اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار پرولاپس دریچه میترال شدهاید، ممکن است سؤالات و نگرانیهایی در مورد این بیماری داشته باشید. هدف این مقاله، آشناکردن شما با پروسه جراحی افتادگی دریچه ی میترال، گزینههای جراحی موجود، روند بهبودی و نتایج بالقوه است.
لازم است بدانید که افراد زیادی به پرولاپس دریچه میترال دچار شدهاند و بسیاری از آنها عمل جراحی افتادگی دریچه میترال موفقیتآمیز توسط فوق تخصص جراحی دریچه قلب داشته و سلامت قلب خود را بازیافتهاند.
فهرست مطالب
آیا میدانید افتادگی دریچه میترال چیست؟
در پاسخ به سؤال افتادگی دریچه میترال چیست؟ باید گفت یک اختلال شایع در قلب است که یکی از چهار دریچه قلب که مسئول تنظیم جریان خون هستند، بر دریچه دو لتی تأثیر میگذارد. جایگاه دریچه میترال بین دهلیز چپ و بطن چپ است و نقش مهمی در جلوگیری از برگشت خون در حین پمپاژ قلب دارد.
در یک قلب سالم، برگچههای دریچه دو لتی بهآرامی باز و بسته میشوند و اجازه میدهند خون از دهلیز چپ به بطن چپ جریان یابد و درعینحال از برگشت خون به دهلیز جلوگیری میکنند. اما در صورت پرولاپس دریچه دو لتی، یک یا هر دو برگچه به طور غیرطبیعی ضخیم و بزرگ هستند که ممکن است باعث برگشت خون به دهلیز چپ در طول انقباض قلب شوند.
علت دقیق پرولاپس دریچه میترال کاملاً مشخص نیست اما اعتقاد بر این است که این افتادگی یک عامل ژنتیکی دارد. در بیشتر موارد، پرولاپس دریچه ی دو لتی یک بیماری خوشخیم در نظر گرفته میشود و ممکن است علائم یا مشکلات جدی سلامتی ایجاد نکند. بااینحال، در برخی موارد میتواند منجر به عوارضی مانند نارسایی میترال، اندوکاردیت عفونی قلب یا آریتمی قلبی شود.
بهتر است بدانید درحالیکه اکثر افراد مبتلا به پرولاپس دریچه دو لتی زندگی طبیعی دارند، در صورت نیاز مراجعه به پزشک برای نظارت بر وضعیت قلب و انجام جراحی افتادگی دریچه میترال قلب ضروری است. با مراقبت و مدیریت مناسب، افراد دارای پرولاپس دریچه ی میترال میتوانند از سلامت قلب خود اطمینان حاصل کنند.
چه زمانی نیاز به انجام جراحی افتادگی دریچه ی میترال دارید؟
پرولاپس دریچه دو لتی میتواند به طور گستردهای از نظر علائم و عوارض متفاوت باشد؛ یعنی برخی از افراد اصلاً علائمی را تجربه نمیکنند، درحالیکه برخی دیگر ممکن است عوارض قابلتوجهتری داشته باشند. در ادامه برخی از علائم رایج و عوارض احتمالی مرتبط با پرولاپس دریچه میترال آورده شده است که در صورت مشاهده آنها باید به متخصص برای معاینه یا در صورت لزوم انجام جراحی افتادگی دریچه ی میترال مراجعه کنید.
تپش قلب
احساس تپش یا ضربان قلب نامنظم ممکن است احساس شود، بهویژه در طول فعالیت بدنی یا دورههای استرس.
خستگی
برخی از افراد مبتلا به پرولاپس دریچه ی میترال ممکن است خستگی غیرقابلتوضیح و کاهش توانایی شرکت در فعالیتهای بدنی را تجربه کنند.
ناراحتی قفسه سینه
درد یا ناراحتی خفیف قفسه سینه که اغلب بهصورت تیرکشیدن یا فشردن توصیف میشود، ممکن است به طور خاص در طول دورههای تپش قلب رخ دهد.
تنگی نفس
تنگی نفس یا مشکل در تنفس، بهویژه در هنگام فعالیت، میتواند از علائم پرولاپس دریچه دو لتی باشد.
سرگیجه یا سبکی سر
آریتمیهای مرتبط با پرولاپس دریچه ی میترال ممکن است در برخی موارد منجر به سرگیجه یا غش شوند.
اضطراب یا حملات پانیک
برخی از افراد مبتلا ممکن است دچار اضطراب یا حملات پانیک شوند که احتمالاً مربوط به تپش قلب یا ناراحتی قفسه سینه است.
میگرن
ارتباطی بین پرولاپس دریچه میترال و میگرن وجود دارد، اگرچه رابطه دقیق آنها به طور کامل شناخته نشده است.
نارسایی میترال
ازآنجاییکه لتهای دریچه دو لتی به سمت دهلیز کشیده میشوند، ممکن است بهدرستی بسته نشوند و منجر به نشت خون به دهلیز چپ شوند. این وضعیت بهعنوان نارسایی میترال شناخته میشود و در صورت شدید بودن میتواند قلب را تحتفشار قرار دهد و علائم نارسایی قلبی را ایجاد کند. انجام جراحی افتادگی دریچه ی میترال در صورت نارسایی میترال ضروری است.
ابتلا به اندوکاردیت عفونی
افراد مبتلا این بیماری کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی هستند. این شرایطی است که باعث عفونت پوشش دریچه یا خود دریچههای قلب میشود. این یک عارضه نادر اما جدی است که فوراً نیاز به جراحی افتادگی ناحیة دریچه میترال قلب دارد.
آریتمیها
برخی از افراد مبتلا به پرولاپس دریچه ی میترال ممکن است ریتم قلب نامنظم مانند فیبریلاسیون دهلیزی را تجربه کنند که میتواند خطر سکته مغزی و سایر مشکلات قلبی عروقی را افزایش دهد.
سکته
در موارد نادر، به دلیل جریان خون غیرطبیعی ناشی از پرولاپس دریچه میترال، لختههای خون در دهلیز چپ ایجاد میشوند که سبب احتمال سکته را افزایش میدهند.
معاینات منظم همراه با نظارت مناسب، میتوانند به شناسایی هرگونه تغییر در وضعیت قلب شما کمک و در صورت نیاز، از مداخله زودهنگام و انجام جراحی دریچه ی میترال قلب اطمینان حاصل کنند. اگر علائم نگرانکنندهای مانند درد قفسه سینه، تپش قلب شدید یا مشکل در تنفس را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آزمایشهای لازم برای تشخیص و جراحی افتادگی دریچه میترال قلب
پروسه تشخیصی پرولاپس دریچه دو لتی، شامل ترکیبی از شرححال بیمار، معاینه قلب و تستهای تخصصی برای ارزیابی ساختار و عملکرد قلب و دریچههای آن است. شناسایی پرولاپس دریچه ی میترال برای تعیین مدیریت مناسب و گزینههای جراحی پرولاپس دریچه میترال بسیار مهم است. در ادامه، برخی از آزمایشها و ارزیابیهای رایج مورداستفاده در تشخیص پرولاپس دریچه دو لتی آورده شده است:
سابقه بیمار
مرحله اولیه در فرآیند تشخیص، شامل بررسی سوابق بیمار است. پرسوجو در مورد سابقه خانوادگی اختلالات دریچه قلب ضروری است، زیرا همانطور که ذکر شد، پرولاپس دریچه میترال میتواند عامل وراثتی داشته باشد.
معاینه قلب
انجام معاینه قلب کامل برای گوشدادن به صداهای قلب و بررسی هرگونه علامت غیرطبیعی مانند سوفل قلب مرحله بعدی است. پزشک، از گوشی پزشکی برای گوشدادن به صداهای مرتبط با پرولاپس دریچه دو لتی استفاده میکند.
اکوکاردیوگرافی
اکوکاردیوگرافی یا سونوگرافی قلب ابزار تصویربرداری است که برای تشخیص پرولاپس دریچه میترال استفاده میشود؛ در واقع اکوی قلب آزمایشی غیرتهاجمی است که تصاویر دقیقی از ساختار و عملکرد قلب، از جمله دریچه دو لتی ارائه میدهد.
اکوکاردیوگرام به پزشک بهداشتی اجازه میدهد تا لتهای دریچه را بررسی و حرکت آنها را در طول ضربان قلب ارزیابی کند. همچنین میتواند هرگونه برگشت خون از طریق دریچه میترال را تشخیص دهد.
انجام TTE
در برخی موارد، اکوکاردیوگرافی ترانس مری برای ارزیابی دریچه دو لتی و ساختارهای اطراف انجام میشود. این روش با عبور یک پروب اولتراسوند از مری انجام میشود که تصاویر واضحتری نسبت به روش قبلی نمایش میدهد.
انجام الکتروکاردیوگرام
آزمایش الکتروکاردیوگرام میتواند فعالیت الکتریکی قلب را ثبت و به شناسایی هر گونه آریتمی یا ریتم غیرطبیعی قلب که ممکن است با پرولاپس دریچه میترال مرتبط باشد کمک کند.
انجام تست استرس
تستهایی مانند تست ورزش یا استرس اکو، برای ارزیابی پاسخ قلب به فعالیتهای بدنی و تحریک هرگونه علائم بالقوه مرتبط با افتادگی ناحیة دریچه دو لتی انجام میشود.
MRI قلب یا سیتیاسکن
در موارد خاص، ممکن است از MRI قلب یا سیتیاسکن جهت بهدستآوردن اطلاعات دقیقی در مورد ساختار و عملکرد قلب، از جمله دریچه میترال استفاده شود.
انجام آزمایش برای تشخیص و جراحی افتادگی دریچه ی میترال برای درمان بهموقع و جلوگیری از عوارض توصیه میشود. باتوجهبه شدت بیماری و علائم، رویکرد درمانی مناسب شامل پیگیری و چکاپ منظم، مصرف دارو یا در موارد شدیدتر، عمل جراحی افتادگی در دریچه میترال میشود. چکاپ و بررسی منظم وضعیت برای اطمینان از مدیریت مؤثر این بیماری و رسیدگی سریع به هرگونه تغییر ضروری است.
معرفی دو نوع جراحی افتادگی دریچه ی میترال
انواع مختلفی از جراحی افتادگی دریچه میترال وجود دارد و انتخاب روش جراحی به وضعیت خاص دریچه دو لتی و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. دو نوع اصلی جراحی افتادگی دریچه میترال عبارتاند از:
ترمیم دریچه میترال
بهصورت کلی، ترمیم دریچه دو لتی بر جایگزینی ترجیح داده میشود. زیرا دریچه خود بیمار حفظ میشود و معمولاً نتایج طولانیمدت بهتری دارد. در این نوع از جراحی افتادگی دریچه ی میترال، از چند تکنیک رایج برای ترمیم استفاده میشود:
آنولوپلاستی دریچه میترال
در این روش، سفت کردن ساختار حلقهمانند در اطراف دریچه دو لتی باهدف کاهش اندازه آن و برگرداندن عمل مناسب دریچه انجام میشود.
ترمیم Chordal
در افتادگی ناحیة دریچه دو لتی، cordهایی که لتهای دریچه را به ماهیچههای قلب متصل میکنند، ممکن است کشیده یا پاره شوند. جراحان میتوانند این cordها را برای تثبیت دریچه ترمیم کنند.
تعویض دریچه میترال
در برخی موارد که دریچه دو لتی بهشدت آسیبدیده و قابلترمیم نیست، ممکن است نیاز به تعویض دریچه باشد. دو روش متداول جراحی افتادگی دریچه ی میترال در این حالت وجود دارد:
دریچه قلب مصنوعی – ایمپلنت مکانیکی
ایمپلنتهای مکانیکی از مواد بادوام مانند تیتانیوم یا کربن ساخته شدهاند و میتوانند مادامالعمر کار کنند. بااینحال بیمارانی که ایمپلنت مکانیکی دارند، برای جلوگیری از تشکیل لختههای خون باید تا آخر عمر از داروهای ضدانعقاد (رقیقکنندههای خون) استفاده کنند.
استفاده از دریچه بیولوژیکی (دریچه بافتی)
دریچههای بیولوژیکی معمولاً از بافتهای حیوانی ساخته میشوند یا میتوانند از اهداکنندگان انسانی باشند. درحالیکه آنها نیازی به مصرف ضدانعقاد طولانیمدت ندارند، ممکن است پس از ۱۰-۱۵ سال به دلیل ساییدگی نیاز به تعویض داشته باشند.
انتخاب بین ترمیم و جایگزینی در عمل جراحی افتادگی ناحیة دریچه میترال، به عواملی مانند سن بیمار، میزان آسیب دریچه دو لتی، وجود سایر بیماریهای قلبی و ترجیح جراح بستگی دارد. هر روش جراحی معرفی شده، مزایا و خطرات خاص خود را دارد و فرآیند تصمیمگیری در مورد جراحی افتادگی دریچه ی میترال باید سلامت کلی، سبک زندگی و ترجیحات بیمار را در نظر بگیرد.
مزایا و معایب روشهای جراحی افتادگی دریچه ی میترال
ترمیم و تعویض دریچه دهلیزی دو نوع مختلف عمل جراحی افتادگی دریچه ی میترال متفاوت برای مدیریت این شرایط هستند که هر کدام مزایا و عوارض خاصی دارند. همانطور که ذکر شد، انتخاب بین ترمیم و جایگزینی به عوامل متعددی از جمله شدت افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی، میزان آسیب وارده به دریچه، سن بیمار، سلامت کلی و. . بستگی دارد. در ادامه مزایا و معایب هر روش جراحی افتادگی دریچه ی میترال را بررسی میکنیم:
مزایای ترمیم دریچه میترال
حفظ دریچه اصلی: ترمیم دریچه دهلیزی امکان حفظ دریچه خود بیمار را فراهم میکند که نتایج طولانیمدت بهتری در مقایسه با جایگزینی با دریچه مصنوعی دارد.
خطر و عوارض کمتر: ترمیم بهطورکلی با خطر کمتر عوارضی مانند عفونت، لختهشدن خون و نیاز به داروهای ضدانعقاد طولانیمدت همراه است.
بهبود عملکرد درازمدت: ترمیم دریچه اصلی اغلب منجر به عملکرد بهتر دریچه و همودینامیک میشود و در نتیجه عملکرد کلی قلب را بهبود میبخشد.
بدون نیاز به ضدانعقاد مادامالعمر: بیمارانی که تحت این روش از جراحی افتادگی دریچه ی میترال قرار میگیرند، معمولاً نیازی به مصرف ضدانعقاد مادامالعمر ندارند و از خطرات و عوارض جانبی مرتبط با داروهای رقیقکننده خون جلوگیری میشود.
دوام: یک ترمیم موفقیتآمیز میتواند نتایج طولانیمدت داشته باشد و نیاز به مداخلات آینده را به تأخیر بیندازد.
معایب ترمیم دریچه میترال
پیچیدگی جراحی: ترمیم دریچه دهلیزی به یک جراح ماهر و باتجربه نیاز دارد، زیرا میتواند یک روش چالشبرانگیز باشد.
همیشه امکانپذیر نیست: در برخی موارد آسیب شدید دریچه، ترمیم امکانپذیر نیست و جایگزینی تنها گزینه مناسب است.
خطر عود: در برخی موارد جراحی افتادگی دریچه ی میترال به روش ترمیم، همچنان ممکن است که دریچه در طول زمان دچار مشکلاتی شود که نارسایی مکرر میترال و نیاز به جراحی مجدد را به دنبال داشته باشد.
مزایای تعویض دریچه میترال
مناسب برای آسیب شدید دریچه: این نوع از جراحی افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی قلب، زمانی که دریچه بهشدت آسیبدیده و به طور مؤثر قابلترمیم نباشد، گزینه مناسبی است.
نتایج قابلپیشبینی: روش تعویض دریچه دارای تکنیکهای ثابت و نتایج قابلپیشبینی است که منجر به رفع موفقیتآمیز نارسایی میترال میشوند.
طول عمر دریچه مکانیکی: دریچههای مکانیکی بادوام هستند و میتوانند به طور طولانیمدت و بدون خرابشدن دوام بیاورند.
رفع فوری علائم: جراحی افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی قلب به روش جایگزینی، بهسرعت علائم مرتبط با نارسایی شدید میترال، مانند تنگی نفس و خستگی را برطرف میکند.
معایب تعویض دریچه میترال
نیاز به مصرف ضدانعقاد مادامالعمر (در دریچههای مکانیکی): بیمارانی که دریچه مکانیکی دارند، لازم است که بهصورت مادامالعمر داروی ضدانعقاد مصرف کنند. این داروها با یک سری عوارض همراه هستند.
دوام محدود دریچههای بیولوژیکی: دریچههای بیولوژیکی طول عمر محدودی دارند و اغلب بعد از مدتی به تعویض نیاز دارند، بهخصوص در بیماران جوانتر.
خطر تخریب دریچه (در دریچههای بیولوژیکی): دریچههای بیولوژیکی ممکن است در طول زمان تخریب شوند و به طور بالقوه منجر به عمل مجدد شوند.
خطر عفونت بالاتر: تعویض در مقایسه با ترمیم، خطر ابتلا به عفونت را کمی بالاتر میبرد.
ترمیم دریچه میترال معمولاً در صورت امکان ترجیح داده میشود، زیرا دریچه اصلی را حفظ کرده و چندین مزیت از جمله خطرات کمتر و نتایج طولانیمدت بهتر را ارائه میدهد. بااینحال، در موارد آسیب شدید دریچه یا زمانی که ترمیم امکانپذیر نیست، تعویض دریچه دهلیزی ضروری میشود.
اگرچه با چالشهای خاصی مانند نیاز به ضدانعقاد مادامالعمر در دریچههای مکانیکی یا دوام محدود دریچههای بیولوژیکی همراه است. تصمیم نهایی باید از طریق بررسی دقیق توسط تیم پزشکی و سنجیدن مزایا و خطرات هر روش بر اساس شرایط فردی گرفته شود.
توصیههایی برای حفظ و بهبود سلامت قلب
تغییرات سبک زندگی نقش مهمی در بهبود سلامت قلب ایفا میکنند و بهویژه برای افرادی که افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی دارند یا در معرض خطر مشکلات مربوط به قلب هستند، مهم میباشند. اجرای عادات سبک زندگی مثبت میتواند به مدیریت علائم MVP، کاهش نیاز به جراحی افتادگی دریچه ی میترال و ارتقای سلامت کلی قلبی عروقی کمک کند. در ادامه برخی از تغییرات مؤثر برای بهبود سلامت قلب آورده شده است:
رژیم غذایی سالم برای قلب
اتخاذ یک رژیم غذایی سالم برای قلب برای افراد مبتلا به MVP بسیار مهم است. یعنی رژیم غذایی متعادل و غنی از میوهها، سبزیها، غلات، پروتئینهایی مانند ماهی، مرغ، حبوبات و چربیهای سالم مثل چربی آجیل، و روغنزیتون. مصرف چربیهای اشباع شده و ترانس، سدیم و قندهای افزوده را کاهش دهید. زیرا این موارد میتوانند باعث بیماری قلبی و فشارخون بالا شوند.
مدیریت وزن
حفظ وزن سالم برای سلامت قلب ضروری است. اگر دچار اضافهوزن یا چاقی هستید، حتی کمی کاهش وزن هم میتواند عملکرد قلبی عروقی را به میزان قابلتوجهی بهبود بخشد و فشار وارد بر قلب را نیز کاهش دهد.
فعالیت بدنی منظم
انجام فعالیت بدنی منظم میتواند قلب را تقویت کرده و سلامت کلی قلب و عروق را بهبود بخشد. ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط یا ۷۵ دقیقه ورزش شدید در هفته همراه با فعالیتهای تقویتکننده عضلات در دو یا چند روز در هفته را هدف قرار دهید.
ترک سیگار
سیگار یک عامل خطر اصلی برای بیماریهای قلبی، از جمله MVP است. اگر سیگار میکشید، برای ترک سیگار از متخصص کمک بگیرید. زیرا ترک سیگار خطر ابتلا به مشکلات قلبی را تا حدود زیادی کم میکند.
مدیریت استرس
استرس مزمن بر سلامت قلب تأثیر منفی میگذارد. تکنیکهای کاهش استرس مانند مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق، یوگا یا گذراندن زمان در طبیعت را برای مدیریت سطوح استرس انجام دهید.
خواب کافی
هر شب ۷ تا ۹ ساعت خواب باکیفیت داشته باشید. خواب ناکافی میتواند منجر به مشکلات مختلف سلامتی، از جمله افزایش خطر بیماری قلبی شود.
کنترل فشارخون و کلسترول
به طور مرتب فشارخون و سطح کلسترول خود را چک کنید. فشارخون و کلسترول بالا میتوانند قلب را تحتفشار قرار دهند و خطر عوارض را در افراد مبتلا به افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی افزایش دهند.
مصرف منظم دارو
اگر پزشک داروهایی را برای مدیریت علائم MVP یا شرایط مرتبط تجویز میکند، حتماً آنها را طبق دستور مصرف کنید و چکاپ منظم انجام دهید.
از مصرف کافئین بیش از حد خودداری کنید
برخی از افراد مبتلا به MVP ممکن است به محرکها و کافئین بیش از حد حساس باشند که میتواند باعث تپش قلب شود. حواستان به مصرف کافئین و هر محرک دیگری در رژیم غذایی خود باشد.
با گنجاندن این تغییرات سبک زندگی در برنامه روزانه خود، میتوانید به طور مؤثر از سلامت قلب خود محافظت کنید. با تعهد به این تغییرات مثبت، میتوانید به بهبود عملکرد قلب و سلامت کلی خود کمک کنید.
سخن پایانی
جراحی افتادگی دریچه ی میترال یک گزینه درمانی مهم برای افرادی است که عوارض شدید ناشی از این بیماری قلبی را تجربه میکنند. در طول این مقاله، نشانهها، انواع عمل جراحی افتادگی دریچه میترال و مزایا و معایب هر کدام از روشها را بررسی کردیم.
در مورد افتادگی ناحیة دریچه دهلیزی، لازم است به یاد داشته باشید که همه موارد نیاز به جراحی ندارند. در بسیاری از موارد، مدیریت و چکاپ منظم توسط یک متخصص قلب واجد شرایط میتواند به طور مؤثر علائم را کنترل کرده و از عوارض بعدی جلوگیری کند.