درد قفسه سينه و حالت تهوع می‌تواند احساسات مختلفی را در افراد ایجاد کند و بر اساس علت آن، علائم متفاوتی بروز دهد. درک این علائم و نشانه‌ها، نخستین گام برای تشخیص دقیق و انتخاب مسیر درمانی مناسب است. درد قفسه سینه ممکن است به‌صورت فشار، سنگینی، سوزش یا حتی درد گذرا تجربه شود. زمانی که این درد باحالت تهوع همراه می‌شود، می‌تواند نشانه‌ای از شرایط پزشکی متفاوت و خطرناک باشد، از مشکلات گوارشی گرفته تا مسائل قلبی.
بسیاری از ما درد قفسه سینه را تجربه کرده‌ایم؛ اما همراه بودن این درد با علائمی همچون حالت تهوع و استفراغ کمی متفاوت‌تر است. درست است که درد قفسه سينه سمت چپ و حالت تهوع می‌تواند از علائم حمله قلبی باشد؛ اما علل دیگری نیز وجود دارند که باعث بروز این علائم می‌شوند. روش درمانی برای رفع علائم به علت آن بستگی دارد که باید توسط متخصص قفسه سینه تهران مورد بررسی قرار گیرد.
فهرست مطالب
- اهمیت درد قفسه سينه و حالت تهوع
- چه مشکلاتی باعث بروز حالت تهوع و درد در قفسه سينه می‌شوند؟
- درد قفسه سينه و حالت تهوع با مشکلات گوارشی
- بارداری چگونه باعث بروز درد در قفسه سينه و حالت تهوع می‌شود؟
- استرس علت درد قفسه سينه و حالت تهوع
- آیا درد در قفسه سينه و حالت تهوع می‌تواند علائمی جدی و خطرناک باشند؟
- تشخیص علت حالت تهوع و درد قفسه سینه
- پیشگیری و درمان درد قفسه سینه به همراه حالت تهوع
اهمیت درد قفسه سينه و حالت تهوع
بسیاری از افراد، درد قفسه سینه را به همراه استفراغ تجربه کرده‌اند؛ اما این موضوع تا چه اندازه جدی و قابل‌پیگیری است؟ قبل از رسیدن به پاسخ سؤال، بهتر است کمی با این علائم آشنا شویم. حس درد در ناحیه قفسه سینه، می‌تواند علل مختلفی داشته باشد. این درد ممکن است به‌صورت فشار در ناحیه قفسه سینه یا حتی به همراه سوزش احساس شود.
استفراغ، نوعی از ناراحتی معده است که با میل به استفراغ شناخته می‌شود. استفراغ شدید ممکن است به استفراغ نیز منجر شود و در صورت بروز استفراغ، محتویات معده از طریق دهان تخلیه می‌شود؛ این عمل غیرارادی، به دنبال برعکس شدن حرکات انقباضی دیواره معده و مری اتفاق می‌افتد.
درد قفسه سينه و حالت تهوع، هر یک به‌تنهایی علت‌های مختلف و بسیاری دارند؛ اما بروز هم‌زمان این علائم، می‌تواند روند تشخیص و درمان را تغییر دهد. علت بروز درد قفسه سینه به همراه استفراغ، می‌تواند عواملی همچون رفلاکس معده و یا حتی حمله قلبی باشد؛ به همین دلیل بررسی استفراغ و درد قفسه سینه اهمیت دارد. بارداری و استرس نیز از عوامل مهم در ایجاد این علائم هستند.
تشخیص علت درد قفسه سینه به همراه استفراغ و درنظرگرفتن تمهیدات لازم برای درمان، بر عهده پزشک است؛ بنابراین قبل از هرگونه خوددرمانی، حتماً به پزشک مراجعه کنید. چنانچه علائم موجود ناشی از حمله قلبی باشد و جدی گرفته نشوند، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را برای فرد به دنبال داشته باشد.
چه مشکلاتی باعث بروز حالت تهوع و درد در قفسه سينه می‌شوند؟
مشکلات متعددی، خود را به‌صورت احساس درد در ناحیه قفسه سینه و استفراغ نشان می‌دهند. به‌طورکلی می‌توان علت بروز حالت تهوع و درد قفسه سینه را مشکلاتی مربوط به‌سلامت روان، قلب و گوارش دانست؛ بنابراین چنانچه درد قفسه سینه و همچنین استفراغ دارید، بسته به مشکل خود باید به متخصص گوارش، متخصص قلب و یا حتی مشاور و روان‌درمانگر مراجعه کنید.
اکنون سؤال مطرح می‌شود که کدام مشکلات قلبی، گوارشی و روانی می‌توانند باعث بروز استفراغ و درد قفسه سینه شوند؟ برای پاسخ به این سؤال، باید هر یک از موارد مربوط به روان، قلب و گوارش را به‌صورت جداگانه و در سه دسته مختلف، بررسی کنیم.
۱. کدام مشکلات قلبی، ممکن است با علائمی همچون حالت تهوع و درد قفسه سینه همراه باشند؟
- آنژین سینه‌ای
- حمله قلبی
- فشارخون بالا
- کاردیومیوپاتی ایسکمیک
۲. کدام مشکلات گوارشی، ممکن است با علائمی همچون استفراغ و درد قفسه سینه همراه باشند؟
- رفلاکس معده
- زخم معده
- سنگ کیسه صفرا
- فتق هیاتال
۳. کدام مشکلات روانی، ممکن است با علائمی همچون استفراغ و درد قفسه سینه همراه باشند؟
- اختلال هراس و حمله پانیک
- اضطراب و استرس
- هذیان ترک الکل
- آگورافوبیا
موارد ذکر شده، چند مورد از مهم‌ترین دلایلی هستند که می‌توانند منجر به بروز درد قفسه سینه و حتی حالت تهوع و استفراغ شوند. مشکلات دیگری همچون مسمومیت با گاز کربن مونوکسید یا سیاه‌زخم نیز می‌توانند علت درد در سينه و استفراغ باشند؛ اما از موارد رایج نیستند.
درد قفسه سينه و حالت تهوع با مشکلات گوارشی
بسیاری از افراد حتی تصور نمی‌کنند که مشکلاتی همچون رفلاکس، باعث بروز درد در ناحیه قفسه سینه شود؛ اما یکی از رایج‌ترین علل ایجاد درد در ناحیه قفسه سینه، مشکلات و ناراحتی‌های معده هستند.
رفلاکس معده
در واقع رفلاکس معده به فرایندی گفته می‌شود که طی آن، اسید معده به مری برمی‌گردد. در رفلاکس کلاسیک، محتویات اسیدی معده، فقط به مری راه پیدا می‌کنند و به دهان نمی‌رسند؛ اما در مواردی ممکن است اسید معده به گلو و دهان نیز برسد.
دریچه عضلانی واقع در انتهای مری با انقباض خود، از بروز رفلاکس جلوگیری می‌کند؛ اما درصورتی‌که دریچه، آسیب‌دیده باشد یا به هر دلیلی تضعیف شده باشد، رفلاکس رخ می‌دهد. مخاط مری و دهان، به‌گونه‌ای طراحی نشده‌اند که با اسید قوی معده مقابله کنند؛ به همین دلیل سلول‌های داخلی مری و گلو آسیب‌دیده و سوزش و درد در ناحیه قفسه سینه احساس می‌شود.
زخم معده
به دنبال تحریک دیواره معده، زخم معده ایجاد می‌شود. عوامل مختلفی همچون فشارهای روحی و روانی از جمله اضطراب و استرس، برخی از داروها و هلیکوباکترپیلوری باعث بروز زخم معده می‌شوند. علائم بیماری بسته به‌شدت آن، متفاوت هستند. حالت استفراغ درد قفسه سینه، رفلاکس، سوزش سر دل، دل‌درد، سیری زودرس، کاهش وزن و مشاهده خون در استفراغ و مدفوع ازجمله علائم زخم معده هستند. احساس درد در زخم معده با خالی بودن معده بیشتر است و می‌تواند حتی تا چند ساعت طول بکشد. زخم معده باید جدی گرفته شود، در غیر این صورت عوارضی همچون خون‌ریزی، می‌توانند جان بیمار را تهدید کنند.
سنگ کیسه صفرا
از شایع‌ترین بیماری‌های کیسه صفرا، تشکیل سنگ در کیسه صفرا است. کیسه صفرا با مایعی به نام صفرا پر شده است که در گوارش چربی‌ها نقش دارد. گاهی محتویات موجود در صفرا، ممکن است رسوب‌کرده و سنگ ایجاد کند. این سنگ می‌تواند مجرا را مسدود کرده و در ترشح صفرا و همچنین گوارش چربی‌ها اختلال ایجاد کند. سایش این سنگ، می‌تواند در سمت راست قفسه سینه، درد ایجاد کند. دل‌درد، حالت استفراغ، مدفوعی به رنگ خاک رس و تیره‌تر شدن رنگ ادرار، سایر علائم سنگ صفرا هستند.
بارداری چگونه باعث بروز درد در قفسه سينه و حالت تهوع می‌شود؟
همیشه برای پیداکردن علت بروز حالت استفراغ و درد قفسه سینه، نباید به دنبال مشکل بود. گاهی فرایندهای طبیعی بدن، باعث بروز این علائم می‌شوند. دوران حاملگی می‌تواند یکی از عاملان طبیعی درد قفسه سینه به همراه حالت استفراغ باشد که بسیاری از مادران باردار، این علائم در طی دوران بارداری خود تجربه می‌کنند.
در دوران حاملگی، قفسه سینه گسترده‌تر می‌شود. اتساع قفسه سینه، می‌تواند با درد نیز همراه باشد. در طی رشد جنین، فضای شکمی تنگ‌تر شده و به فضای موجود در قفسه سینه و عضلاتی همچون دیافراگم فشار می‌آورد. فشار وارده از سوی جنین، یکی از دلایل احساس درد در ناحیه قفسه سینه است.
به‌منظور تغذیه کودک پس از زایمان، در طی بارداری، سینه‌های مادر رشد کرده و مجرای شیر و همچنین سیاهرگ‌ها بزرگ‌تر می‌شوند؛ این تغییرات سینه نیز می‌تواند در قفسه سینه مادر، درد ایجاد کند. در طی بارداری، تنفس سخت‌تر شده و ممکن است آسم مادر تشدید شود. آسم و همین‌طور اضطراب در دوران بارداری می‌توانند از دلایل بروز درد در ناحیه قفسه سینه باشند.
برای حفظ جنین، هورمون‌های استروژن و گنادوتروپین جفتی انسان، افزایش پیدا می‌کنند. افزایش این هورمون‌ها می‌تواند با عوارضی همچون حالت استفراغ همراه باشد. در صورت حاملگی دو یا چندقلو و همچنین بارداری جنین دختر، حالت استفراغ شدت بیشتری دارد. در بارداری، حساسیت مادران به بوها افزایش پیدا می‌کند و با کمترین بو، می‌تواند علائمی همچون حالت استفراغ بروز پیدا کند. حالت استفراغ هنگام صبح و در سه‌ماهه اول بارداری رایج‌تر است. لازم به ذکر است که این تهوع به جنین آسیبی نمی‌رساند.
استرس علت درد قفسه سينه و حالت تهوع
استرس یکی از موارد ضروری برای ادامه بقا است؛ اما افزایش بیش از حد استرس و اضطراب، می‌تواند مشکلات متعددی ایجاد کند. درد قفسه سینه به همراه علائمی همچون افزایش ضربان قلب، گرگرفتگی، خشکی دهان، تنگی نفس و حالت استفراغ با استرس شدید قابل‌مشاهده هستند.
استرس با علائمی روان‌شناختی نیز همراه است. احساس ترس، تحریک‌پذیری و دشواری در تمرکز ازجمله علائم روان‌شناختی استرس هستند. استرس حتی می‌تواند علائم گوارشی همچون رفلاکس و زخم معده را ایجاد و تشدید کند. تمامی این علائم از هورمون‌های ترشح شده به دنبال افزایش استرس ناشی می‌شوند که بر تمامی دستگاه‌های بدن تأثیر می‌گذارد.
چگونه می‌توان درد قفسه سینه ناشی از استرس را از حمله قلبی تشخیص داد؟ درد قفسه سینه ناشی از استرس و حمله قلبی متفاوت هستند؛ بااین‌حال تشخیص علت درد، کار آسانی نیست و باید به پزشک مراجعه کرد. درد قفسه سینه در حمله قلبی، بیش از 20 دقیقه طول کشیده و با افزایش فعالیت بدنی، بیشتر می‌شود. درد حمله قلبی به بازوها، کمر، شانه‌ها، گردن و فک می‌تواند سرایت کند.
در استرس، مغز به کمک هورمون‌های ستیز یا گریز، بدن شما را برای فرار یا حمله آماده می‌کند و افزایش بیش از حد آن می‌تواند احتمال بروز مشکلات قلبی را نیز بیشتر کند. چنانچه استرس و اضطراب، کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد، پیگیری و درمان الزامی است. اضطراب اجتماعی، اختلال استرس پس آسیبی و فوبیا ازجمله اختلالات اضطرابی هستند که می‌توانند باعث بروز درد در ناحیه قفسه سینه و حالت استفراغ شوند.
آیا درد در قفسه سينه و حالت تهوع می‌تواند علائمی جدی و خطرناک باشند؟
یکی از خطرناک‌ترین حالات ممکن برای درد قفسه سينه سمت چپ و حالت تهوع، حمله قلبی است. خوشبختانه بروز حمله قلبی با یک سری علائم همراه است و می‌توان برای آن اقداماتی سریع و پیشگیرانه انجام داد. حمله قلبی به اقداماتی اورژانسی نیاز دارد در غیر این صورت، زندگی و جان بیمار تهدید خواهد شد؛ بنابراین آشنایی با علائم حمله قلبی و اقدامات لازم برای نجات جان بیمار الزامی است.
علت حمله قلبی چیست؟ چربی‌های اضافه خون و کلسترول LDL، قابلیت تشکیل پلاک در سرخرگ‌های خون‌رسان قلب یا کرونر را دارند. این رسوب تشکیل شده در دیواره رگ، مسیر حرکت خون را تنگ‌تر کرده و می‌تواند حتی آن را مسدود کند. درصورتی‌که میزان خون کافی به بافت نرسد و در نتیجه اکسیژن و گلوکز موردنیاز قلب تأمین نشود، یاخته‌های قلبی می‌میرند و سکته رخ می‌دهد.
علائم حمله قلبی:
- درد قفسه سینه
- حالت تهوع و استفراغ
- سبکی سر و سرگیجه
- عرق سرد
- تنگی نفس و سرفه
- اضطراب شدید
با مشاهده این علائم، ابتدا با اورژانس تماس گرفته و سپس با حفظ خون‌سردی خود، بنشینید یا دراز بکشید. چنانچه از قبل قرص نیتروگلیسیرین برای شما تجویز شده، یکی از آن‌ها را بخورید. درصورتی‌که به آسپرین حساسیت ندارید، یک عدد قرص آسپرین 325 گرمی یا دو قرص 81 گرمی را مصرف کنید. با بروز سکته قلبی، فرد ممکن است هوشیاری خود را از دست بدهد یا حتی نبض او قطع شود؛ در این حین تا رسیدن اورژانس، انجام CPR بسیار کمک‌کننده است و جان بیمار را می‌تواند نجات دهد.
تشخیص علت حالت تهوع و درد قفسه سینه
برای تشخیص علت حالت استفراغ و درد قفسه سینه و در نتیجه تسکین علائم، باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک با شنیدن علائم و معاینات فیزیکی، ممکن است از روش‌های تشخیصی کمکی و آزمایش‌ها کمک بگیرد. در تشخیص زخم معده، روش‌هایی همچون آندوسکوپی، آزمایش مدفوع، آزمایش خون و تست تنفس به تشخیص بیماری کمک می‌کنند.
در آندوسکوپی به کمک دوربین موجود در سر آندوسکوپ، درون مری و معده را مشاهده کرده و در صورت نیاز نمونه‌برداری نیز انجام می‌دهند. برای تشخیص و بررسی عفونت هلیکوباکترپیلوری، آزمایش‌های خون، مدفوع و تست تنفس مورداستفاده قرار می‌گیرند. پزشک برای اطمینان از احتمال بروز مشکلات قلبی و سکته قلبی، علاوه بر معاینات فیزیکی می‌تواند از نوار قلب و حتی اکو قلبی نیز کمک بگیرد. در کنار انجام آزمایش خون، اندازه‌گیری کراتین کیناز، میوگلوبین و تروپونین به تشخیص حمله قلبی کمک می‌کند.
پیشگیری و درمان درد قفسه سینه به همراه حالت تهوع
گام دوم پس از تشخیص بیماری و علت علائم، مرحله درمان است. بسته به علت درد قفسه سینه و علائمی همچون حالت تهوع و استفراغ، روند درمان متفاوت است.
مشکلات گوارشی
یکی از علل درد قفسه سینه به همراه حالت استفراغ، مشکلات گوارشی است. با افزایش اسید معده، رفلاکس و زخم معده رخ می‌دهد. استفاده از داروهای ضد اسید، می‌تواند به کاهش اسید معده و درنتیجه درمان زخم معده و رفلاکس کمک کند. توصیه می‌شود که برای درمان از ضد اسیدهایی استفاده کنید که حاوی هیدروکسید منیزیم و هیدروکسید آلومینیوم هستند. داروهای پریواسید و پروتونیکس نیز اسید معده را کاهش می‌دهند. پروکینتیک‌ها مانند رگلان و داروهای کف‌کننده مانند گاویسکون نیز در درمان رفلاکس مؤثر هستند.
برای درمان و پیشگیری از رفلاکس و سنگ کیسه صفرا، سبک زندگی و رژیم غذایی اهمیت ویژه‌ای دارد. ترک سیگار، پرهیز از نوشیدن الکل، کاهش استرس و پرهیز از خوردن غذاهایی سنگین و چرب به بهبود رفلاکس کمک می‌کنند. با افزایش مصرف چربی‌های اشباع و کلسترول، مواد موجود در مایع صفرا غلیظ‌تر شده و احتمال بروز سنگ صفرا نیز افزایش می‌یابد.
استرس و اضطراب
علاوه بر داروهای ضد استرس، می‌توان از روش‌های دیگری برای کاهش استرس و اضطراب استفاده کرد. برای کاهش علائم ناشی از استرس و اضطراب، تنفس‌های عمیق بسیار کمک‌کننده هستند. ورزش منظم، خصوصاً ورزش‌های هوازی، قادر هستند با افزایش هورمون سروتونین و حتی اندروفین، استرس را کاهش دهند. یادگیری تمرینات یوگا و مدیتیشن نیز از راه‌های مؤثر دیگر هستند. مصرف اسطوخودوس، چای سبز و چای بابونه می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
مشکلات قلبی
روش‌های پیشگیری از حمله قلبی، بسیار ساده و درعین‌حال پراهمیت هستند. کلسترول بالا، فشارخون بالا و دیابت از مهم‌ترین عوامل سکته قلبی هستند؛ بنابراین در گام اول، کنترل فشارخون، دیابت و کلسترول خون اهمیت دارد. انجام ورزش منظم و داشتن رژیم غذایی سالم، گام دوم در پیشگیری از بروز سکته قلبی است. برای پیشگیری از بروز حمله قلبی، باید از استرس، استعمال سیگار و مصرف الکل پرهیز کنید.
سخن پایانی
علل متفاوتی برای بروز درد قفسه سينه و حالت تهوع وجود دارد. مشکلات گوارشی ازجمله رفلاکس معده، سنگ کیسه صفرا و زخم معده می‌توانند بااحساس درد قفسه سينه سمت چپ و حالت تهوع ظاهر شوند. برای درمان مشکلات گوارشی، رژیم غذایی اصولی و ساده، اهمیت بالایی دارد. فشارهای روانی و استرس، با افزایش هورمون‌های ستیز و افزایش خطر مشکلاتی همچون رفلاکس، زخم معده و همچنین بیماری‌های قلبی، نقش مهمی در بروز این علائم دارند.
درک و اجرای استراتژی‌های مؤثر برای درمان درد قفسه سینه اهمیت بالایی دارد. از پیشگیری و خودمراقبتی گرفته تا تشخیص به‌موقع و مراجعه به پزشک در زمان نیاز، همه نقش کلیدی در مدیریت این علائم دارند. باتوجه‌به اینکه این شرایط می‌توانند نشانه‌هایی از مشکلات پزشکی جدی‌تر باشند، اهمیت‌دادن به نشانه‌های هشداردهنده و اقدامات پیشگیرانه حتی می‌تواند جان شخص را نیز نجات دهد. بنابراین هنگام بروز این مشکل ابتدا باید با متخصص فوریت و مراقبت پزشکی تماس بگیرید تا بعد از معاینه ظاهر و حالات شما، در صورت لزوم شما را به متخصص مربوطه ارجاع می‌دهد و در نهایت، همکاری نزدیک با متخصصان پزشکی برای ارزیابی و درمان درد قفسه سینه و حالت تهوع، اساسی‌ترین گام هنگام مشاهده این علائم است.
