درمان اورژانسی فشار خون پایین

درمان اورژانسی فشار خون پایین؛ کاهش ریسک شوک و غش کردن و شکستگی جمجمه و آسیب به مغز

در اکثر موارد، فشارخون پایین به‌راحتی برطرف می‌شود و مانند فشار بالا نگران‌کننده نیست. بااین‌حال، در موارد نادر، فشار پایین مدوام یا بیش‌ازحد پایین می‌تواند منجر به شوک شود که در این صورت تهدیدکننده است و به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی نیاز خواهد داشت. روش‌های مختلفی به‌عنوان درمان اورژانسی فشار خون پایین وجود دارد که برخی را می‌توانید خودتان در خانه انجام دهید و برخی از رش‌های درمان فشار خون پایین مانند تزریق داروهای افزایش‌دهنده فشار باید در اورژانس انجام شود.

اهمیت درمان اورژانسی فشار خون پایین

موارد مختلفی مانند ترس، کار بیش‌ازحد، عدم تغذیه مناسب، خونریزی بیش‌ازحد بخصوص در خانم‌ها در دوران پریودی و شرایطی مثل بارداری می‌تواند عامل افت فشار باشد. اگر می‌خواهید بیشتر با روش‌های درمان فوری فشارخون پایین آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.

فشارخون پایین یا به زبان دیگر افت فشارخون، زمانی اتفاق می‌افتد که فشار خون یک فرد کمتر از حد طبیعی آن باشد. این شرایط معمولاً مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند و حتی در بسیاری موارد افراد ممکن است از پایین بودن فشارخون خود آگاه نباشند. بااین‌حال، وقتی فشارخون بیش‌ازحد پایین می‌آید و علائمی را از خود نشان می‌دهد باید مورد درمان اورژانسی فشار خون پایین قرار بگیرد تا خطری بیمار را تهدید نکند.

گفته می‌شود، افرادی که دارای فشارخون بسیار پایین به شکلی هستند که علائم منظمی مانند خستگی و حالت تهوع را تجربه می‌کنند، باید در اسرع وقت با یک متخصص فشارخون ملاقات کنند یا به دنبال درمان فوری فشارخون پایین باشند.

علائمی که به ما میگویند باید درمان اورژانسی فشار خون پایین انجام شود!

در بسیاری از موارد، فشارخون پایین نگران‌کننده نخواهد بود. پایین‌ترین حد فشارخون که ممکن است خطرآفرین شود نیز برای افراد مختلف بسته به تحمل و مقاومت بدنی که دارند و شرایط سلامتی متفاوت خواهد بود.

همچنین برخی از بیماران ممکن است دچار فشارخون پایین مزمن باشند. علائم شدیدی که به‌طور ناگهانی نمایان می‌شوند و نیاز به درمان اورژانسی فشار خون پایین دارند، عبارت‌اند از:

• سرگیجه یا سبکی سر
• مشکل در تمرکز
• غش کردن
• حالت تهوع
• خستگی بیش‌ازحد و غیرطبیعی
• کم‌آبی بدن
• تاری دید
• پوست رنگ پریده و حساس
• تنفس سریع و یا کم‌عمق و پشت سر هم
• افسردگی

موارد بالا اگر شدید نباشند ممکن است با روش‌های خانگی یا درمان گیاهی فشار خون پایین که در ادامه خواهیم گفت نیز قابل درمان باشند ولی هنگامی‌که فشارخون بسیار پایین است یا به‌سرعت کم می‌شود حتماً به درمان اورژانسی فشار خون پایین نیاز دارد؛ زیرا همان‌طور که قبلاً گفتیم افت شدید فشارخون ممکن است اندام‌های بدن را نیز در معرض خطر عدم دریافت خون کافی قرار دهد که ممکن است منجر به شوک و بیهوشی شود. ازجمله موارد مهم‌تر که نشان‌دهنده نیاز به تماس با اورژانس است، عبارت‌اند از:

• تنفس سریع و کم‌عمق
• نبض بسیار ضعیف اما تند
• پوست سرد
• از دست دادن هوشیاری
• رنگ آبی پوست یا اصطلاحاً کبود شدن پوست

اگر درمان اورژانسی فشار خون پایین در شرایط مورد نیاز انجام نشود، چه اتفاقی می‌افتد؟

زمانی که فشارخون بیش‌ازحد پایین است و علائم خود را نمایان می‌کند درمان اورژانسی فشار خون پایین باید سریعاً انجام شود. در غیر این صورت می‌تواند عوارض زیر را برای بیمار ایجاد نماید:

• شوک

وقتی فشارخون بیش‌ازحد افت پیدا می‌کند، متقابلاً میزان خونی که به اندام‌های مختلف بدن می‌رسد نیز کم می‌شود و این شرایط می‌تواند عملکرد اندام‌های بدن را مختل کند. درواقع افت زیاد فشارخون ممکن است به‌قدری منجر به کاهش اکسیژن یا جریان خون شود که هوشیاری فرد کاهش یافته یا کاملاً از هوش برود.

• زمین خوردن و ایجاد عوارض ناشی از آن

افت فشارخون همان‌طور که در قسمت قبل گفتیم می‌تواند هوشیاری فرد را کاهش دهد. همچنین از علائم مهم این بیماری ضعف و سرگیجه است که می‌تواند منجر به زمین خوردن بیمار شود. خودِ زمین خوردن نیز می‌تواند عوارضی مانند شکستگی‌های مختلف و آسیب‌های بسیار جدی و خطرناک را ایجاد نماید.

• سکته مغزی یا مشکلات قلبی

اگرچه فشارخون بالا عامل مهم‌تری برای بیماری‌های قلبی است ولی وقتی شما دچار افت فشار می‌شوید باز هم قلب سعی می‌کند با فعالیت بیشتر افت جریان خون به اندام‌ها را جبران کند.

افرادی که علائم شدیدی از افت فشار ندارند ولی هر زمان که فشارخون خود را اندازه می‌گیرند پایین‌تر از حد طبیعی است کم‌کم به دلیل فعالیت شدید قلب دچار نارسایی قلبی خواهند شد.

همچنین احتمال مشکلاتی مانند ترومبوز ورید عمقی یا ایجاد لخته خون در رگ‌ها و سکته مغزی نیز وجود دارد؛ زیرا خون به اندازه کافی جریان ندارد و همین امر می‌تواند منجر به تشکیل لخته خون شود که اگر به سمت قلب، مغز یا ریه حرکت کند عاملی برای سکته می‌باشد.

بهترین قرص برای فشار خون پایین چیست؟

چندین دارو برای درمان سریع افت فشار مورد استفاده قرار می‌گیرد که رایج‌ترین آن‌ها فلودروکورتیزون و میدودرین هستند. اینکه کدام قرص برای فشار خون پایین شما مفید است به علت افت فشار بستگی دارد و باید بعد از انجام ارزیابی‌های لازم توسط متخصص فشارخون یا قلب و عروق تجویز شود.

بااین‌حال، ما در این قسمت صرفاً جهت افزایش آگاهی شما مهم‌ترین انواع قرص برای فشار خون پایین را معرفی می‌کنیم که عبارت‌اند از:

• فلودروکورتیزون

وقتی فرد هنگام ایستادن دچار افت فشارخون می‌شود، از این دارو باید استفاده کند. این دارو یکی از انواع داروهای کورتیکواستروئیدی است که سطح سدیم و مایعات بدن را تنظیم می‌کند و به همین دلیل معمولاً برای درمان اورژانسی فشار خون پایین ناشی از کم‌آبی بدن نیز تجویز می‌شود. درواقع این دارو با افزایش حجم خون در یک زمان و ناحیه می‌تواند فشارخون را بالا ببرد.

• میدودرین

این دارو معمولاً برای درمان اورژانسی فشار خون پایین شدید در حالت ایستادن، تجویز می‌شود.

• پیریدوستیگمین

برخی از بیماران به دلیل ضعف عضلانی مثلاً در حین یک فعالیت، دچار افت شدید فشارخون می‌شوند. برای این افراد معمولاً پیریدوستیگمین تجویز خواهد شد تا نوعی ماده طبیعی به نام استیل کولین که به عملکرد درست عضلات کمک می‌کند در بدن پایین نیاید. درنتیجه می‌تواند بی‌حالی و خستگی ناشی از افت فشار را نیز کاهش دهد.

• کافئین

کافئین محرک خوبی برای سیستم عصبی مرکزی است و در افراد دارای افت فشار از پایین بودن هوشیاری و خواب‌آلودگی جلوگیری می‌کند. این داورها همچنین به تحریک عضلات قلبی، بهبود عضلات و بهبود سردردهای شدید ناشی از افت فشار هم کمک خواهند کرد. همچنین به‌صورت موقت و سریع می‌تواند تا حدودی فشار را افزایش دهد.

• اریتروپویتین

اگر افت فشارخون ناشی از کم‌خونی باشد معمولاً پزشک از این دارو برای بیمار استفاده می‌کند. این دارو با افزایش تعداد سلول‌های خون کم‌خونی را بهبود می‌دهد.

• داروهای ضدعفونی غیراستروئیدی

گاهی ممکن است افت فشارخون بیمار ناشی از وجود یک عفونت در بدن باشد. در این صورت از این داروها برای کاهش تب و التهاب استفاده خواهد شد.

توجه داشته باشید که اگر افت فشارخون شدید را تجربه می‌کنید که با شوک مرتبط است، ممکن است داروهایی مانند اپی نفرین و نوراپی نفرین را به‌صورت داخل وریدی (تزریق در رگ‌هایتان) به‌عنوان درمان اورژانسی فشار خون پایین دریافت نمایید که با تنگ کردن سریع رگ‌های خونی فشار را افزایش می‌دهند.

اگر فشارخون پایین شما به دلیل وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد، باید به‌صورت منظم تحت نظر یک متخصص فشارخون باشید و اگر علت آن دارویی باشد که در حال حاضر استفاده می‌کنید، با پزشک مورد نظر مشورت کنید تا دوز دارو را تغییر دهد یا آن را با داروی دیگری برایتان جایگزین کند.

درمان اورژانسی فشار خون پایین در خانه

ممکن است شما در شرایطی دچار افت فشار شوید که نتوانید خودتان را به اورژانس برسانید و باید اقدامی انجام دهید که از پایین‌تر آمدن فشارخون جلوگیری شود.

همچنین زمان‌هایی که فشارخون بیش‌ازحد پایین نیست و علائم خفیفی را ایجاد کرده است می‌توانید با برخی روش‌ها در خانه آن را بهبود دهید. اگر از قبل دارویی برای این بیماری استفاده می‌کنید تنها کاری که باید انجام دهید این است که سریعاً قرص تنظیم فشار خود را مصرف کنید. اگر قرص ندارید باید کارهای زیر را انجام دهید:

• قرار دادن پاها در ارتفاع

به‌آرامی دراز بکشید و پاهایتان را روی یک صندلی یا تخت طوری قرار دهید که بالاتر از سرتان باشد. این کار خون‌رسانی را افزایش داده و علائم ناشی از افت فشار را بهبود می‌دهد.

• خوردن مقداری نمک

سدیم موجود در نمک عاملی برای افزایش فشارخون است. وقتی فردی به دلیل افت فشار غش می‌کند یا علائم دیگری دارد باید مقداری آب و نمک به او بدهید؛ زیرا نمک می‌تواند سریعاً فشار را افزایش دهد و بهترین روش درمان اورژانسی فشار خون پایین در خانه است.

• خوردن مواد شیرین

علاوه بر نمک، مواد شیرین مانند آب‌قند نیز می‌تواند فشارخون را افزایش دهد.

مصرف غذاهای مناسب افزایش‌دهنده فشار

ازجمله مهم‌ترین نکاتی که باید در رژیم غذایی خود جهت تنظیم فشارخون و افزایش آن در صورت افت فشار به آن توجه کنید عبارت‌اند از:

به اندازه کافی آب بنوشید.

دهیدراته شدن یا کم‌آبی بدن یکی از عوامل اصلی افت فشارخون است و اگر به اندازه کافی در طول روز آب بنوشید می‌توانید از این شرایط جلوگیری کنید.

در غذاهای خود از نمک بیشتری استفاده کنید.

اگرچه همیشه به دلیل خطر افزایش فشارخون و بیماری‌های قلبی توصیه می‌شود میزان نمک مصرفی خود را کاهش دهید ولی افرادی که دچار افت فشار مزمن هستند باید کمی بیشتر از نمک استفاده کنند. به‌عنوان‌مثال،  مصرف غذاهایی مانند ماهی ‌دودی، خیارشور، کنسرو و زیتون شور می‌تواند برای این افراد مفید باشد.

از غذاهای دارای ویتامین B12 و اسیدفولیک بیشتر استفاده کنید.

این دو ترکیب نقش بسیار مهمی در بهبود گردش خون دارند. ازجمله مواد غذایی غنی از آن‌ها نیز می‌توان به جگو، لوبیا قرمز، تخم‌مرغ، گوشت گوسفند و گاو اشاره نمود.

شرایط زمینه‌ای که می‌تواند منجر به نیاز به درمان اورژانسی فشار خون پایین شود، چیست؟

برخی از شرایط زمینه‌ای خاص و مشکلات سلامتی ممکن است منجر به افت فشارخون شوند که اگر با علائم گفته شده در بخش علائم اورژانسی همراه باشد نیاز به درمان اورژانسی فشار خون پایین وجود دارد. مهم‌ترین شرایط زمینه‌ای عبارت‌اند از:

• بارداری
• از دست دادن خون
• کم‌آبی بدن
• کمبود مواد مغذی
• خونریزی داخلی
• مصرف برخی از داروها
• مشکلات قلبی
• اختلالات غدد درون‌ریز
• دیابت
• عفونت‌های شدید، ازجمله شوک سپتیک یا عفونت‌های موجود در جریان خون
• واکنش‌های آلرژیک شدید که منجر به شرایط خاصی به نام آنافیلاکسی می‌شود.

محدوده طبیعی فشار خون چیست؟

شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که با توجه به توضیحات ارائه شده در قسمت‌های قبل چه فشار خونی را باید خطرناک محسوب کنیم. همان‌طور که قبلاً هم گفتیم افت فشارخون خطرناک برای هر فرد می‌تواند تا حدودی متفاوت باشد و بیشتر، علائم ایجاد شده و شدت آن‌ها هستند که شرایط اورژانسی را برای شما مشخص خواهند کرد.

فشارخون طبیعی 80/120 میلی‌متر جیوه است. معمولاً فشار خون در حدود 60/90 به معنی پایین آمدن فشارخون است و نیاز به پیگیری سریع است. بااین‌حال، حتی در این سطوح، ممکن است برخی بیماران هیچ علامتی نداشته باشند.

در اورژانس برای درمان اورژانسی فشار خون پایین چه کارهایی انجام خواهد شد؟

اگر فردی دچار افت فشارخون همراه با علائم نگران‌کننده مانند از دست دادن هوشیاری، آشفتگی ذهنی، نبض ضعیف و سریع و الگوی تنفسی خاصی باشد، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های اورژانسی باشد.

در اتاق اورژانس، پزشک ممکن است در مورد سابقه پزشکی بیمار، داروهایی که مصرف می‌کنند یا هرگونه عفونت یا حادثه‌ای که ممکن است رخ داده باشد، سؤالاتی خواهد پرسید تا شرایط بیمار را بهتر درک کند.

در این شرایط بیمار باید حتماً یک همراه داشته باشد و تا جای ممکن به سؤالات پزشک اورژانس پاسخ دهد؛ زیرا خود بیمار احتمالاً هوشیاری کافی برای پاسخگویی را ندارد.

پزشک همچنین تست‌هایی جهت بررسی ضربان قلب و فشار خون و آزمایش‌های تصویربرداری برای بررسی سایر مشکلات بدن و اندام‌های داخلی را انجام خواهد داد.

بعد از انجام مراحل معاینه مورد نیاز پزشک داروهای مناسبی را به شکل تزریقی برای بیمار تجویز می‌کند و همچنین دستورالعمل‌هایی مانند استفاده از برخی داروها یا مواد غذایی خاص را به همراه ارائه می‌دهد تا هرچه زودتر فشار بیمار به حد نرمال برسد.

درمان گیاهی فشار خون پایین چیست؟

شما می‌توانید علاوه بر درمان‌های پزشکی و خانگی که قبلاً گفته شد از برخی گیاهان نیز برای حفظ فشارخون خود در محدوده طبیعی کمک بگیرید. مصرف این داروها باید با پزشک هماهنگ شود و بعد هم در حد اعتدال استفاده کنید. ازجمله بهترین موارد درمان گیاهی فشار خون پایین و درمان‌های طب سنتی عبارت‌اند از:

• ریحان

ریحان یکی از محبوب‌ترین سبزیجات است که گنجینه‌ای از مواد مغذی مانند ویتامین C، پتاسیم و منیزیم است و همگی به درمان افت فشارخون و حفظ فشار خون در محدوده طبیعی کمک می‌کنند.

وجود آنتی‌اکسیدان قوی به نام اوژنول در برگ‌های ریحان نه‌تنها به افزایش سطح فشارخون پایین کمک می‌کند، بلکه می‌تواند سطح کلسترول بد خون را نیز کاهش دهد. بخصوص مصرف منظم 5 الی 6 برگ ریحان در اوایل صبح با معده خالی نتایج مثبت بسیار خوبی را نشان می‌دهد.

• شیر بادام

شیر بادام غنی‌شده با اسیدهای چرب امگا 3 برای درمان افت فشارخون بسیار مفید است. فقدان چربی‌های اشباع شده و کلسترول، آن را به یک مکمل خوب برای رژیم کاهش فشارخون تبدیل می‌کند. چند عدد بادام را یک شب بگذارید خیس بماند. پوست گرفته و به‌صورت خمیر درآورید. می‌توانید خمیر را با آب گرم یا شیر مخلوط کرده و به‌طور منظم مصرف کنید تا سطح فشارخون خود را تحت کنترل داشته باشید.

• ریشه شیرین‌بیان

ریشه شیرین‌بیان یک درمان سنتی قوی با هدف درمان فشارخون پایین است. با توجه به خواص ضدالتهابی و آداپتوژنی مؤثر پودر این ریشه، زمانی که با آب گرم ترکیب شود و به‌طور منظم مصرف شود، می‌تواند برای افرادی که از افت فشار خون رنج می‌برند مفید باشد.

• کافئین طبیعی

نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل قهوه، چای سبز و غیره باعث تسکین موقتی علائم ناشی از افت ناگهانی فشار خون می‌شوند.

یک فنجان چای یا قهوه گرم در صبح ضربان قلب را افزایش می‌دهد و به‌طور مؤثر سطح فشارخون را برای مدت کوتاهی بالا می‌برد؛ اما مطمئن شوید که قند زیادی به آن اضافه نکنید زیرا درحالی‌که فشار خون را افزایش می‌دهید، ممکن است باعث افزایش سطح قند خون خود نیز شوید.

• دوغ شور

اگرچه نمک بیش‌ازحد برای سلامتی همیشه مضر است، اما نمک معمولی به‌عنوان منبعی از سدیم، درمان فوری برای افرادی است که دچار افت ناگهانی فشارخون می‌شوند.

یک لیوان دوغ شور بلافاصله سطح فشار خون را بالا می‌برد؛ اما باید در نظر داشت که نمی‌توان از آن به‌عنوان یک درمان طولانی‌مدت استفاده کرد، زیرا می‌تواند اثرات را معکوس کند و منجر به فشارخون بالا شود. اگر دوغ در دسترس نبود می‌توانید یک قاشق نمک را با یک لیوان آب مخلوط کرده و میل نمایید.

رابطه ترس و افت فشار خون

معمولاً ترس و اضطراب با فشار خون بالا همراه است و رابطه دوطرفه با هم دارند؛ یعنی هم ترس و استرس می‌تواند منجر به فشارخون شود و هم فشارخون بالا به دلایل دیگر می‌تواند منجر به اضطراب گردد. منظور از اضطراب یک احساس نگرانی یا ترس شدید است که می‌تواند دلایل بسیار متعددی داشته باشد و برای هر فرد متفاوت است.

بااین‌حال، در مورد رابطه ترس و افت فشار خون باید بگوییم در حال حاضر هنوز هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ترس و افت فشار خون رابطه خاصی با هم دارند. اما فشارخون پایین ممکن است فرد را مضطرب یا نگران کند. گاهی نیز ترس بیش‌ازحد و ناگهانی می‌تواند منجر به یک شوک قوی و ناهوشیاری فرد شود که می‌تواند به دلیل افت ناگهانی فشارخون باشد.

سخن آخر

در مقاله حاضر در خصوص مواردی چون قرص برای فشار خون پایین، درمان گیاهی فشار خون پایین و ترس و افت فشار خون صحبت کردیم.

همان‌طور که گفتیم افت فشار خون معمولاً مانند افزایش فشارخون خطرناک نیست و بسیاری از افراد حتی با وجود فشارخون پایین متوجه آن نمی‌شوند مگر اینکه به‌قدری فشار کاهش پیدا کند که علائمی مانند سردرد، سرگیجه، ضعف، ناهوشیاری و حتی در موارد شدید غش کردن یا زمین خوردن رخ دهد.

در این صورت باید حتماً درمان اورژانسی فشار خون پایین سریعاً انجام شود تا منجر به مرگ بیمار نشود. از طرفی فشارخون بیش‌ازحد پایین یا مداومی که تحت نظر یک متخصص فشارخون خوب درمان نمی‌شود می‌تواند عوارض مختلف و خطرناکی مانند سکته مغزی یا قلبی را ایجاد کند.

خوشبختانه در مرکز تخصصی ما متخصصان بسیار باتجربه و کار بلدی در حال فعالیت هستند که می‌توانند بر فشارخون شما نظارت کامل داشته باشند و به شما در جلوگیری از افت فشار خون کمک کنند. جهت مشاوره با این عزیزان می‌توانید از طریق لینک‌های موجود در سمت چپ صفحه با همکاران مرکز ما در ارتباط باشید.