راهنمای جامع درباره سوزش قلب و حالت تهوع

سوزش قلب و حالت تهوع احساس ناخوشایندی است که بسیاری از افراد آن را به بیماری‌های قلبی نسبت می‌دهند. دلایل گوناگونی ممکن است علت اصلی سوزش قلب باشد؛ مثلاً گاهی اوقات سوزش قلب و درد قفسه سینه با ظهور طعم تلخ در دهان همراه است؛ این حس بیشتر به دلیل مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش و معده به وجود می‌آید و معمولاً پس از خوردن وعده سنگین رخ می‌دهد. در بسیاری از موارد، این حس ناخوشایند در خانه قابل کنترل است؛ اما در برخی موارد ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی باشد که سلامت شما را تهدید می‌کند. از این‌ رو بهتر است هرگونه ناراحتی و احساس ناخوشایند در قلب یا قفسه سینه‌تان را جدی بگیرید و در صورت تکرار، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

علت سوزش قلب چیست؟

سوزش قلب مسئله‌ای است که نباید به آن بی‌توجه بود. گاهی ممکن است علت سوزش قلب و حالت تهوع رفلاکس معده باشد و گاهی ممکن است سوزش قلب زنگ خطری برای اعلان بیماری‌های قلبی مانند آنژین صدری، اختلالات ریتم قلب، التهاب عضله قلب و بیماری‌های سیستم عروق قلبی باشد. علاوه بر بیماری‌های ذکر شده برخی رفتارهای پرخطر از جمله مصرف الکل، دخانیات، فشارهای روحی و روانی و حتی کمبود ویتامین‌های بدن سبب بروز این عارضه می‌شوند. در هر صورت برای آنکه علت اصلی این عارضه را تشخیص دهیم و آن را درمان کنیم باید به پزشک متخصص قلب مراجعه کنیم. در ادامه به مواردی که باعث احساس سوزش در قلب می‌شوند اشاره می‌کنیم.

• سوزش سر دل

سوزش سردل یا رفلاکس اسید یکی از شایع‌ترین دلایل سوزش در قفسه سینه است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که اسید معده به سمت مری برگردد. این بیماری در زنان باردار، افراد مبتلا به رفلاکس معده و کسانی که دارای مشکلات گوارشی هستند، شایع‌تر است. مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی مانند گوجه‌فرنگی، نوشابه، قهوه و الکل و نیز مصرف دخانیات خطر سوزش سردل را افزایش می‌دهند.

سوزش سردل علائم گوناگونی از جمله سوزش قفسه سینه، آروغ زدن، احساس سوزش در گلو و درد پس از صرف غذا دارد. در نظر داشته باشید که ممکن است سوزش سردل با درد قلبی اشتباه گرفته شود. در این صورت برخی اقدامات خانگی می‌توانند به کاهش سوزش سردل کمک کنند. این موارد عبارت‌اند از:

1. اجتناب از مصرف دخانیات و الکل
2. مصرف غذاهای کم چرب و کم اسیدی
3. استفاده از بالشتک‌های بلندتر برای خوابیدن
4. اجتناب از خم شدن و دراز کشیدن پس از صرف غذا
5. مصرف غذاها با فاصله زمانی مناسب و در مقدار مناسب

• مشکلات گوارشی

گاهی اوقات درد قفسه سینه، حالت تهوع و سوزش قلب به علت بروز مشکلات گوارشی همچون سنگ صفرا، بیماری کبدی، پانکراتیت و … به وجود می‌آید. علائمی مانند درد شدید شکم به ویژه نزدیک دنده‌ها، ادرار بسیار تیره و اجابت مزاج بسیار کم، ممکن است نشانه‌های بیماری جدی مانند سنگ صفرا، بیماری کبدی یا پانکراتیت باشند. اگر درد قفسه سینه مدت زیادی ادامه دارد، همراه با علائمی مانند تنگی نفس، تعریق سرد و سایر علائم حمله قلبی است، بهتر است هر چه سریع‌تر برای تشخیص و درمان اقدام کنید.

• آسیب‌های عضلانی و استخوانی

آسیب‌های عضلانی و استخوانی می‌توانند علت دیگری برای بروز حالت تهوع و سوزش قلب باشند در این حالت درد فقط در موقعیت‌های خاص یا هنگام بلند کردن اجسام سنگین ایجاد می‌شود و با ماساژ یا فشار ناحیه تغییر می‌کند؛ همچنین در ناحیه دردناک ممکن است تورم وجود داشته باشد. در برخی موارد، شاید لازم باشد عکس‌برداری از ناحیه دردناک یا انجام تست‌های دیگر صورت بگیرد تا علت درد قفسه سینه مشخص شود.

• حمله پانیک

حمله پانیک ممکن است با علائمی شبیه به حمله قلبی همراه باشد؛ از جمله سوزش قلب و ناراحتی در قفسه سینه. این علائم معمولاً در زمان اضطراب و وحشت بروز می‌کنند. هر قدر اضطراب و وحشت بیشتر باشد، سوزش قلب و ناراحتی در قفسه سینه نیز شدیدتر می‌شود. حمله پانیک به خودی خود خطرناک نیست و باعث حمله قلبی نمی‌شود؛ اما علائمی شبیه به حمله قلبی دارد. برای درمان حمله پانیک به مشاوره روانشناسی، داروهای ضد اضطراب و مدیریت تغییرات سبک زندگی نیاز است؛ همچنین تمرین‌های تنفسی و تکنیک‌های آرامش‌بخش می‌توانند به کاهش احساس اضطراب و وحشت کمک کنند.

• شیردهی به نوزاد

شیردهی به نوزاد ممکن است باعث بروز تغییرات و علائم جدید در مادر از جمله حالت تهوع و سوزش قلب شود. در واقع انبساط و انقباض عضلات قفسه سینه در زمان شیردهی و تأثیر هورمون‌ها بر آن می‌تواند باعث بروز سوزش قلب و درد در قفسه سینه شود.

بعضی از زنان پس از شیردهی ممکن است دچار اسپاسم مختصری در رگ‌های نوک سینه شوند که با درد تیز و برنده‌ای همراه است و معمولاً به مدت چند دقیقه ادامه دارد. گاهی سوزش قلب و درد در قفسه سینه به شیردهی مربوط نیست و می‌تواند نشانه بیماری دیگری باشد؛ اگر سوزش قلب با تغییرات دیگری در سینه‌ها مانند درد نوک پستان، افزایش اندازه سینه یا تغییرات پوستی همراه باشد، ممکن است علت آن شیردهی نباشد و باید برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کرد.

• بیماری قلبی

درد، حالت تهوع و سوزش قلب ممکن است نشان‌دهنده مشکل قلبی باشند. یکی از شایع‌ترین علل سوزش قلب و درد قفسه سینه، آنژین صدری است و زمانی رخ می‌دهد که به قلب اکسیژن کافی نرسیده باشد. آنژین صدری معمولاً به دلیل گرفتگی رگ‌های قلبی و اختلال در جریان خون به قلب ایجاد می‌شود و علائمی مانند درد ناپیوسته در قفسه سینه، تنگی نفس و درد به سمت فک و شانه دارد. این علائم ممکن است هنگام فعالیت بدنی افزایش و با استراحت کاهش یابد. آنژین صدری را می‌توان با تغییرات در سبک زندگی، داروهای ضد اضطراب، داروهای کاهنده فشار خون و در برخی موارد، جراحی درمان کرد.

• مشکلات قلبی و عروقی

گاهی حالت تهوع و سوزش قلب در نتیجه اختلال در رگ‌های خونی مانند پارگی آئورت رخ می‌دهد که در صورت عدم درمان به‌موقع به مرگ بیمار منجر می‌شود. آمبولی ریه از دیگر مشکلات عروق خونی محسوب می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که لخته خون یکی از رگ‌های منتهی به ریه‌ها را مسدود کند. آمبولی ریه وضعیتی جدی و خطرناک است و باید بدون تأخیر، اقدامات درمانی برای برطرف کردن آن صورت گیرد. علاوه بر این بسیاری از مشکلات عروقی می‌توانند با درد و سوزش در قفسه سینه همراه باشند. بعضی از علائم مرتبط با مشکلات عروقی عبارت‌اند از درد ناگهانی و سوزش در قفسه سینه در زمان فعالیت بدنی، درد ناگهانی که با مشکلات تنفسی و سرگیجه همراه هستند و … در بسیاری از موارد، مشکلات عروقی با مصرف دارو و تغییر در سبک زندگی بهبود می‌یابد.

• مشکلات ریوی

حالت تهوع و سوزش قلب ممکن است به بیماری‌های ریوی مربوط باشد. عفونت ریه و پنومونی می‌تواند باعث سوزش قلب و ناراحتی قفسه سینه شوند. این سوزش به ویژه هنگام تنفس یا حین حرکت و ورزش بیشتر می‌شود. برخی از علائم مرتبط با بیماری‌های ریوی عبارت‌اند از: سرفه، خلط، تنگی نفس، فشار در قفسه سینه، سردرد، ضعف عمومی بدن و تب.

• آسم

آسم یک بیماری تنفسی است که مجاری هوایی را باریک می‌کند و باعث مشکل در تنفس می‌شود و می‌تواند عامل سوزش قفسه سینه و حالت تهوع باشد. علائم دیگر بیماری آسم شامل خس‌خس و صدای خشک در مجاری تنفسی، تنگی نفس، سرفه و خستگی است. در برخی موارد حملات آسم ممکن است به صورت ناگهانی و شدید رخ دهند و در فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد کنند. برای کنترل و درمان آسم، ممکن است داروهای ضد التهاب و آنتی هیستامینیک، داروهای آتروپین یا داروهایی که برای تسکین علائم استفاده می‌شوند تجویز شود.

فاکتورهای خطر در حالت تهوع و سوزش قلب

گاهی علائم حالت تهوع و سوزش قلب شدیدتر و خطرناک‌تر می‌شوند، این فاکتورها به شرح زیر هستند:

• سابقه بیماری‌های قلبی: افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی مانند آنژین صدری، نارسایی قلبی و آریتمی قلبی دارند در معرض خطر بیشتری برای بروز علائم سوزش قلب قرار می‌گیرند.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا ممکن است باعث افزایش فشار بر قلب شود و علائم سوزش قلب را ایجاد کند.
• دیابت: افراد مبتلا به دیابت نیز در معرض خطر بیشتری برای بروز علائم سوزش قلب هستند.
• سن: با بالا رفتن سن، خطر بروز علائم سوزش قلب افزایش می‌یابد.
• سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی از بیماری‌های قلبی نیز ممکن است باعث افزایش خطر بروز علائم سوزش قلب شود.
• سابقه استعمال دخانیات: استعمال دخانیات مانند سیگار باعث افزایش خطر بیماری‌های قلبی و بروز علائم سوزش قلب می‌شود.
• چاقی و اضافه وزن: چاقی و اضافه وزن نیز می‌توانند عامل افزایش خطر بروز علائم سوزش قلب باشند.
• مصرف بیش از حد کافئین، شکلات و الکل: مصرف بیش از حد کافئین، شکلات و الکل نیز ممکن است باعث افزایش خطر بروز علائم سوزش قلب شود.
• فعالیت بدنی نامناسب: فعالیت بدنی نامناسب و اضطراب نیز ممکن است باعث بروز علائم سوزش قلب شوند.

برای کاهش خطر بروز علائم سوزش قلب، بهتر است سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید که شامل تغذیه مناسب، ورزش منظم، کنترل استرس و ترک دخانیات است.

احساس سوزش قلب چگونه است؟

حالت تهوع و سوزش قلب به صورت حسی ناخوشایند در ناحیه قفسه سینه و پشت سینه ایجاد می‌شود. این حس ممکن است به صورت سوزش، درد یا فشار در ناحیه قلب تجربه شود؛ مثلاً برخی افراد ممکن است احساس کنند که قلب‌شان در حال سوختن است، در حالی که برخی دیگر ممکن است احساس کنند قلب‌شان در حال فشرده شدن است؛ همچنین سوزش قلب ممکن است به سمت گردن و شانه‌ها گسترش یابد و در برخی موارد می‌تواند به بازو و دست هم انتقال یابد. در برخی موارد، سوزش قلب می‌تواند با علائم دیگری مانند تنگی نفس، تهوع، استفراغ، سرگیجه و درد شدید در قفسه سینه همراه باشد که نشان‌دهنده بیماری قلبی هستند.

عوارض سوزش قلب

سوزش قلب ممکن است علائم خطرناکی نداشته باشد؛ اما اگر به صورت مکرر تکرار شود، می‌تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند. برخی از مشکلاتی که ممکن است بر اثر سوزش قلب مکرر رخ دهند، شامل التهاب مری و ازوفاژیت است؛ در واقع بیمار در این ناحیه خود دچار مشکلاتی است؛ ولی تصور می‌کند قلب او دچار عارضه‌ای شده است. ازوفاژیت اغلب با دارو درمان می‌شود؛ ولی در صورت نادیده گرفتن آن، ممکن است به مشکلات دیگری مانند مری بارت و سرطان معده منجر شود. علاوه بر مشکلات سلامتی، سوزش قلب مکرر ممکن است کیفیت زندگی شما را نیز تحت تأثیر قرار دهد و در فعالیت‌های روزمره شما اختلال ایجاد کند. به دلیل اینکه علت سوزش قلب در آغاز نامشخص است، بهتر است به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید تا در صورت لزوم به متخصص دیگری ارجاع داده شوید.

چه زمان برای درمان سوزش قلب و حالت تهوع به پزشک مراجعه کنیم؟

تجربه حالت تهوع و سوزش قلب در بعضی از موارد ممکن است طبیعی باشد، مانند هنگامی که بعد از صرف وعده غذایی بزرگ، دراز کشیده‌اید؛ اما اگر این علائم بیش از دو بار در هفته تکرار شد و با بلع غذا همراه بود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید؛ همچنین اگر سوزش قلب با علائم دیگری مانند تنگی نفس و سنگینی قفسه سینه همراه بود باید به یک پزشک متخصص قلب مراجعه کنید و در صورت لزوم فوریت درمانی را در نظر بگیرید؛ پس از معاینه بالینی، پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق علت سوزش قلب از آزمایش‌های گوناگونی مانند آندوسکوپی، تصویر پرتوی معده، نوار قلب و آزمایش خون استفاده کند.

نحوه تشخیص علت سوزش قلب

برای تشخیص علت سوزش قلب، پزشکان از روش‌های گوناگونی استفاده می‌کنند از جمله:

• بررسی سوابق درمانی: پزشک درباره سوابق درمانی از جمله بیماری‌ها، داروها و مشکلات قلبی خانوادگی پرسش می‌کند.
• معاینه بالینی: پزشک با بررسی ضربان قلب و فشار خون و ارزیابی سلامت اندام‌ها اطلاعات بیشتری در مورد وضعیت قلب شما به دست می‌آورد.

• آزمایش خون: در صورتی که پزشک به عفونت یا مشکلات قلبی مشکوک باشد آزمایش خون برای بررسی شاخص‌هایی از جمله فشار خون، سطح کلسترول و سایر نشانگرهای مربوط به قلب انجام می‌دهد.
• الکتروکاردیوگرام (ECG) یا نوار قلب: این آزمایش برای ارزیابی فعالیت الکتریکی قلب استفاده می‌شود و می‌تواند به پزشک کمک کند تا نقایص فعالیت قلب شما را شناسایی کند.
• رادیوگرافی قفسه سینه: این آزمایش می‌تواند به پزشک کمک کند تا نشان دهد که آیا هیچ مشکلی در ساختار قفسه سینه وجود دارد یا خیر.
• سی‌تی اسکن: این آزمایش ممکن است برای ارزیابی عروق قلب و شناسایی بیماری‌های عروقی که باعث سوزش قلب می‌شوند، مورد استفاده قرار گیرد.

نحوه درمان سوزش قلب

برای درمان سوزش قلب باید ابتدا علت آن تشخیص داده شود. در بعضی موارد، تغییرات ساده در رژیم غذایی و شیوه زندگی می‌تواند باعث بهبود سوزش قلب و حالت تهوع شود. این تغییرات می‌تواند شامل مصرف غذاهای کم چرب، کم شیرین و کم اسید باشد. همچنین اجتناب از خوردن غذا یا نوشیدنی‌هایی که ممکن است علائم سوزش قلب را شدت بخشد، مانند چاشنی‌های تند، نوشابه، قهوه و الکل، می‌تواند روند بهبودی را سرعت ببخشد.

در برخی موارد، پزشک دستورات دارویی می‌دهد. برخی از داروهایی که معمولاً برای درمان سوزش قلب استفاده می‌شوند، شامل ضد اسیدها، آنتاسیدها، ضد ترشحات و ضد التهاب‌ها هستند؛ همچنین در صورت وجود عفونت در مجاری هوازی، داروهای ضد عفونی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.

در مواردی که سوزش قلب ناشی از مشکلات قلبی مانند بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی و آریتمی قلبی باشد، پزشک معالج ممکن است شما را به متخصص قلب ارجاع دهد و درمان مشکلات قلبی را با داروها، رژیم غذایی، ورزش و در صورت لزوم، روش‌های درمانی پیشرفته مانند جراحی، آنژیوپلاستی و پیوند عروق قلبی انجام دهد.

چه داروهایی برای سوزش قلب مصرف می‌شوند؟

درمان سوزش قلب بستگی به علت دقیق آن دارد و باید بر اساس تشخیص پزشک معالج، درمان مناسبی تعیین شود. با این حال، برخی داروهایی که معمولاً برای کنترل سوزش قلب استفاده می‌شوند، عبارت‌اند از:

• آنتی‌اسیدها: داروهایی هستند که معمولاً برای کاهش ترش کردن معده و کنترل سوزش قلب استفاده می‌شوند.
• آنتاسیدها: داروهایی هستند که با کاهش اسیدهای معده، سوزش قلب را کنترل می‌کنند.
• ضد ترشحات: داروهایی هستند که به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند.
• ضد التهابات: داروهایی که به کاهش تحریک اعصاب و عضلات مربوط به معده کمک می‌کنند.

در نظر داشته باشید که مصرف هرگونه دارویی باید زیر نظر پزشک باشد و باید به دقت دستورات مصرف دارو را رعایت کنید.

علل درد قفسه سینه، حالت تهوع و سوزش قلب در کودکان چیست؟

سوزش قفسه سینه و حالت تهوع دو علت رایج بستری شدن کودکان در بیمارستان‌هاست؛ اما به طور کلی برخلاف بزرگسالان اغلب درد قفسه سینه در کودکان بی‌خطر است. از عوامل درد قفسه در کودکان می‌توان موارد زیر را نام برد:

1. بازگشت اسید به مری (GERD): تولید بیش از حد مایعات گوارشی نظیر اسید معده و مایع صفرا در معده باعث بازگشت مواد غذایی به مری و تخریب بافت پوششی آن می‌شود. درمان این بیماری شامل پیروی از رژیم غذایی مناسب و مصرف داروهای بدون نسخه است.
2. اختلالات اسکلتی – عضلانی: درد و حساسیت دیواره، عضلات و اسکلت قفسه سینه باید به مرور زمان برطرف شود. درمان این اختلالات به مراجعه مداوم به پزشک نیاز دارد.
3. سایر علل: در کودکان مبتلا به آسم یا کودکانی که از اضطراب و استرس رنج می‌برند، ممکن است درد ناگهانی در قفسه سینه و استفراغ رخ دهد.

درد قفسه سینه در کودکان می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله عوامل زیر ایجاد شود:

• آسم: کودکانی که مبتلا به آسم هستند، ممکن است درد قفسه سینه داشته باشند.
• استرس و اضطراب: استرس و اضطراب ممکن است به درد قفسه سینه و حالت تهوع منجر شوند.
• اختلالات قلبی: بعضی از اختلالات قلبی مانند نارسایی قلبی، ممکن است با درد قفسه سینه همراه باشند.
• عفونت‌های تنفسی: سرماخوردگی، آنفلوآنزا، التهاب ریه و آسم ممکن است منجر به درد قفسه سینه شوند.
• بیماری‌های گوارشی: تحریک روده و ریفلاکس معده ممکن است منجر به درد قفسه سینه شوند.
• اختلالات اسکلتی-عضلانی: کمردرد و درد عضلانی در ناحیه قفسه سینه می‌توانند به درد قفسه سینه منجر شوند.

درمان سوزش قلب و حالت تهوع در کودکان به علت آن بستگی دارد و ممکن است شامل داروها، تغییرات در رژیم غذایی و شیوه زندگی، تمرینات فیزیکی و در برخی موارد، درمان بیماری اصلی باشد.

سخن پایانی

سوزش قلب و حالت تهوع از علائم شایع بیماری‌های قلبی محسوب می‌شود و ممکن است به دلیل مشکلات گوناگونی از جمله بیماری‌های عروقی، عفونی، التهابی یا مصرف داروهای خاص ایجاد شود. برای تشخیص علت سوزش قلب، پزشکان از روش‌هایی همچون بررسی سوابق درمانی، معاینه بالینی، آزمایش خون، الکتروکاردیوگرام، رادیوگرافی و سی‌تی اسکن استفاده می‌کنند؛ بنابراین در صورت داشتن علائم سوزش قلب، هر چه زودتر به پزشک ما مراجعه کنید که در این صورت احتمال تشخیص و درمان، سریع‌تر و بیشتر می‌شود.