تپش قلب عصبی

تپش قلب عصبی، پانیک‌های عصبی،آریتمی قلب، مانند مصرف بیش از اندازه کافئین، الکل

تپش قلب عصبی علل متفاوتی دارد؛ گروه اول علت‌های این عارضه ممکن است جزئی باشند، مانند مصرف بیش از اندازه کافئین، الکل، عوارض جانبی برخی داروها و مصرف مواد مخدر. گروه دوم علت تپش قلب عصبی بیماری‌ها هستند، به عنوان مثال پانیک‌های عصبی،آریتمی قلب،تغییرات هورمونی،فشارخون‌بالا،کم خونی،کمبود الکترولیت‌های خونی(پتاسیم،سدیم،کلسیم،منیزیم)،پرکاری تیروئید از این دسته از بیماری‌ها هستند.

هر فرد در هرسنی می‌تواند این عارضه قلبی را تجربه کند. تپش قلب عصبی در اکثرا نگران کننده نیست و قابل درمان است و اصولا درمان این عارضه زیر نظر متخصصین قلب، روانپزشکان و متخصصین مغز و اعصاب انجام می‌گیرد.

علائم تپش قلب عصبی چیست؟

افرادی به کلینیک‌های تخصصی مراجعه می‌کنند و اظهار می‌دارند که در طول زندگی روزمره خود به طور ناگهانی دچار حملات ضربان قلب عصبی میشوند که بسیاری از این اوقات تپش قلب عصبی همراه با علائم دیگر‌ی مانند تنگی نفس و لرزش بدن و ترس شدید از مرگ یا آسیب دیدگی جسمی و یا روانی جدی است. این افراد معمولا شرح حال این حملات را که چندین بار در طول زندگی خود رخ داده است به دقت توصیف می‌کنند.

اصطلاحا به تپش قلب‌ عصبی که همراه شرایط ترس، اضطراب و استرس بروز میکند و حالت حمله‌ای و ناگهانی دارد پنیک اتک یا حمله‌ی پنیک یا حمله‌ی وحشت میگوییم. علائم نشانه‌هایی که در این حمله همراه ضربان قلب عصبی بروز می‌کند. برای درمان تپش قلب عصبی از قرص ها و داروی تپش قلب اعم از پروکائین، پروپرانول، سوتالول و وراپامیل و…. استفاده می شود که توصیه می کنیم این داروها حتما تحت نظر پزشک معالج مصرف شود. در این مقاله ما در مورد دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب و دلیل تپش‌قلب در هنگام استراحت، عوارض، درمان و داروی تپش قلب عصبی صحبت می کنیم.

 

علائم همراه ضربان قلب عصبی عبارتند از احساس تنگی نفس ناگهانی، احساس خفگی و فشرده شدن ناحیه‌ی گلو، گز گز دست و پا، خواب رفتن دست و پا، درد و ناراحتی‌های شکم. به عبارتی به دنبال شرایط ترس و استرس و اضطراب و گاهی به دنبال مصرف بعضی از مواد مخدر از جمله خانواده‌ی حشیش و کانابیس هستند، حملات پنیک رخ میدهد. حملات پنیک همانطور که نام بردیم؛ ضربان قلب عصبی و ناگهانی همراه گروهی از علائم روانی و جسمانی را با خود به همراه دارد.

از جمله علائم روانی ای که این بیماران ذکر می‌کنند ترس شدید از آسیب دیدگی جدی جسمی و همچنین ترس و وحشت فراوان از مرگ قریب الوقوع است. افرادی که مراجعه می‌کنند میگویند همراه با این تپش قلب عصبی و ناگهانی و احساس خفگی می‌ترسیم که بسیار سریع حالت مرگ برای ما رخ دهد؛ پس احساس مرگ غریب الوقوع هم از علائم همراه است.

عوارض تپش قلب عصبی چیست؟

این سوال برای بسیاری از مبتلایان به پنیک اتک و حملات وحشت بسیار پیش می آید که زمانی که دچار تپش قلب عصبی در این حمله میشوند؛ آیا خطری ما را تهدید می‌کند و عارضه ای ایجاد میشود؟

با وجود اینکه تقریبا همه‌ی افرادی که دچار حملات پنیک همراه با ضربان قلب عصبی میشوند، احساس و باور دارند که در حال مرگ هستند، باید بگوییم که حقیقتا این باور ابدا حقیقت ندارد و هیچگاه در این حملات آسیب جدی به قلب، دستگاه تنفس و سلامتی و حیات شما وارد نمیشود. مطمئن باشید که این بیماری، خطرناک و کشنده نیست و تا به حال وجود نداشته است فردی که به دنبال تپش قلب عصبی در پی حمله پنیک، جان خود را از دست داده باشد و یا به آن آسیب جدی جسمانی و ماندگار وارد شده باشد.

معمولا این احساس مرگ غریب الوقوع و یا آسیب دیدن جسمی جدی در افرادی وجود دارد که در دفعه‌ی اول یا دوم است که دچار این تجربه‌ی هولناک میشوند. زمانی که این حملات چندین بار توسط فرد تجربه میشود، فرد از این بابت مطمئن میشود که این باور که مرگ خود حتمی است، هیچ گاه اتفاق نمی افتد و درست نیست.

پزشکان به این باورند که با تکرار دفعات تجربه‌ی این ضربان قلب عصبی و حملات پنیک اتک به علت تپش قلب در حالت استراحت آگاهی بیمار از شرایط منجر به این مشکل، اضطراب او کاهش پیدا می‌کند و سرعت بهبود علائم اش و گذر از حمله‌ی پنیک که رخ داده است هم بیشتر میشود.

علت استرس و تپش قلب در خواب

گفته میشود که شایع‌ترین دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب، خوردن غذاهای سنگین، حجیم و چرب درست قبل از رفتن به رختخواب است، به همین دلیل گفته میشود که بین غذا خوردن و رفتن به بستر باید زمانی حدود 3 ساعت فاصله باشد. همچنین استفاده بیش از اندازه از نوشیدنی‌های حاوی کافئین از زمان غروب به بعد هم میتواند باعث ایجاد و دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب شود.

ورزش سنگین به خصوص در آخر شب و قبل از خواب هم متاسفانه میتواند باعث تحریک فعالیت بیش از حد قلب و دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب شود؛ به همین دلیل توصیه میشود که ساعت ورزش خود را به قبل از خواب شبانه موکول نکنید. علاوه بر این موارد داروها هم در دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب دخیل هستند.شایع ترین این داروها، داروهایی هستند که تحت عنوان داروهای ضد احتقان برای درمان سینوزیت و گرفتگی بینی و سرماخوردگی تجویز میشوند.

سودوافدرین و فنیل افرین هم به صورت داروهای مجزا در دسترس هستند و هم در تقریبا همه‌ی انواع قرص های سرماخوردگی استفاده میشوند. این داروها می‌توانند با تحریکی که به روی سیستم سمپاتیک انجام میدهند هم استرس و اضطراب و هم میزان ضربان قلب را در هنگام خواب افزایش دهند.

بعضی از داروها مانند داروهای استنشاقی که در درمان آسم استفاده میشوند و حاوی ماده‌ای تحت عنوان مونوسدیم گلوتامات است هم میتواند باعث علت استرس و تپش قلب در خواب شود. قرص‌هایی که برای غده تیروئید یعنی لووتیروکسین هم قرصی است که میتواند باعث دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب شود. در کنار این دلایل فراموش نکنید که تب و کم آبی بدن هم از عللی است که هم در خواب و هم در بیماری از عوامل مصوب تپش قلب عصبی هستند.

از علل دیگر‌ی که باعث دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب میشوند به موارد زیر اشاره می‌کنیم. پرکاری غده تیروئید، کاهش قند خون، ابتلاء به آنمی یا کم خونی، ابتلاء به آریتمی یا اختلال ضربان نامنظم قلب(این مورد میتواند تهدید کننده‌ی جدی حیات باشد)، فشار خون پایین که به صورت جبرانی باعث افزایش تپش قلب میشود، مصرف مشروبات الکلی، مصرف بعضی از مواد مخدر، سیگار کشیدن قبل از خواب هم میتواند باعث دلیل اضطراب و استرس تپش‌قلب هنگام خواب شود.

علت تپش قلب در حالت استراحت چیست؟

علل زیر از دلایل شایع و دلیل اصلی تپش‌قلب در هنگام استراحت است. کم آبی بدن، بالا بودن درجه‌ی حرارت بدن یا همان تب، استفاده از غذاهای غنی از مونوسدیم گلوتومات و چربی‌ها و قندها، نوشیدن مقادیر زیاد الکل به خصوص اگر همراه با مصرف نیکوتین یا همان سیگار کشیدن یا مصرف قلیان باشند، مصرف قرص‌های تیروئید، استفاده از بعضی از اسپری‌های درمان‌کننده‌ی آسم، افت فشار خون و همه‌ی موارد میتواند از دلایل و علت تپش قلب در حالت استراحت باشد.

از همه‌ی این موارد مهم‌تر و جدی‌تر وقوع اختلالات جدی در ریتم قلب است که اصطلاحا آن‌ها را ریتم نامنظم قلب یا آریتمی میگویند. آریتمی‌های قلبی به ویژه آریتمی‌های نظیر وی بزرگ، تی بزرگ(تاکی کاردی بطنی) و ای اف بزرگ( فیبریلاسیون دهلیزی) از آریتمی‌های شدیدا خطرناکی هستند که عدم درمان به موقع آنها میتواند به قیمت جان بیمار تمام شوند. پس شناسایی علائم همراه ضربان قلب عصبی در زمانی که علت آن آریتمی است؛ برای نجات جان فرد بسیار اهمیت دارد.

اگر افزایش ضربان قلب به قدری باشد که فرد ابراز کند که احساس می‌کند که قفسه سینه اش تنگ شده است و این احساس همراه با یک یا چند مورد از نشانه‌های همراه زیر باشد، نباید فرصت را از دست دهید و حتما با اورژانس تماس بگیرید؛ این نشانه‌های همراه عبارتند از تنگی نفس، خستگی، ضعف و بی حالی، بی‌اشتهایی، تعریق فراوان، سیاهی رفتن چشم‌ها، سبکی سر، سرگیجه، کاهش هوشیاری، کاهش تمرکز و یا غش کردن. گفته میشود که آریتمی‌های قلبی اولین و مهم‌ترین علت مرگ به دلیل بیماری‌های قلبی در خارج بیمارستان است. پس زمان را برای انتقال بیمار به بیمارستان نباید از دست دهیم.

 

چگونه تپش قلب عصبی را درمان کنیم؟

عاملی که باعث آغاز تپش قلب عصبی در حملات پنیک میشود، منشاء آنها اختلالات استرسی و اضطرابی است. مسلما اختلالات اضطرابی دسته‌ی گسترده‌ای از مشکلاتی هستند که در حیطه‌ی تخصص روانپزشک و متخصصین اعصاب و روان قرار می‌گیرد. این افراد به دلیل تپش‌قلب در هنگام استراحت و احساس تنگی نفس، خفگی و یا دردهای جسمانی ناگهانی و شدید خود و ترس از مرگ قریب الوقوع، معمولا در اولین حمله با ترس از مرگ به بیمارستان و اورژانس مراجعه می‌کنند.

اما جالب است بدانید، معمولا پس از پشت سر گذاشتن حملات اول متوجه میشوند و قبول می‌کنند که مشکلشان در حیطه‌ی تخصص روانپزشکان قرار دارد و برای درمان اختلالات اضطرابی به صورت تخصصی باید به این متخصصان مراجعه کنند.

متخصص روانپزشکان با اخذ شرح حال و همچنین سوالاتی در مورد میزان اختلال وارد شده در زندگی فردی، عاطفی، اجتماعی، شغلی و تحصیلی فرد که ناشی از این حملات بوده است و با توجه به سلامت جسمانی و سلامت عمومی و تحمل دارویی او، درمان دارویی و حتی درمان‌های غیر دارویی انتخاب می‌کنند.

نکته‌ی مهمی که لازم است ذکر کنیم این  است که فکر نکنید که برای درمان این ضربان قلب عصبی و یا حملات پنیک می‌توانید با درمان‌های غیر دارویی موفق به درمان کامل شوید، معمولا در اکثر افراد حتما نیاز به تجویز داروی تپش قلب و مصرف منظم و پیگیری درمان است تا به یک نتیجه‌ی پایدار برسند.

داروی تپش قلب عصبی چیست؟

این که منشاء تپش قلب عصبی شما چه چیزی بوده است؛ تشخیص آن بسیار مهم است تا پزشک آگاه شود که چه قرصی و چه داروی درمان تپش ‌قلب عصبی شما تجویز کند. به درمان‌های زیر توجه کنید.

مورد اول اگر علت تپش‌قلب شما تپش قلب عصبی ناشی از حملات پنیک و حملات ترس و اضطراب باشد، مصرف داروهای ضد افسردگی انتخاب ارجح و بسیار مناسب برای کنترل مشکل اضطرابی شما است. دسته‌های دارویی ای که پزشک استفاده می‌کند برای حملات پنیک متنوع هستند؛ به عنوان مثال میتواند شامل گروه اس اس آر آی‌ها و یا مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین مانند سِرترالین،  فلوکستین، آسنترا و زلفت باشد.

همچنین ممکن است که پزشک برای کنترل بهتر علائم به سراغ داروهای دسته‌ی تی سی ای و یا ضدافسردگی های سه حلقه‌ای مانند نورتریپتیلین، آمی تریپتیلین، دزیپرامین، تریمیپرامین و ایمی‌پرامین برود و همچنین ممکن است که در افرادی که شرایطی پیچیده تر و مزمن تر و یا اختلالات همراه بیشتری دارند داروی تپش قلب تخصصی بیشتری نیز افزوده شود.

از دسته دیگر داروی درمان تپش‌قلب که برای حملات پنیک بسیار استفاده میشود؛ گروه داروهای تحت عنوان بنزودیازپین‌ها هستند. و بنزودیازپین‌ها علائم حمله‌ی پنیک را کاهش میدهند و به فرد درگیر حالت آرامش بیشتری میدهند. لورازپام، کلونازپام، کلردیازپوکساید، دیازپام و آلپرازولام از دسته‌ی این داروها هستند. تاکید می‌کنیم مصرف این داروها بدون تجویز پزشک، خودسرانه و بیش از میزانی که پزشک تجویز کرده است، ممنوع است؛ زیرا متاسفانه سوء مصرف داروهای گروه بنزودیازپین‌ باعث عوارض جدی در فرد میشود.

دسته دوم در قرص‌ها درمان ضربان قلب عصبی زمانی است که تپش‌قلب در هر فرد به علت تغییرات هورمونی و بیماری‌ها غده تیروئید باشد، در این موارد هم پزشک برای کنترل سطح خونی هورمون‌های تیروئید از درمان‌های مناسب مانند تجویز قرص قرص متی مازول و انواع مشابه آن استفاده می‌کند؛ باز هم مصرف این دارو خودسرانه ممنوع است.

گروه سوم دارو برای تپش ‌قلب عصبی داروهایی است که برای درمان آریتمی‌های قلبی برای شما تجویز میشوند. آریتمی‌های قلبی یا همان تغییرات غیر طبیعی آهنگ ضربان قلب که در واقع انواع مختلفی دارند. بعضی از انواع آن‌ها همانطور که نام برده ایم مانند ریتم ای اف و یا وی تک می‌توانند باعث مرگ فرد مبتلا شوند.

در این موارد پس از تثبیت شرایط فرد و احیای فرد و پایدار شدن سلامت فرد برای تثبیت شرایط و پایدار ماندن وضعیت فعالیت قلب و عدم عود آریتمی از داروهای ضد آریتمی متفاوت و متعددی استفاده میشود؛ از جمله داروهای ضد آریتمی ما می‌توانیم به دسته‌ی بتابلاکرها که استفاده میشوند و در ای اف ارجح هستند مانند سوتالول اشاره کنیم.

سخن پایانی

تپش قلب عصبی اصطلاحی است که زمانی معنی پیدا می‌کند که فرد مبتلا ضربان قلب خود را که در قبل متوجه نمی‌شده، متوجه شود.

به این حالت اصطلاحا تپش قلب و یا تاکی کاردی گفته میشود. علل مختلفی برای تاکی کاردی و یا ضربان قلب عصبی ویا احساس افزایش ضربان قلب وجود دارد؛ یکی از انواع شایع آن تپش قلب‌ عصبی است.

تپش قلب‌ عصبی که معمولا از علائم کلاسیک و ثابت حملات اضطراب و ترس یا همان پنیک هستند، با علائم دیگر مانند دردهای شکم، دردهای جسمانی، احساس خفگی، تنگی نفس، احساس مرگ قریب الوقوع همراه هستند.

توجه داشته باشیم که در مواردی که علت تپش قلب عصبی است، پزشک متخصص اعصاب و روان میتواند بهترین درمان و دارو برای تپش ‌قلب عصبی را برای شما انتخاب و تجویز کند.

در مواردی که علت تپش قلب عصبی مشکلات جسمانی، تغییرات بیماری‌های تیروئید، آریتمی‌های قلبی، تب و کم آبی و اختلالات الکترولیت‌ها است؛ مراجعه‌ی فوری به اورژانس‌های مجهز به خدمات تخصصی قلب و عروق برای نجات جان فرد مبتلا حیاتی است.