فهرست مطالب
درمان سکته قلبی، از بین بردن لخته خون و جلوگیری از سکته بعدی
اولین درمان سکته قلبی ، باز کردن رگ مسدود شده است. بیشتر سکته ها هنگامی اتفاق می افتند که جریان خون عضله قلب که از طریق رگهای خون رسانی کننده به قلب (عروق کرونر) انجام می شود ، به صورت ناگهانی قطع شود.
شایع‌ترین علت انسداد کرونر قلب ، تشکیل لخته خون داخل آنه است. بعد از درمان اولیه و باز کردن رگ مسدود شده قلبی ، لازم است برای پیشگیری از عوارض حاد و درمان سکته قلبی آنها در صورت بروز ، تا 3 الی 5 روز بستری باشند.
در روزهای اول در بخش CCU بوده و بیمار از نظر علائم قلبی و آریتمی های احتمالی تحت مونیتورینگ مداوم قلبی قرار خواهد گرفت و بعد از ثابت شدن علائم به بخش انتقال می یابند.
انواع سکتهقلبی
عروق خونرسان به قلب را عروق کرونر میگویند،درد قفسه سینه قلبی را آنژین میگویند.
درمان سکته قلبی در انسان یک اصطلاح است تحت عنوان سندرم حاد کرونری که شامل سه بخش است ، بخش اول آنژین قلبی ناپایدار است، بخش دوم سکتهقلبی تمام جداری یا ترانس مورال و بخش سوم هم سکتهقلبی غیر تمام جداری یا نانترانس مورال است،که علت این سندرم های کرونری یعنی اتفاقات حادی که برای عروق خونرسان قلب انجام میشود علت آن پاره شدن پلاک های آترواسکلروزی که در درون رگ رسوب کرده است.
فعال شدن آن پلاک ها است که در نتیجه تجمع لخته و پلاکت روش سبب وازواسپاسم یعنی تنگی رگ و تشکیل لخته داخل عروقی و سرانجام کاهش عرضه اکسیژن به ماهیچه و سکته حاد قلبی میشود،این سه نوع(انواع سکتهقلبی ) و بهبود سکتهقلبی را توضیح میدهیم.
اگر ترومبوز یعنی لخته داخل کرونر به مقدار قابل توجهی جریان خون را محدود کند و یا بهتر است بگوییم با انسداد کامل مجرای رگ، مانع عبور خون شود اسکیمی میوکارد یا کاهش خونرسانی عضله قلب پدید می آید.در صورتی که این لخته خود به خود حل شود ویا گرفتگی رگ برطرف شود و سریع جریان خون برگشت کند واین اتفاقات کمتر از ۲۰ دقیقه طول کشد و به حالت اولیه سریع برگردد؛ معمولا نکروز میوکارد یعنی مرگ عضله قلبی روی نمیدهد،این حالت،حالت اولیه است که به آن سندرم آنژین ناپایدار می گوییم و نیازی به درمان سکته قلبی نیست.
حالت دوم در شرایطی است که جریان خون به حالت اولیه برنگردد و کاهش خونرسانی به عضله قلب بیش از ۲۰ دقیقه ادامه پیدا کند، نکروز میوکارد یا مرگ عضله قلبی روی میدهد و اگر مجددا به وسیله قرص برای سکته قلبی و درمانی یا آنژیو گرافی خونرسانی تامین نشود؛ طی چند ساعت مرگ ماهیچه قلبی که نانترنس مورال بوده است یعنی تمام جدار را فرا نگرفته بوده و در صورت پایدار موندن انسداد به انفاکتوس یا سکتهقلبی تمام جداری یعنی ترانس مورال پیشرفت میکند و نوع سوم سکته را ایجاد می کند. در ادامه در این مقاله ما به انواع سکتهقلبی ، قرص برای سکته قلبی و داروی گیاهی برای جلوگیری از سکتهقلبی می پردازیم
چگونه درمان سکته قلبی، روش های مهم و رایج؟
در مورد درمان سکته قلبی همانطور که گفتیم؛ ما یک آنژین ناپایدار داریم که سکتهقلبی محسوب نمیشود،اما در مورد آن دو نوع سکته دیگر که نام برده ایم؛ انفاکتوس ترانس مورال یعنی سکتهقلبی تمام جداری و انفاکتوس نانترانس مورال یعنی سکتهقلبی غیر تمام جداری ممکن است بهبود سکتهقلبی لازم باشد علاوه بر نوار قلب شواهد آزمایشگاهی نکروز میوکارد یعنی مرگ عضله قلبی را هم داشته باشیم تا برای درمان در زمینه انفاکتوس بهتر تصمیم بگیریم.
در هر حال بهبود سکتهقلبی اولیه این بیماران شبیه به همه،یعنی پذیرش در بیمارستان و درمانهای ضد آنژین یعنی ضد درد قفسه سینه است. از آنجایی که میزان مرگ و میر یکساله در مبتلایان به آنژین ناپایدار و انفاکتوس نانترانس مورال بالای ۱۰ درصد است و نشانه های خطر هم یعنی افرادی که دارای سن بالای ۶۵ سال،دیابت ،چربی خون، سابقه خانوادگی و فشار خون و یا سیگاری هستند؛ این افراد برای ما مهم تر و در الویت و حتما باید بستری شوند.
در اقدامات اولیه در سکته قلبی در قسمت اورژانس نیتروگلیسیرین وریدی به جای انواع خوراکی به کار برده میشود. برای مدت ۲۴ ساعت مریض باید استراحت کند، درد بیمار حتما باید با قرص برای سکته قلبی و داروهای مسکن مثل مورفین و پتدین تسکین داده شود، زیرا خود درد احساس اضطراب میدهد و این بیمار را وارد چرخه معیوب میکند؛ همچنین اگر اکسیژن خون بیمار را اندازه گیری کرده ایم و زیر ۹۰ درصد است باید اکسیژن نازال از راه بینی با ماسک انجام شود.
داروهای مهمی تحت عنوان بهبود سکتهقلبی و داروهای بتابلاکرها که موجب کاهش تعداد ضربان قلب در دقیقه و کاهش فشار خون میشوند و با این دو تقاضای اکسیژن عضله قلب را کاهش میدهند،این داروها باید در اورژانس برای بیمار تجویز شوند.
بعد از این کارها مهم ترین قرص ضد سکته قلبی که باید به شکل اورژانسی به بیمار داده شود یکی آسپرین است که با دوز ۳۲۵ میلی گرم حدود ۴ عدد آسپرین ۸۱ یا یک عدد آسپرین۳۲۵ میلی گرم را بیمار بجود؛ زیرا باعث کاهش میزان مرگ و میر و درمان سکته قلبی مجدد در این مبتلایان میشود و در صورتیکه منع مصرفی نداشته باشیم تقریبا در تمام بیماران آسپرین تجویز میشود.
دوز ۳۲۵ میلی گرم دوز اورژانس است که باید بعد از اینکه بیمار بستری شد مصرف شود و دوزهای ۸۱ میلی گرم تا ۱۶۲ میلی گرم روزانه میتواند در منزل، فرد بیمار مصرف کند.
داروی دوم که بسیار برای درمان سکته قلبی مهم است پلاویکس است. که آن هم با دوز حمله ای یعنی دوز لودینگ ۳۰۰ میلی گرم به بیمار داده میشود و روزهای بعد از اینکه بیمار بستری شد دوز ۷۵ میلی گرم در روز مصرف می کند،آن هم به حالت اورژانسی! در مواردی که بیماران حساسیت به آسپرین دارند و به هر دلیلی نمیتوانند آسپرین مصرف کنند، ما فقط پلاویکس را تجویز می کنیم.
ما در تمام موارد سندرم های حاد کرونری یعنی چه آنژین ناپایدار چه سکتهقلبی غیر تمام جداری نانترانس مورال و چه سکتهقلبی ترانس مورال ما در همه اینها برای درمان سکته قلبی هپارین داخل وریدی را به آسپرین اضافه می کنیم؛ زیرا که نقش مرکزی لخته سازی یا ترومبوز در همه این سندرم ها وجود دارد.
هپارین هم دو نوع دارد،هپارین معمول یا هپارین با وزن مولکولی کم،یا هپارین هایی مانند انوکزاپارین که این هر دو دارو را که غیر خوراکی هستند از طریق وریدی یا زیر جلدی به بیمار داده میشوند.
به طور کلی در درمان سکته قلبی با هپارین در همه این سندرم های حاد کرونری به مدت ۲ تا ۳ روز برای اینکه آن پلاکی که روش لخته سازی و سکته حاد قلبی در داخل رگ اتفاق افتاده است را تثبیت کنیم برای مدت ۲ تا ۳ روز بیمار را بعد از اینکه بستری کرده ایم، حتما ادامه میدهیم و تقریبا وضعیت ۸۰ درصد بیماران با این درمانهای همه جانبه طبی تا ۴۸ ساعت به ثبات میرسد.
در مورد درمان سکته قلبی انفارکتوس حاد میوکارد ترانس مورال یعنی تمام جداری که وجه افتراقش با غیر تمام جداری صعود و بالا رفتن قطعه sd در نوار قلب بیمار است که در همان بدو ورودش در اورژانس قابل تمایز و افتراق است، درمان ما کمی تهاجمی تر است و کمی فرصت برای این بیماران زیرا رگ کاملا مسدود است و خونرسانی کاملا مختل شده است، درمان کمی تهاجمی تر است.
به علت اینکه این انفارکتوس میوکارد با صعود قطعه sd در اثر انسداد کامل حاد شریان کرونر متعاقب پارگی پلاک آترواسکلروزی و ایجاد لخته روی میدهد، اهمیت زمان در درمان سکته قلبی MI انکار ناپذیر است،زیرا وسعت سکته عضله قلبی هرچی که زمان بگذرد، از انسداد شریان کرونر وسعت سکته افزایش پیدا میکند.
بیشترین میزان مرگ و میر در ساعات اولیه بعد از شروع انفارکتوس است و منشا اکثر مرگ ها آریتمی است. بیش از ۵۰ درصد از مرگ های ناشی از انفارکتوس میوکارد تمام ترانس مورال قبل از درمان سکته قلبی و مراجعه به بیمارستان اتفاق می افتد که حال یا فرد علائم را انکار کرده است یا نمیداند این علائم،علائم سکتهقلبی است که تاخیر در کمک خواستن و مراجعه به بیمارستان میشود. شروع درمان طبی در محل حادثه توسط پرسنل محترم(EMS آمبولانس) میزان بقا را در این بیماران بیشتر می کند.
اولین اقدامات در مراقبت های بیمارستانی و درمان سکته قلبی این افراد این است که تشخیص این نوع سکتهقلبی را با انجام دادن و گرفتن یک نوار قلب دوازده لیدی تایید کنیم و درمان را شروع کنیم تا علائم برطرف شود.
در این بیماران نیز به محض ورود به اورژانس به روی تخت دراز می کشند درمان سکته قلبی آغاز میشود، نوار قلب گرفته میشود، به مانیتور وصل میشوند و فشار خون، ضربان قلب نشان داده میشود و آزمایش های اولیه از بیمار، نمونه گیری خون میشود و ارسال میشود برای آزمایشگاه و درصورتی که اکسیژن بیمار پایین باشد اکسیژن با ماسک استفاده میکنیم، آسپیرین جویدنی ۱۶۰ تا ۳۲۵ میلی گرم به بیمار میدهیم.
داروی بعدی برای درمان سکته قلبی، داروی ضدپلاکتی پلاویکس است که آن هم ۳۰۰ میلی گرم به بیمار میدهیم، در صورتیکه بیمار افت فشار خون نداشته باشد ما باید نیتروگلیسیرین زیر زبانی بدهیم یا نیتروگلیسیرین وریدی را برای بیمار تجویز می کنیم، برای رفع درد بیمار هم ۲ تا ۴ میلی گرم معمولا برای کنترل درد و اضطراب مورفین به بیماران میدهیم، در شرایطی که سکتهقلبی قسمت پایین و یا تحتانی قلب را درگیر کرده باشد، زیرا برادیکاردی ایجاد میشود و افت فشار دارند، ما در این بیماران مورفین تجویز نمی کنیم ، زیرا مورفین در درمان سکته قلبی این عوارض را تجدید میکند و به این بیماران بهتر است که پتدین دهیم.
اغلب این بیماران هم بخاطر افزایش تون سمپاتیک هم فشار خون آنها و ضربان قلبشون بسیار بالا است .
در مورد درمان سکته قلبی و بیمارانی که انفارکتوس ترانس مورال دارند؛ باید به علت اینکه رگ کاملا مسدود است، جریان خون مجددا در شریان کرونری مسدود برقرار شود، برای همین درمان ترومبولیتیک یعنی حل کننده لخته را و یا آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی یعنی باز کردن عروق مسدود از طریق آنژیوپلاستی و گذاشتن بالون قلب است، ما باید مدنظر قرار دهیم.
اگر بیمار برای درمان سکته قلبی در بیمارستانی وارد شده باشد که شرایط آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی یعنی اتاق cath lab اتاق آنژیوگرافی و تیم intermission حاضر در آنجا وجود داشته باشند، خب ارجح ترین کار این است که زمان را از دست ندهیم و بیمار را سریعا بعد از اینکه این دارو های اولیه را مصرف کرد، برای درمان سکته قلبی و بازکردن رگ به اتاق آنژیوگرافی برده، اما اگر که بیمار در یک منطقه دور افتاده باشد یا دسترسی به بیمارستان دارای این شرایط مقدور نباشد و یا اینکه در خود شهرهای بزرگ هم همه بیمارستان ها اتاق cath lab ندارند.
اگر برای درمان سکته قلبی وارد بیمارستانی شده که ما خواستیم اعزام شود اگر فاصله مبدا تا بیمارستانی که cath lab دارد، بر اساس قوانین کتابی کمتر از ۱۲۰ دقیقه باشد ، بار ارجح این است که ما بعد از اینکه داروهای اولیه را داده ایم؛ بیمار را اعزام کنیم برای آنژیوگرافی ولی اگر به هر دلیلی بیمار به مکانی دیگر اعزام نشد، بهتر است داروهای حل کننده لخته یا ترومبولیتیک را از راه ورید برای درمان سکته قلبی به بیمار دهیم و بعد بیمار را برای آنژیوگرافی طی ساعت های آینده به شکل غیر اورژانسی تر اعزام کنیم.
توجه داشته باشید، بیمارانی که سکتهقلبی کرده‌اند که در آن در نوار قلب صعود قطعه SD وجود ندارد یا مبتلایانی که به آنژیو ناپایدار که اول شرح داده ایم از درمان ترومبولیتیک سود نمی‌برند و اتفاقا با این کار میزان مرگ و میر آنها افزایش پیدا می کند، پس ما این درمان ترومبولیتیک برای آنژیوپلاستی اورژانسی را فقط در مورد سکته حاد قلبی با صعود قطعه SD در نوار و درمان سکته قلبی انجام میدهیم.
چگونه از سکتهقلبی جلوگیری کنیم؟
با صنعتی شدن وضعیت زندگی هر فردی باید متد زندگی خود را رعایت کند. برای درمان سکته قلبی ترجیحا یک و دو روز در هفته رژیم غذایی گیاه مناسب خواری نسبت به انواع سکتهقلبی نام برده شده داشته باشیم، کمتر از چربی ها و مواد سرخ کردنی استفاده کرده باشیم.
ورزش هوازی را حتما در کارکرد روزانه ی خود قرار دهیم، منع مصرف دخانیات داشته باشیم و در جهت جلوگیری از بیماری فشار خون و دیابت حتما کوشا باشیم یعنی اگر دیابت داریم قند خون خود را حتما کنترل کنیم و فشار خون را با داروهای فشار و اگر نداریم، حواسمان به رژیم غذایی و تغذیه خود برای کنترل و درمان سکته قلبی باشد.
داروی گیاهی برای جلوگیری از سکته قلبی
داروی گیاهی برای جلوگیری از سکته قلبی در کتاب های مراجع متخصصین قلب و عروق، داروهای گیاهی خاصی نامبرده نشده ولی بطور کلی می‌دانیم که روغن های امگا ۳، مواد غذایی دریایی، ماهی و میگو برای درمان سکته قلبی مفید هستند که البته کپسول های امگا ۳ در بازار موجود است و همچنین رژیم غذایی گیاهی در هر شکلی هم تایید شده است ، میوه جات و سبزیجات نیز برای درمان سکته قلبی تایید شده است.
کدام قرص برای سکته قلبی اهمیت بیشتری دارد و دیگر داروها
بعد از اینکه فردی دچار سکتهقلبی شد، مصرف دراز مدت آسپرین، آتوواستاتین داروی کاهنده ی چربی، بتابلاکرها که باعث کاهش ضربان قلب میشوند که تا ضربان از یه حدی بالاتر نرود و داروهای فشار خون که باعث کنترل فشار میشود، همه و همه اهمیت زیادی دارند، حال گروهی هستند که در آنژیوگرافی برای آنها تعبیه شده، آنها حتما باید تا یک سال داروی پلاویکس خود را حتما روزانه مصرف کنند و اگر فردی در کنار بیماری های قلبی، بیماریی دیگری مانند بیماری کلیوی یا دیابت دارد که شایع است ؛ داروهای مربوط به آن بیماری ها هم باید برای درمان سکته قلبی مصرف کنند.
عوارض درمان سکته قلبی
اساسا درمان سکته قلبی را که در هر حالتی بهتر از درمان نکردنش است، اما عوارض آن ممکن است از مصرف داروهای آسپیرین، پلاویکس، هپارین یا همان داروهای ترومبولیتیک، مهمترین و شایع ترین عارضه آنها خونریزی معده در بین آنها است، توصیه ما به آنها مصرف دراز مدت قرص های معده همراه با قرص های ذکر شده است.در مورد زندگی بعد از سکته قلبی بیشتر بدانید.
سخن پایانی
توصیه ما به کلیه مردم این است برای درمان سکته قلبی حتما تغییر متد زندگیشان را اگر که رعایت نمی‌کنند، حتما در اولویت قرار دهند. کنترل فشار، منع مصرف دخانیات، پرهیز از غذاهای حاوی کربوهیدرات، چرب و روغنی و ورزش کردن را مدنظر قرار دهند.
درمورد بیماران قلبی که دچار یکی از انواع سکتهقلبی شده اند، خودسرانه داروها و قرص برای سکته قلبی خود را قطع نکنند و تحت نظر و مشورت پزشک هر دارویی را استفاده کنند و حتما برای چکاپ قلب و عروق خود به پزشک مراجعه کنند.
داروی گیاهی برای جلوگیری از سکته قلبی در اکثر مواقع درمان قطعی نیست و تا درصدی کمی میتواند موثر باشد. اما اگر به صورت کلی بخواهیم بگوییم، درمان سکته قلبی مسئله ای بسیار حیاتی و جدی است که در زمان مناسب باید اقدام کرد تا فرد بیمار زمان طلایی درمان خود را از دست ندهد.
برای مشاوره رایگان آنلاین با متخصص در اینستاگرام با ما همراه باشید. 
تماس جهت مشاوره رايگان و اخذ نوبت تلفنی