته باشید.

 

تشخیص سکته قلب

پزشکان برای تشخیص ایست قلبی، شرح حال بیمار و علائم او را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهند. احتمالاً با توجه به وضعیت بیمار، آزمایشاتی را برای تشخیص دقیق عارضه تجویز خواهند کرد.

مهمترین آزمایشات تشخیص سکته قلبی:

الکتروکاردیوگرام:

الکتروکاردیوگرام همان نوار قلب است. در این آزمایش، الکترودهایی به قفسه سینه بیمار و برخی دیگر از نواحی بدن مانند مچ پا وصل می‌شود. حال سیگنال‌های دریافتی به شکل امواج بر روی مانیتور نمایش داده خواهد شد. نتیجه نوار قلب، به شکل چاپی آماده می‌شود تا پزشک همواره به آن دسترسی داشته باشد.

اکوکاردیوگرافی:

در آزمایش اکوکاردیوگرافی، از امواج صوتی برای نشان دادن تصاویر متحرک قلب استفاده می‌شود. پزشک متخصص، با مشاهده این تست، چگونگی پمپاژ خون به وسیله حفره‌ها و دریچه‌های قلب را به خوبی بررسی خواهد کرد.

آزمایش خون:

با بروز حمله قلبی، امکان شناسایی تعدادی از پروتئین‌های قلب ممکن خواهد شد. اگر این پروتئین‌ها بالا باشد، یعنی حمله قلبی رخ داده است. آزمایش اندازه گیری کراتین کیناز، میوگلوبین و تروپونین، از مهمترین آزمایشات خونی هستند که نتیجه آن‌ها به تشخیص سکته قلبی کمک زیادی می‌کند.

آنژیوگرافی:

در تست آنژیوگرافی، مایعی رنگی از طریق کاتتر، به یک سرخرگ در قسمتی از پا مثل کشاله ران تزریق می‌گردد. بدین ترتیب مایع رنگی به شریان‌های قلب وارد خواهد شد. پزشک از طریق اشعه ایکس، می‌تواند این رگ در شریان‌ها را مشاهده نماید و قسمت‌های مسدود رگ‌ها را شناسایی کند.

سی تی اسکن و MRI:

این دو، آزمایشات عکس برداری‌اند و تصاویر کاربردی از قلب و قفسه سینه را در اختیار متخصص قرار می‌دهند. معمولاً از اشعه ایکس در سی تی اسکن و از میدان مغناطیسی در آزمایش MRI استفاده می‌شود.

 

روش‌های درمان سکته قلبی

روش‌های درمان سکته قلبی، تغییر سبک زندگی، داشتن یک رژیم غذایی سالم، مصرف داروها و در نهایت جراحی را شامل می‌شود. اما سوالی که در ذهن بسیاری از افراد وجود دارد این است که آیا سکته قلبی قابل درمان است یا نه؟ می‌توان گفت راهی برای معالجه کامل سکته قلبی وجود ندارد و روش‌های درمانی که راجع به آن‌ها صحبت می‌کنیم، تنها می‌توانند این بیماری را کنترل کنند و ریسک بازگشت آن را کاهش دهند.

روش‌های درمان سکته قلبی:

تغییر سبک زندگی:

بسیاری از عواملی که در ایجاد سکته قلبی تاثیر دارند، به دست خودتان ایجاد شده اند. پس با ترک عادات اشتباه و اصلاح سبک زندگی، می‌توان گامی بزرگ برای درمان سکته قلبی برداشت. کنترل بیماری‌های زمینه ای، کاستن از استرس و فشارهای روحی، داشتن یک برنامه ورزشی مناسب و منظم، پرهیز از مصرف غذاهای چرب و شور و ترک سیگار، به شما نوید زندگی با قلبی سالم را می‌دهد.

مصرف داروهای قلب:

گاهی متخصص، از شما می‌خواهد که در کنار تغییر سبک زندگی، از داروهای شیمیایی نیز استفاده کنید. این داروها، مانع از ایجاد لخته خون می‌شوند و به قلب برای داشتن یک جریان خون طبیعی کمک می‌کنند. متخصصین قلب، از این روش برای درمان بسیاری از بیماری‌های قلبی استفاده می‌کنند.

جراحی قلب:

گاهی شدت آسیب‌های وارده به قلب، بیش از آن چیزی است که بتوان با اصلاح سبک زندگی و مصرف دارو آن را درمان کرد. در این مواقع پزشک متخصص، جراحی قلب را پیشنهاد می‌دهد. اولین روش جراحی قلب، عمل بای‌پس عروق کرونر است که در فرایند آن، جراح یکی از رگ‌های خونی در قسمتی از بدن را جدا می‌کند و آن را به قلب پیوند می‌دهد. بدین ترتیب شریانی که آسیب دیده و مسدود شده، از بدن خارج خواهد شد. آنژیوپلاستی و استنت گذاری، دومین روش جراحی قلب است که به این منظور، جراح کاتتر و بالون را به قسمت باریکی از رگ وارد می‌کند. سپس با باد کردن بالون، رسوبات چربی را از بین می‌برد. گاه برای باز نگه داشتن رگ از استنت استفاده خواهد شد. آخرین گزینه‌ای که پزشک برای جراحی قلب به سراغ آن می‌رود، پیوند قلب است که تنها در آسیب دیدگی‌های شدید قلب، به عنوان راه حل آخر از آن یاد می‌کنند.

 

سکته قلبی در جوانان

سن سکته قلبی در جوامع امروزی، پایین آمده و این نگران کننده است. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که این اتفاق، هیچ علت خاصی ندارد اما مطالعات متخصصین قلب، چیز دیگری می‌گوید. این پژوهش ها، بیانگر آن است که مصرف سیگار، استفاده از غذاهای فست فودی و چرب (که عادت غلط بسیاری از جوانان امروزی است)، نداشتن یک برنامه ورزشی مناسب و… همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا جوانان بیش از همیشه در معرض سکته قلبی باشند.

انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی در جوانان، به معنای انهدام و مرگ سلول‌ها است که غیر قابل بازگشت و جبران ناپذیر است. این عارضه در آن قسمت از قلب رخ می‌دهد که به دلیل از بین رفتن جریان خون، دچار ایسکمیک شدید شده باشد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کرده بودیم، توقف در گردش خون، گاه به طور ناگهانی و بدون هیچ علامتی رخ می‌دهد.

اما با این حال، شایع‌ترین علائم سکته قلبی، درد قفسه سینه است. اگر بخواهیم در یک جمله علت سکته قلبی در جوانان را شرح دهیم، باید بگوییم بسته شدن رگ‌هایی که قلب را تغذیه می‌کنند. اما چرا؟ چه دلیلی برای بسته شدن این رگ‌ها می‌توان نام برد؟

اولین و مهمترین عامل سکته قلبی، سبک زندگی ناسالم است. سیگار کشیدن، نداشتن فعالیت بدنی و کم تحرکی به علاوه چاقی، همه و همه می‌توانند زمینه را برای بروز سکته قلبی در جوانان فراهم نمایند.

علائم سکته قلبی در جوانان:

احساس سنگینی و فشار در قفسه سینه

احساس درد در یک یا هر دو بازو

ضربان قلبی که منظم نیست

احساس سبکی در سر

معده درد

درد در دست‌ها

درد فک

خروپف

گلودرد

سرگیجه

تعریق‌های بی‌دلیل

خستگی‌های بی‌دلیل

احساس داشتن بغض در گردن

سرفه‌های مدام و پی در پی

تاری دید در یکی یا هر دو چشم

مشکلی که بدون دلیل برای راه رفتن ایجاد شده

گیجی ناگهانی

اختلال در تکلم و درک

تورم در ساق پا یا کف پا آن هم بدون هیچ دلیلی

علت سکته قلبی در جوانان:

استرس:

وقتی استرس به سراغ یک جوان می‌آید، ماده‌ای به نام نورآدرنالین آزاد می‌شود. این ماده، باعث تنگی عروق بدن خواهد شد.

آلودگی هوا:

چنانچه قلب یک جوان تا ۷۰ درصد دچار گرفتگی عروق کرونر باشد، آلودگی هوا می‌تواند درصد تنگی را تا ۹۰ الی ۱۰۰ درصد افزایش دهد.

رژیم غذایی ناسالم:

ظاهراً جوانان علاقه بیشتری به مصرف فست فودها و غذاهای ناسالم از این دست دارند. مصرف این غذاها موجب افزایش کلسترول و چربی خون می‌شود و بدین ترتیب خطر ایست قلبی افزایش می‌یابد.

کلسترول ارثی:

کلسترول بالا از دلایل بیماری‌های قلبی است. در صورتی که کلسترول بالا در جوانان ارثی باشد، امکان ایست ‌های قلبی دور از انتظار نیست.

فشار خون:

حفظ فشار خون در سطح متعادل، میزان ابتلا به بیماری‌های قلبی در جوانان را به طرز قابل توجهی کاهش می‌دهد. با تغییر در شیوه زندگی (ورزش کردن و استفاده از غذاهای سالم و بدون نمک) فشار خون تنظیم می‌شود.

سابقه خانوادگی:

کسانی که سابقه خانوادگی ایست قلبی را دارند، باید بیش از سایرین مراقب سلامت‌شان باشند و همواره با ورزش کردن، تغذیه سالم، کنترل دیابت، فشار خون و کلسترول بالا و پرهیز از سیگار، به سلامت قلب‌شان توجه کنند.

افسردگی:

هورمون‌های استرس با افسردگی آزاد می‌شوند و این مواد شیمیایی، موجب افزایش التهاب و تنگی شریان قلب خواهند شد. افسردگی که تاثیر مستقیمی بر سلامت جسم دارد، جوانان را در معرض ایست قلبی قرار می‌دهد.

ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی:

گاهی علت سکته قلبی در جوانان، ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی است. مثلاً اسکار قلبی؛ اسکار قلبی، همان زخم در بافت قلب است که برخی از ورزشکاران به دلیل انجام مداوم تمرینات استقامتی طولانی مدت به آن مبتلا می‌شوند. کاردیومیوپاتی هیپرتروفی، بیماری قلبی دیگری است که در صورت‌عدم کنترل، می‌تواند عامل سکته قلبی باشد.

این بیماری، غالباً ارثی است و نشانه‌های آن با بزرگ شدن عضله قلب مشخص می‌گردد. دیگر بیماری قلبی که در ایجاد ایست قلبی نقش دارند، کاوازاکی است. بیماری کاوازاکی، نوعی اختلال است که در همان دوران کودکی، باعث التهاب حاد عروق خونی خواهد شد.

افزایش بیش از حد ضربان قلب:

ضربان قلب بالا، در بسیاری از جوانان شایع است و نباید به حال خود رها شود! بالا رفتن ضربان قلب، منجر به غش و حتی مرگ می‌گردد.

 

پیشگیری از سکته قلب

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. یادتان باشد که هیچ زمانی برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی دیر نیست. اما چگونه می‌توان از ایست قلبی پیشگیری کرد؟ بسیار ساده است.

کافیست این نکات را رعایت کنید:

سالم‌خوری را به عنوان بخشی از سبک زندگی خود انتخاب کنید. رژیم سالم، رژیمی است که کمترین چربی و نمک را داشته و در عوض سرشار از فیبر باشد. غلات، سبزیجات و میوه ها، به سلامتی سیستم قلبی و عروقی شما کمک زیادی خواهند کرد.

داروهایی که پزشک برای درمان سکته قلبی تجویز کرده را به طور منظم مصرف کنید. این داروها از بروز حملات قلبی در آینده جلوگیری خواهند کرد.

دائماً با پزشک‌تان در ارتباط باشید و چکاپ‌هایی که توصیه کرده را انجام دهید. همانطور که می‌دانید بیماری‌های مثل فشار خون و دیابت، زمینه ساز سکته قلبی‌اند و تنها راه برای کنترل این بیماری‌های زمینه ای، چکاپ است.

نمی‌توانید سیگار بکشید و در عین حال انتظار داشته باشید که قلب‌تان همیشه مثل ساعت کار کند! اگر سیگاری هستید، همین امروز آن را کنار بگذارید. سموم موجود در سیگار، نه تنها قلب بلکه ارگان‌های مختلف از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

اگر اضافه وزن دارید و چاق اید، فکری برای کاهش وزن خود کنید و از همین حالا، با یک برنامه ریزی منظم و مناسب، وزن‌تان را کاهش دهید.

ورزش کردن را فراموش نکنید. یک برنامه ورزشی منظم، ضامن سلامت سیستم قلبی و عروقی شما خواهد شد. ساده‌ترین ورزشی که می‌توانید انجام دهید، پیاده روی است. البته برای کسب نتیجه بهتر، حتماً اصول پیاده روی را یاد بگیرید و در طول هفته، ساعاتی مشخص را برای آن اختصاص دهید.

 

سخن پایانی

به پایان مقاله پربارمان رسیدیم. حالا شما مخاطبان، ایست قلبی را به خوبی می‌شناسید، با علائم سکته قلبی آشنا هستید، تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی را می‌دانید، از دلایل و علائم سکته قلبی مطالبی را خوانده‌اید و اطلاعات مفیدی درباره روش‌های تشخیص و درمان سکته قلبی در ذهنتان است.

فراموش نکنید که‌عدم تشخیص سریع سکته قلب و مراجعه دیرهنگام برای درمان سکته قلبی، عوارض فاجعه باری به بار خواهد آورد. کسانی که با چنین عارضه‌ای مواجه می‌شوند، باید بدون فوت وقت به بهترین مراکز درمانی مراجعه نمایند. کلینیک ما با برترین پزشکانی که سابقه درخشانی در تشخیص و درمان سکته قلبی دارند، همکاری داشته و آماده ارائه خدمات به شما عزیزان است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره حتماً با ما تماس بگیرید.