عوارض سکته قلبی شدید

عوارض سکته قلبی شدید متنوع است و احتمالاً پس از سکته، ریتم طبیعی قلب دچار اختلال شده و یا به طور کامل متوقف می‌شود. در صورتی که قلب طی حمله خون کافی دریافت نکند، احتمالاً برخی بافت‌های قلب بمیرند. همین مسئله قلب را ضعیف کرده و عوارض سکته قلبی جدی مانند نارسایی قلبی، اختلالات جریان الکتریکی و ضربان قلب (آریتمی‌های جدی) کشنده‌، عوارض جدی متعاقب آریتمی‌ها از جمله آمبولی لخته‌ها به مغز و سکته‌های مغزی ناتوان کننده و کشنده، حملات قلبی موثر بر دریچه‌های قلب و نشت خون پدید می‌آورد.

سکته و اهمیت توجه به عوارض سکته قلبی شدید

همه ساله افراد متعددی اعم از زنان و مردان و افراد مسن و جوان دچار حمله یا سکته‌ قلب می‌شوند. پیروی از رویکردهای سلامت مناسب برای بهبودی و آگاهی از عوارضی که ممکن است پس از حمله قلبی رخ دهد، برای جلوگیری از حملات قلبی مکرر حائز اهمیت است.
انفارکتوس میوکارد یا سکته‌های قلبی در شرایطی بروز خواهد کرد که جریان خونرسانی به قلب با تجمع چربی، کلسترول یا سایر مواد بدن (پلاک‌ها) تا حدی کند شده یا به طور کامل مسدود شود. این پلاک‌های در شریانهای تغذیه کننده قلب تشکیل می شوند. قطع جریان خونرسانی به قلب می تواند به بخشی از عضله قلب آسیب رسانده و یا آن را از بین ببرد.
عوارض سکته قلبی شدید در صورت درمان نشدن بسیار خطرناک هستند، بنابراین شناخت شایع ترین عوارض حمله قلبی مهم است. در ادامه قصد دارید به مهم‌ترین عوارض سکته قلبی خفیف تا شدید و پیامدهای هر یک از این عوارض مهلک برای بیمار اشاره کنیم و بگوییم هریک می‌تواند چه تاثیر بر وضعیت فیزیکی بیمار بگذارد.
در خصوص عوارض سکته قلبی شدید باید گفت در نتیجه حمله قلبی عضله قلب، مواد مغذی و خونرسانی را از دست می دهد. این موارد می تواند منجر به آریتمی یا ضربان قلب نامنظم، تضعیف عضله قلب و در نهایت نارسایی احتقانی قلب خواهد شد.
اثرات درازمدت سکته‌های قلبی شدید بر قلب بیماران بر اساس مدت زمانی که طول می کشد تا درمان پزشکی برای بیمار انجام شود و میزان آسیب دیدگی قلب در اثر حمله قلبی تعیین می شود.

 

سکته قلبی چیست؟

در پاسخ به این پرسش که سکته قلبی چیست باید بگوییم حمله قلبی که در اصطلاح پزشکی به آن انفارکتوس میوکارد یا (MI) گفته میشود یک وضعیت خطرناک جدی است که طی آن جریان خون به قلب به طور ناگهانی توسط یک لخته خون یا پلاک دچار انسداد می‌شود.
انسداد فوق معمولاً به دلیل تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد در شریان های قلب (کرونری) بروز می‌کند. حمله قلبی یک وضعیت اورژانسی و مهم است. در طول حمله قلبی، کمبود جریان خون به عنوان یکی از عوارض سکته قلبی شدید، منجر به مرگ بافت عضله قلب می‌شود.

 

تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی در چه مواردی است؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با دو این واژه روبرو شده باشید اما تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی را ندانید و این دو اصطلاح را سهواً معادل هم بدانید. حمله قلبی زمانی روی می‌دهد که یکی از سرخرگ‌های خون رسان به قلب دچار انسداد شده و مانع جریان خون به بخشی از قلب می‌شود. در طی این رویداد که اکسیژن رسانی و خونرسانی به قلب دچار اختلال می‌شود ممکن است عضله قلب دچار آسیب دیدگی شود.
بسته به شدت و محل انسداد آسیبی که ممکن است به عضله قلب در اثر این کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی وارد شود متفاوت خواهد بود.
حال آنکه سکته‌های قلبی به طور معمول در اثر اختلال در عملکرد الکتریکی قلب بروز کرده و ضربان قلب بیمار بی‌نظم شده و بواسطه این بی نظمی که در ضربان قلب بروز می‌کند، قلب قادر به پمپاز خون به سایر نواحی بدن نخواهد بود.
در چنین شراطی بیمار هوشیاری خود را به طور کامل از دست داده و در صورتی که احیا نشود احتمال مرگ وی در طی چند دقیقه حتمی است.
به بیان ساده در خصوص تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی باید گفت در حمله قلبی جریان خون به قلب عامل بروز مشکل است حال آنکه در سکته‌های قلبی بروز اختلال در جریان الکتریکی قلب عامل اصلی حادثه خواهد بود.
دیگر تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی آن است که در سکته‌های قلبی به دلیل توقف پمپاژ خون مرگ بیمار در صورت عدم احیا فوری حتمی است اما در حمله قلبی بسته به شدت انسداد در عروق خونی ممکن است آسیب به عضله قلب متفاوت بوده و از خفیف تا شدید درجه بندی خواهد شد.

عوارض سکته قلبی خفیف شامل چه مواردی است؟

در خصوص عوارض سکته قلبی خفیف باید بگوییم که حمله قلبی خفیف اغلب باعث آسیب دائمی قلب نمی شود یا فقط بر بخش نسبتاً کوچکی از عضله قلب تأثیر می گذارد. حمله قلبی خفیف می تواند نتیجه انسدادی باشد که در یکی از شریانهای کوچک کرونر رخ می دهد، یا انسداد جریان خون را به طور کامل به قلب مسدود نمی کند یا انسداد فوق فقط برای بازه زمانی بسیار کوتاهی طول می کشد. حال که با عوارض سکته قلبی خفیف آشنا شدیم نوبت به عوارض سکته شدید می‌رسد.

 

عوارض سکته قلبی شدید چیست؟

محتمل‌ ترین عوارض حمله قلبی شدید می تواند از مواردی بسیار پیش پا افتاده تا عارضه‌های تهدید کننده زندگی بسیار متفاوت باشد. عوارض سکته قلبی شدید اغلب مربوط به آسیبهایی است که قلب در طول حمله قلبی متحمل شده و خود زمینه ساز مشکلات بیشتری برای بیمار خواهد شد.
شایع ترین عوارض سکته قلبی شدید شامل مواردی از جمله مواردی از جمله آریتمی ( بی نظمی در ریتم طبیعی قلب)، نارسایی قلبی، پارگی و شوک قلبی و در نهایت بروز مشکل در دریچه یا بطن قلب خواهد شد.
برخی از افراد ممکن است در طول زندگی خود یک حمله قلبی “جزئی” را تجربه کنند بدون آنکه هیچ گونه عارضه جانبی را حس کنند. (هرچند چنین معضلی همچنان می تواند بسیار نگران کننده و جدی باشد). چنین رویدادی به عنوان یک حمله قلبی بدون عارضه شناخته می شود.
گاهی نیز ممکن است افراد شاهد یک حمله قلبی بسیار شدید شوند. این معضل دارای طیف گسترده ای از عوارض سکته قلبی شدید است و احتمالاً نیازمند درمان گسترده داشته باشد.

 

1- آریتمی یا بی نظمی در ریتم طبیعی قلب

آریتمی یک ضربان غیرطبیعی قلب است که می تواند شامل موارد زیر باشد:

– تپش خیلی سریع (تاکی کاردی فوق بطنی)
– ضربان خیلی آهسته (برادی کاردی)
– بی نظمی در ضربان (فیبریلاسیون دهلیزی)

آریتمی یا بی نظمی در ریتم قلب می تواند پس از حمله قلبی و در نتیجه آسیب دیدگی ماهیچه های قلب بروز کند. ماهیچه هایی که دچار آسیب دیدگی شده‌اند سیگنال های الکتریکی کنترل کننده قلب را دچار اختلال خواهد ساخت.
برخی از بی نظمی‌های قلبی از جمله تاکی کاردی، خفیف هستند و با علائمی همچون موارد ذیل همراه است:

• تپش قلب – احساس تپش قلب، بال بال زدن یا ضربان نامنظم قلب و حسس این احساسات در قفسه سینه یا گلو
• درد در قفسه سینه
• احساس سرگیجه یا سبکی در سر
• خستگی یا کوفتگی
• نفس تنگی یا تنفس دشوار و سخت

برخی بی نظمی‌ها در ضربان قلب هستند که می توانند تهدید کننده زندگی باشند، از جمله:

– انسداد کامل قلب: در طی این مشکل امکان انتقال سیگنال های الکتریکی قلب از یک طرف قلب به سمت دیگر وجود ندارد، بنابراین در چنین شرایطی قلب قادر به پمپاژ درست خون نخواهد بود.

– آریتمی بطنی: در طی این مشکل پیش از آغاز اسپاسم و توقف کامل پمپاژ خون قلب سریعتر شروع به تپیدن می کند. چنین وضعیتی به عنوان ایست قلبی ناگهانی شناخته می شود.

این نوع از آریتمی‌های مهلک می توانند به عنوان یکی از دلایل اصلی مرگ طی 24 تا 48 ساعت پس از حمله قلبی باشد.
با این حال، نرخ نجات افراد از چنین وضعیت‌های تهدید کننده‌ای از زمان اختراع دفیبریلاتورهای قابل حمل – که به عنوان یک دستگاه خارجی وارد کننده شوک الکتریکی به قلب وارد و بازگرداندن آن به ریتم مناسب به میزان قابل توجهی بهبود یافته است. بی‌نظمی های خفیف را به طور معمول می توان با داروهایی مانند بتابلوکرها کنترل کرد.

2- معضل برادی کاردی که معمولاً دردسرساز هستند و با علائم مکرر و طولانی همراه هستند. از همین رو احتمال دارد فرد برای درمان علائم خود به ضربان ساز نیاز داشته باشد. ضربان ساز در حقیقت یک وسیله

الکتریکی است که برای کمک به تنظیم ضربان قلب بواسطه جراحی داخل قفسه سینه کاشته می شود.

3- نارسایی قلبی

مشکل نارسایی قلبی در شرایطی بروز می‌کند که قلب قادر نباشد بخوبی و به شکلی موثر خون را به سایر نواحی بدن بیمار پمپاژ کند. این معضل در اثر آسیب دیدگی شدید عضله قلب در پی یک حمله قلبی شدید ایجاد می‌شود. این معضل به عنوان یکی از عوارض سکته قلبی شدید به طور معمول در بطن چپ قلب رخ می دهد.
علائم نارسایی قلبی شامل موارد ذیل خواهد:

– تنگی در تنفس
– خستگی یا کوفتگی
– ورم بازوها و پاها به دلیل تجمع و احتباس مایعات

معضل نارسایی قلبی عموماً با مصرف ترکیبی از داروها و در موارد حاد تنها بواسطه جراحی قابل درمان است.

4- شوک قلبی یا کاردیولوژیک

شوک قلبی شبیه نارسایی قلبی است، با این حال به مراتب خطرناک‌تر است. این معضل در شرایطی بروز می کند که عضله قلب به قدری دچار آسیب دیدگی شده باشد که دیگر قادر به پمپاژ خون کافی برای حفظ عملکردهای عمده بدن باشد.
علائم کاردیولوژیک قلبی شامل موارد ذیل است:

– اغتشاش ذهنی
– سردی دست و پاها
– کاهش نیاز به دفع ادرار یا ادرار نکردن کامل
– تپش قلب و تنفس سریع
– رنگ پریدگی پوست
– مشکل در تنفس

احتمالا برای درما چنین معضلی از دارویی به نام وازوپرسور و یا اینوتروپ استفاده خواهد شد. وازوپرسورها به انقباض رگ های خونی کمک کرده و همین مسئله منجر به تشدید فشار خون و بهبود گردش خون خواهد شد.
هنگامی که علائم اولیه شوک کاردیوژنیک تشخیص داده شد، احتمالاً برای بهبود عملکرد قلب انجام جراحی ضروری است. این اقدامات احتمالاً شامل اقداماتی چون مداخله عروق کرونر از طریق پوست (PCI)در کنار قرار دادن پمپی کوچک موسوم به پمپ بالون داخل آئورت خواهد بود. چنین اقداماتی می تواند به بهبود جریان خون از قلب کمک کند.
گزینه دیگر برای درمان، پیوند بای پس عروق کرونر است (که طی آن از رگ خونی ناحیه دیگری از بدن برای دور زدن هرگونه انسداد استفاده می شود).

5- پارگی قلب

پارگی قلب یکی از عوارض سکته قلبی شدید است که نسبتاً غیر معمول می‌باشد. در پی این عارضه ماهیچه‌ها، دیواره‌ها یا دریچه‌های قلب دچار گسستگی شده و از هم جدا می‌شوند.
چنانچه قلب در طی حمله قلبی اخیر دچار آسیب دیدگی قابل توجهی شده باشد احتمال پارگی قلب وجود دارد. معمولاً پارگی قلب طی 1 تا 5 روز پس از حمله اتفاق می افتد.
علائم پارگی قلب مشابه شوک کاردیوژنیک است و معمولاً برای ترمیم آسیب وارده جراحی قلب باز مورد نیاز است.
امید به زندگی افرادی که دچار پارگی قلب شده‌اند بسیار پایین است. تخمین زده می شود که از هر 2 نفر 1 نفر طی 5 روز پس از وقوع پارگی قلب جان خود را از دست می دهد.

بهبود عوارض سکته قلبی شدید

بهبود عوارض سکته قلبی شدید بسته به شدت سکته‌های قلبی و عوامل دیگری مانند علت و سن فرد می‌تواند زمان ببرد.
برخی از عوامل دخیل در سکته‌های قلبی شامل موارد ذیل است:

1- توانبخشی قلبی: تیم پزشکی و کادر درمانی به بیمار برای بازیابی سلامت خود کمک کرده و برای جلوگیری از سکته‌های قلبی در آینده برنامه ریزی می‌کند.
2- از سرگیری فعالیت بدنی: یک تیم پزشکی و کادر درمانی می تواند به برنامه ریزی برای فعالیت بدنی مناسب کمک کند.
3- بازگشت به محل کار: زمان بازگشت بیمار به شغل خود، به نوع شغلی که دارد و شدت حمله قلبی وی بستگی دارد.
4- رانندگی: پزشک در مورد زمان بندی بازگشت فرد به انجام فعالیت‌هایی همچون رانندگی که می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد، توصیههای متنوعی ارائه می کند.
5- رابطه جنسی: بیشتر افراد می توانند پس از 4 تا 6 هفته فعالیت جنسی خود را مجدداً از سر بگیرند. اختلال نعوظ می تواند ناشی از مصرف دارو باشد، اما درمان می تواند به رفع آن کمک کند.

بسیاری از افراد در دوران نقاهت پس از سکته قلبی دچار افسردگی شدید خواهند شد، ابا این حال چنین افرادی با سپری کردن جلسات مشاوره، کار درمانی و درمان‌های پزشکی می توانند بهبود یابند.

 

رویکردهای درمانی برای رفع عوارض سکته قلبی شدید

همانطور که می‌دانیم اصلی‌تری عامل سکته‌های قلبی انسداد رگ‌های کرونری خونرسان یا تغذیه کننده قلب است. برای درمان و رفع عوارض سکته قلبی شدید، پزشک متخصص ممکن است درمان‌های ذیل را در پیش بگیرد:

– دارو: پزشک متخصص برای درمان علائم سکته‌های قلبی ممکن است داروهای رقیق کننده خون و یا داروهای ضد پلاکت، داروهای ضد انعقاد، داروهای ضد کلسترول و ضد فشار خون، و داروهای ضد آنژین قلبی را تجویز می‌کند.

برای همین منظور پزشک متخصص تجویز آسپرین را برای رفع لخته‌های خونی تجویز خواهد کرد. چنانچه آسپرین در دسترس نباشد پزشک داروهای جایگزین دیگری از جمله پداسوگرل، کلوپلدوگرل و تیکاگراور را برای ممانعت از ایجاد لخته‌های خونی تجویز خواهد کرد.
داروی دیگری که ممکن است پزشک برای ممانعت از ایجاد لخته خون تجویز کند، داروی ضد انعقاد وارفارین است.
داروهای ضد فشار نیز تجویز دیگر پزشک متخصص است که به بتابلاکرها و مهارکننده‌ها معروف هستند.

– بالن: اگر بیمار شریان هایی دارد که به طور کامل یا تقریباً به طور کامل توسط تجمع پلاک مسدود شده باشد، پزشک متخصص ممکن است در شریانهای بیمار استنت قرار دهد تا جریان خون منظم را بازگرداند. روشی که پزشک شما انجام خواهد داد به نوع بیماری قلبی شما و میزان آسیب به قلب شما بستگی دارد.

– جراحی قلب باز: جراح روی قفسه سینه بیمار برشی ۸- ۱۰ سانتی متری ایجاد میکند تا برای دسترسی بهتر به قلب بتواند بخشی از استخوان های جناغ سینه یا کل آن را برش دهد.

وقتی قلب در معرض دید پزشک قرار گرفت بیمار را به یک دستگاه بای پس قلب و ونتیلاتور متصل میکند.

به کمک این دستگاه خون از قلب دور شده و پزشک می‌تواند به سهولت فرآیند جراحی را پیش ببرد. جراح با بکارگیری یکی از عروق خونی سالم تلاش می‌کند مسیر جدیدی در اطراف شریان مسدود شده ایجاد کند.
جراح قفسه سینه را بسته و استخوان‌های برش خورده قفسه سینه را بهم متصل می‌کند و سپس برش ایجاد شده را بخیه می‌کند.

سخن پایانی

در پاسخ به اینکه سکته قلبی چیست و تفاوت حمله قلبی و سکته قلبی شامل چه مواردی است باید گفت حمله قلبی می تواند تهدید کننده زندگی باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. هشدارهای کلیدی مرتبط با عوارض سکته قلبی شدید شامل درد و سفتی در قفسه سینه، درد در سایر قسمت های بدن و مشکل در تنفس است.
در حالی که بیشتر افرادی که دچار حمله قلبی می‌شوند زنده می‌مانند، مهم است که بدانیم چگونه خطر ابتلا به سکته‌های قلبی را کاهش دهیم و در صورت تجربه علائم آن چگونه واکنش نشان دهیم.
در حالی که درد قفسه سینه شایع ترین علامت است، اما تنها یکی از چندین علامت رایج سکته‌های قلبی است. اگر فکر می کنید ممکن است دچار سکته‌های قلبی شده باشید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. هر چه زودتر درمان های مرتبط با سکته‌های قلبی را دریافت کنید، احتمالاً نتیجه بهتری خواهید داشت.
چندین آزمایش وجود دارد که می تواند تشخیص دهد که آیا شما دچار سکته‌های قلبی شده اید یا خیر. اگر آزمایش‌ها نشان می‌دهند که شما دچار سکته‌های قلبی شده‌اید، درمان‌های موثری وجود دارد که می‌تواند به بازگرداندن جریان خون به قلب و به حداقل رساندن عوارض سکته قلبی شدید و همینطور عوارض سکته قلبی خفیف کمک کند. اگر عوامل خطر مرتبط با سکته‌های قلبی را دارید، با پزشک خود در مورد اقداماتی که می توانید برای کاهش خطرات سکته قلبی انجام دهید صحبت کنید.