ترمیم قلب بعد از سکته

ترمیم قلب بعد از سکته؛ بازتوانی کامل عملکرد قلب و بازتوانی حداقلی با برجای ماندن اثرات تخریبی نارسایی قلبی

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون به‌طور کامل جریان خون را مسدود کرده و جریان خون به عضله قلب به شدت کاهش ‌یابد. علت مهم بسته شدن رگ‌ها پارگی یکی از پلاک‌های پر از کلسترول است که طی سال‌ها به تدریج در رگ‌های قلب رسوب کرده است.

به دلیل اهمیت این بیماری قصد داریم، ترمیم قلب بعد از سکته را مورد بررسی قرار دهیم. به دلیل عوارضی که در پی سکته قلب ممکن است بروز کند، حتما در صورت مشاهده کوچکترین عارضه و ناراحتی در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

حمله قلبی چیست و ترمیم قلب بعد از سکته چگونه است؟

حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد وقتی اتفاق می‌افتد که یکی از شریان‌های مسئول خون‌رسانی به عضلات قلب مسدود شود. سپس بخشی از قلب از کمبود اکسیژن یا خون رنج می‌برد. قلب نوعی ماهیچه است و برای زنده ماندن به خون کافی نیاز دارد. بیماری عروق کرونر (CAD) علت اصلی انفارکتوس میوکارد است.

علت دیگر که کمتر شایع است، اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی شریان کرونری است که جریان خون به قلب را متوقف می‌کند. با افزایش سن، دیواره‌های داخلی رگ‌هایی که خون را به قلب می‌برند، به دلیل تجمع چربی به نام پلاک، آسیب‌دیده و باریک می‌شوند.

هنگامی‌که پلاک می‌شکند، سلول‌های خونی و سایر قسمت‌های خون به ناحیه آسیب‌دیده می‌چسبند و لخته خون تشکیل می‌شود. حمله قلبی وقتی به سراغ قلب می‌آید که یک لخته خون به‌طور کامل جریان خون را مسدود می‌کند و جریان خون به عضله قلب کاهش می‌یابد.

حمله قلبی یک از فوریت‌های پزشکی است که باید برای پیشگیری از شدت آن و ترمیم قلب بعد از سکته در اسرع وقت تلاش کرد. با توجه به اینکه این بیماری بسیار در میان مردم شایع است در ادامه مراقبت پس از سکته قلبی و علائم بعد از سکته قلبی خفیف را موردبررسی قرار خواهیم داد.

علائم اولیه حمله قلبی

شناسایی علائم سکته قلبی مهم‌ترین عامل نجات فرد و کاهش اثرات آن تلقی می‌شود. این نشانه‌ها از یک شخص به شخصی دیگر تفاوت دارد و روش‌های درمان برای ترمیم قلب بعد از سکته متفاوت است. به‌طورکلی، علائم کلی حمله قلبی قبل از وقوع عبارت‌اند از:

• خستگی غیرمعمول
• فشار و درد در قفسه سینه و بازوها که گردن، فک و پشت را نیز درگیر می‌کند. (این کی از بارزترین علامت‌های سکته قلبی است.)
• درد شکم
• حالت تهوع
• معده درد
• بی‌خوابی
• تنگی نفس
• سرفه کردن
• سرگیجه
• تغییر رنگ صورت (خاکستری)
• ریزش مو
• ضربان قلب نامنظم
• تعرق مفرط

علاوه بر درد شدید در ناحیه قفسه سینه، علائم سکته مغزی در زنان شامل علائمی مانند درد شکم یا سوزش سر دل، خستگی شدید، عرق سرد و چسبندگی پوست است.

هنگامی‌که سکته مغزی رخ می‌دهد، فرد حدود 10 دقیقه احساس مرگ قریب‌الوقوع را تجربه می‌کند، شبیه به حملات پانیک. در این مواقع خیلی سریع با اورژانس تماس بگیرید و در صورت امکان و دسترس بودن یک قرص آسپیرین به بیمار بدهید.

همچنین بعد از تمامی این علائم‌ها باید بساری شده و ترمیم قلب بعد از سکته یکی از موارد بسیار حائز اهمیت برای تمامی بیمارانی است که دچار سکته قلبی شده‌اند.

علائم بعد از سکته قلبی خفیف

در این قسمت به ۹ علامت حمله قلبی خفیف و ضعیف شدن قلب بعد از سکته می‌پردازیم. دانستن علائم بعد از سکته قلبی خفیف منجر به اقدام زودهنگام و جلوگیری از عوارض غیرقابل‌برگشت می‌شود.

1. حالت تهوع

یکی از علائم حمله قلبی خفیف حالت تهوع است. زمانی که کمی حالت تهوع داریم معمولا استراحت می‌کنیم و منتظر می‌مانیم تا این احساس از بین برود. این یک علامت نسبتاً رایج است و معمولاً جای نگرانی نیست. بااین‌حال، گاهی اوقات می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد.

اکثر مردم سعی می‌کنند حالت تهوع را جدی نگیرند و در بیشتر موارد این مشکلی ندارد. عاقلانه است که زیاد شکایت نکنیم. اگر احساس می‌کنید که این احساس بیش‌ازحد قوی است، باید به آن توجه کنید، به‌خصوص زمانی که علائم دیگری از حمله قلبی خفیف وجود دارد. کمک سریع می‌تواند به معنای واقعی کلمه تفاوت بین زندگی و مرگ باشد.

2. درد فک

یکی دیگر از علائم حمله قلبی خفیف، درد فک است. فک‌های ما در طول روز کارهای زیادی انجام می‌دهند. این‌ها نه‌تنها به ما در خوردن کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند در مکالمه نیز به ما کمک کنند. بسته به سطح فعالیت ما، عضلات فک شروع به درد می‌کنند و این معمولاً به‌سرعت از بین می‌رود. اما اگر شدید و طولانی باشد، ممکن است علامت خفیف حمله قلبی باشد.

درد حمله قلبی خفیف معمولا از ناحیه قفسه سینه شروع می‌شود. درد ممکن است به فک گسترش یابد، درحالی‌که ناحیه گلو نیز ممکن است بسیار دردناک شود. اگر چنین علامتی را تجربه کرده‌اید، دیگر نباید وقت خود را در مراقبت‌های پزشکی اورژانسی تلف کنید.

شما با رعایت این مورد می‌توانید زمان ترمیم قلب بعد از سکته را به حداقل برسانید.

3. عرق

وقتی عرق روی پوست ایجاد می‌شود و بعد از مدتی تبخیر می‌شود، گرما را از بدن خارج می‌کند. به ما در تنظیم دمای بدن کمک می‌کند و از گرم شدن بیش‌ازحد ما جلوگیری می‌کند.

عرق کردن معمولاً نشانه گرم بودن است، اما همچنین می‌تواند نشانه‌ای از بیماری باشد. بیماری‌های مختلف می‌توانند باعث تعریق بیش‌ازحد شوند و حمله قلبی خفیف یکی از آن‌هاست. اگر تعریق همراه با علائم دیگر ظاهر شود، علائم حمله قلبی ممکن است خفیف باشد.

4. درد قفسه سینه

شاید یکی از واضح‌ترین علائم بعد از سکته قلبی خفیف، درد قفسه سینه باشد. بیماران اغلب در حین حمله احساس فشار و درد در قفسه سینه می‌کنند. این علامتی است که اغلب در طول یک حمله قلبی خفیف تجربه می‌شود. درد قفسه سینه همیشه در اثر حمله قلبی رخ نمی‌دهد، اما اگر مدتی طول بکشد و شدت آن افزایش یابد.

5. تورم مچ پا

یکی دیگر از علائم حمله قلبی خفیف، تورم مچ پا است. قلب باید بتواند خون را به پاها پمپاژ کرده و آن را برگرداند. اگر این فرآیند به درستی انجام نشود، خون در پاها جمع می‌شود و باعث تورم در پاها می‌شود. اگر مراقبت‌های قلبی را انجام دهید، ترمیم قلب بعد از سکته بسیار آسان‌تر خواهد بود.

6. درد بازوی چپ

احساس درد در قسمت‌های مختلف بدن غیرمعمول نیست. به‌عنوان‌مثال، درد در بازوی چپ ممکن است نتیجه یک وضعیت نشستن ناراحت‌کننده یا استخوان‌های فرسوده باشد. اما اگر این درد شدید و مداوم باشد، گاهی اوقات می‌تواند نشانه یک حمله قلبی خفیف باشد.

این درد معمولا از قفسه سینه شروع می‌شود و تا بازوها ادامه می‌یابد. همچنین بعضی‌اوقات درد حدوداً فقط در قسمت بازو دیده می‌شود. برای تشخیص قطعی و صحیح باید بدون اتلاف وقت با یک متخصص قلب خوب مشورت کنید.

7. سرفه‌های مداوم

سرفه مداوم می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی خفیف باشد. در هنگام حمله قلبی خفیف، فشارخون بیمار کاهش می‌یابد و باعث بازگشت خون به ریه‌ها می‌شود. نتیجه یک سرفه مداوم است که مخاط صورتی یا سفید تولید می‌کند.

همچنین این موضوع را بدانید که ترمیم قلب بعد از سکته خفیف بسیار سریع‌تر از حمله‌های قلبی شدید صورت می‌پذیرد.

8. ضربان قلب نامنظم

قلب ما معمولاً یا تعداد ضربان عادی می‌زند. درواقع از دو ضربه تشکیل‌شده است، در ضربان اول خون به اتاق‌های اصلی پمپ می‌شود و سپس در ضربان دوم خون به بقیه بدن منتقل می‌شود. در افرادی که سکته قلبی خفیف دارند، به نظر می‌رسد که قلب آن‌ها یک یا دو ضربان از دست می‌دهد.

گاهی اوقات حتی در افراد سالم نیز ممکن است اتفاق بیفتد، به‌خصوص زمانی که هیجان‌زده هستیم. اگر به‌طور مرتب این اتفاق می‌افتد، باید به یک متخصص قلب ماهر مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که کمک فوری پزشکی می‌تواند به معنای واقعی کلمه زندگی شمارا نجات دهد. به همین دلیل است که ضربان قلب نامنظم می‌تواند نشانه یک حمله قلبی خفیف باشد.

9. خستگی

سلول‌های ما برای تولید انرژی به اکسیژن نیاز دارند. این اکسیژن توسط سیستم قلبی عروقی بدن تأمین می‌شود. اگر این سیستم آن‌طور که باید کار نکند، بدن ما فاقد اکسیژن موردنیاز خواهد بود. این به‌نوبه خود به این معنی است که ما در تولید انرژی مشکل‌داریم.

عوارض بعد از حمله قلبی

بیشترین عوارضی که بیماران پس از سکته قلبی و ضعیف شدن قلب بعد از سکته دارند عبارت‌اند از:

1. آریتمی

حمله قلبی با عوارضی مانند ضربان قلب نامنظم یا حتی ایست قلبی همراه است. آریتمی نیز یک ضربان قلب نامنظم است.

2. مرگ بافت

عدم رسیدن خون به قلب در طول حمله قلبی می‌تواند منجر به مرگ بافت شود و ترمیم قلب بعد از سکته را سخت‌تر کند. همچنین این عارضه می‌تواند منجر به ضعیف شدن قلب و ناراحتی قلبی شود.

3. درد قفسه سینه یا آنژین صدری

پس از حمله قلبی، عروق خونی آسیب‌دیده و می‌تواند منجر به آنژین صدری شود. آنژین درد قفسه سینه‌ای است که به دلیل خون‌رسانی ناکافی به عضلات قلب ایجاد می‌شود.

4. نارسایی قلبی:

هنگامی‌که بخش بزرگی از عضله قلب به‌شدت آسیب می‌بیند، قلب قادر به تأمین خون و اکسیژن کافی به بافت‌های بدن نیست. حمله قلبی یکی از مواردی است که می‌تواند به عضله قلب آسیب جدی وارد کند.

5. شوک قلبی
6. مشکلات دریچه قلب

مشکلات دریچه قلب هم یک از مواردی است که باعث ضعیف شدن قلب بعد از سکته می‌شود.

مراقبت پس از سکته قلبی

بسیاری از بیماران اولین حمله قلبی خود را پشت سر می‌گذارند و به زندگی عادی بازمی‌گردند تا به زندگی پرباری برگردند. اما اگر دچار حمله قلبی شده‌اید، باید تغییراتی در زندگی خود ایجاد کنید و به دنبال راه‌های مراقبت پس از سکته قلبی برای ترمیم قلب بعد از سکته باشید.

پزشک داروها را تجویز می‌کند و به بیمار توصیه می‌کند که سبک زندگی خود را بسته به‌شدت آسیب قلبی و شدت بیماری قلبی تغییر دهد. این به شما بستگی دارد که این توصیه‌ها را برای بهبودی کامل دنبال کنید.

پیروی از توصیه‌های پزشک و شرکت در برنامه توان‌بخشی قلبی بهترین راه برای رسیدن به بهبودی کامل پس از سکته قلبی است. علاوه بر این، بیماران باید در زمان‌های تعیین‌شده برای ویزیت‌های دوره‌ای به پزشک خود مراجعه کنند.

مراقبت پس از حمله قلبی بسیار مهم است. بیمارانی که سابقه حمله قلبی دارند بیشتر از مشکلات قلبی مانند درد قفسه سینه، حملات قلبی مکرر، نارسایی قلبی و حتی مرگ رنج می‌برند. رعایت توصیه‌های پزشک برای توان‌بخشی، ویزیت‌های دوره‌ای و درمان‌های تکمیلی احتمال بروز این مشکلات را کاهش می‌دهد. پزشک باگذشت زمان و با بهبود سلامت قلب یا سایر عوارض، برنامه درمانی را تغییر می‌دهد.

دوره استراحت برای ترمیم قلب بعد از سکته

درست است که استراحت کردن پس از سکته قلبی به شدت پیشنهاد می‌شود، اما به همان اندازه برای بیمار مهم است که در فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی شرکت کند و فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود قرار دهد. پزشکان به بسیاری از بیمارانی که دچار حمله قلبی شده‌اند توصیه می‌کنند که فعالیت بدنی خود را نسبت به دوره قبل از سکته افزایش دهند.

خواب خوب شبانه برای بیماران حمله قلبی بسیار مهم است. اگر بیمار در طول روز احساس خستگی می‌کند، بهتر است یک استراحت کوتاه یا چرت بزند. بیماران قلبی نباید خود را زیاد خسته کنند، در واقع هیچ وقت نباید حالت خستگی را تجربه کنند و باید بسیار استراحت کنند. پزشک با توجه به شرایط هر بیمار توصیه‌های لازم را ارائه می‌دهد، اما اکثر بیماران پس از سکته قلبی احساس می‌کنند انرژی زیادی برای کار و تفریح ​​دارند.

ضعیف شدن قلب بعد از سکته و درمان پزشکی

برای اکثر بیمارانی که دچار حمله قلبی شده‌اند، پزشکان دارو تجویز می‌کنند و آن را آزاد می‌کنند. بسیار مهم است که داروهای تجویزشده دقیقاً طبق دستور مصرف شوند. برخی از این داروها عمر بیمار را طولانی می‌کنند و برخی از عود علائمی مانند درد قفسه سینه جلوگیری می‌کنند و یا علائمی را که به وجود آمده‌اند درمان می‌کنند. داروهایی که معمولاً پس از حمله قلبی تجویز می‌شوند عبارت‌اند از:

1- آسپرین

آسپرین از تشکیل لخته‌های خون جلوگیری می‌کند و خطر مرگ پس از حمله قلبی را کاهش می‌دهد.

2- داروهای ضد پلاکت

این داروها به بیمارانی داده می‌شود که استنت در قلب آن‌ها گذاشته‌شده است یا داروهای ضد لخته برای باز کردن شریان مسدود شده به آن‌ها داده‌شده است. این داروها همراه با آسپرین برای جلوگیری از تجمع پلاکت‌ها در داخل رگ‌ها و کاهش خطر گرفتگی رگ‌ها تجویز می‌شوند.

3- بتا بلوکرها

بتا بلاکرها برای محافظت از قلب در برابر استرس و جلوگیری از حملات قلبی مکرر تجویز می‌شوند. البته ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا بدن به داروهای بتابلوکر عادت کند. با عادت کردن بدن به دارو، پزشک دوز دارو را چندین بار تغییر می‌دهد.

4- نیترات

نیترات عروق کرونر را گشاد می‌کند تا خون بیشتری به قلب برسد. نیترات همچنین برای درمان یا پیشگیری از درد قفسه سینه تجویز می‌شود. نیترات‌ها باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شوند.

5- مهارکننده ACE

مهار کننده ACE  باعث ترمیم قلب بعد از سکته و کارکرد بهتر آن می‌شود. همچنین باعث کاهش صدمات وارده از حملات قلبی می‌شود.

6- استاتین ها

این دسته از داروها کاهش دهنده کلسترول مضر بدن هستند و از سکته قلبی پیشگیری می‌کنند. ازآنجایی‌که استاتین ها رسوبات چربی را که در شریان‌ها ایجاد می‌شود، تثبیت می‌کنند، که می‌تواند باعث حمله قلبی شود، این دارو اغلب در دوزهای بالا پس از حمله قلبی حتی برای بیماران با کلسترول طبیعی یا پایین تجویز می‌شود.

ترمیم قلب بعد از سکته و تقویت عضلات آن

حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد وقتی اتفاق می‌افتد که قلب از کمبود اکسیژن به دلیل انسداد جریان خون رنج می‌برد. بعد از حمله قلبی، عضلات قلب آسیب می‌بینند و معمولا این آسیب ترمیم نمی‌شود. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیماری قلبی عامل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است.

2مدل حمله قلبی وجود دارد. نوع اول وقتی که چیزی قلب را از تپش بازمی‌دارد. دومی وقتی حادث می‌شود که جریان خون در بخش‌های مخصوصی از قلب جمع می‌شود و مانع از ضربان آن می‌شود. مدل اول در بیشتر اوقات باعث مرگ می‌شود. مگر اینکه بتوان به نحوی قلب را زنده کرد تا دوباره ضربان داشته باشد. نوع دوم چندان جدی نیست، اما معمولاً به بافت قلب آسیب می‌رساند.

محققان راه‌حلی برای ترمیم بافت آسیب‌دیده قلب و ترمیم قلب بعد از سکته (یعنی حملات قلبی نوع 2) یافته‌اند. این روش بر اساس یک مطالعه قدیمی است که نشان می‌دهد اگر جنین در رحم مادر دچار آسیب قلبی شود، سلول‌های کاردیومیوسیت در حالتی قرار می‌گیرند که می‌توانند خود را ترمیم و جوان کنند. بعد از به دنیا آمدن و در سنین بالاتر، سلول‌های کاردیومیوسیت این قابلیت خود را از دست می‌دهند.

بعد از تحقیقات زیاد، دانشمندان با به کارگیری عوامل بسیار زیادی توانستند توانایی این سلول‌ها را دوباره برگردانند. اولین مرحله این روش در مدل‌های حیوانی با موفقیت گزارش‌شده است. اما هنوز مشخص نیست که آیا این دارو در انسان مؤثر است یا خیر. زیرا تجویز طولانی‌مدت داکسی سایکلین می‌تواند باعث ایجاد تومورهای سرطانی شود.

سخن پایانی

اگر شما یک‌بار دچار سکته قلبی شده باشید، باید این موضوع را بدانید که خیلی بیشتر از سایر افراد امکان دارد مجدد به این عارضه دچار شوید عملیات ترمیم قلب بعد از سکته به سختی انجام می‌پذیرد. به همین دلیل به‌محض داشتن علائم زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:

1. درد در ناحیه قفسه سینه
2. گرفتگی در قسمت بازو، فک، معده و گردن
3. تنگ شدن نفس
4. تعرق بسیار زیاد
5. نامنظم بودن ضربان قلب
6. داشتن حالت تهوع
7. باد کردن پا
8. احساس خستگی ناگهانی

همچنین سعی کنید مرتب به پزشک مراجعه کنید و همیشه تحت نظر باشید به دلیل اینکه ضعیف شدن قلب بعد از سکته یکی از عوارضی است که با بیماران قلبی همراه می‌باشد. سعی کنید با انجام ورزش‌هایی مانند شنا، دوچرخه‌سواری به قوی‌تر شدن ماهیچه‌‌های قلب خود کمک کنید. داشتن تغذیه خوب هم در روند و سیکل بهبودی قلب شما تأثیر بسیار زیادی دارد.

رژیم غذایی سالم برای جلوگیری از عوارض حمله قلبی در آینده بسیار مهم است. این شش نکته را برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و عروقی جدی بگیرید:

1. سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات را بیشتر مصرف کنید.
2. مصرف کالری چربی خود را کنترل کنید.
3. مواد پروتئینی مختلف را به مقدار مناسب مصرف کنید.
4. کلسترول را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
5. از کربوهیدرات‌های پیچیده برای افزایش انرژی و محدود کردن کربوهیدرات‌های ساده استفاده کنید.
6. کمتر روی سدیم تمرکز کنید و سعی کنید جذب پتاسیم، منیزیم و کلسیم را افزایش دهید.