“جراح توراکس” کیست؟ وقتی پای بیماری‌های خطرناک قفسه سینه، ریه‌ها یا مری در میان باشد، جراح جناغ سینه به میدان می‌آید! این متخصصان چه کسانی هستند؟ چه بیماری‌هایی را درمان می‌کنند؟ و چرا جراحی‌های آنها گاهی آخرین راه نجات بیماران است؟ همه چیز درباره قهرمانان پشت پرده جراحی‌های حیاتی سینه را اینجا بخوانید. قبلاً جراحی توراکس یا قفسه سینه به‌عنوان یک فرآیند بسیار تهاجمی شناخته می‌شد و معمولاً نیازمند بستری‌شدن طولانی‌مدت در بیمارستان بود.
اما امروزه، متخصص قفسه سينه تهران از آخرین فناوری‌ها برای درمان اختلالات پاتولوژیک درون قفسه سینه، از جمله سرطان ریه استفاده می‌کند. می‌توان گفت جراح توراکس خوب، یک شاخه از جراحی است که به درمان انواع بیماری اندام‌های درون قفسه سینه از جمله شش‌ها، ریه و تیموس می‌پردازد. در ادامه ما را همراهی کنید تا به‌تمامی سؤالات شما در زمینه متخصص توراکس بپردازیم.
فهرست مطالب
- جراح توراکس کیست؟
- بهترین جراح توراکس چه تخصص‌هایی دارد؟
- بیماری‌هایی که بهترین جراح توراکس درمان می‌کند، کدام‌اند؟
- با مشاهده چه علائمی باید به جراح توراکس مراجعه کنیم؟
- مزایای مراجعه به جراح توراکس چیست؟
- عوارض عدم مراجعه به متخصص جراحی سینه چیست؟
- انواع روش‌های جراحی توراکس
- توصیه‌های جراح توراکس برای مراقبت‌های پس از جراحی
جراح توراکس کیست؟
جراح توراکس یا جراح قفسه سینه، یک متخصص و پزشک است که به بررسی و درمان اختلالات داخلی قفسه سینه مانند ریه، مری و دیواره قفسه ناحیه سینه می‌پردازد. برای تبدیل‌شدن به جراح جناغ سینه، پزشک باید پس از گذراندن دوره‌های آموزشی پزشک عمومی، در آزمون ورودی تخصص جراحی توراکس شرکت کند. پس از قبولی در این آزمون وارد دوره دستیاری جراحی توراکس یا قفسه صدری می‌شود.
با گذراندن دوره‌های رزیدنتی، جراحی عمومی بعد از گذشت ۴ تا ۵ سال، می‌تواند مدرک جراح عمومی را دریافت کند. سپس، با گذراندن دوره‌ای به مدت ۲ سال در رشته جراحی توراکس یا جراحی قفسه ناحیه سینه، به علم و مدرک تخصصی جراحی توراکس می‌رسد. دریافت تأییدیه و گواهی فوق‌تخصصی در حدود هشت سال زمان می‌برد. مسیرهای مختلفی برای دوره رزیدنتی وجود دارد و فرد می‌تواند یکی از شاخه‌های فوق‌تخصصی جراحی توراکس را انتخاب کند. این رشته‌ها شامل جراح قلب اطفال، جراح قفسه صدری – جراح عمومی و جراحی قلب برای بزرگسالان هستند.
بهترین جراح توراکس چه تخصص‌هایی دارد؟
یک جراح جناغ سینه خوب، فردی است که بر تمامی مراحل عمل جراحی قفسه صدری نظارت دارد. بهترین متخصص جراحی سینه برنامه‌های درمانی را قبل، حین و بعد از جراحی توراکس مدیریت و کنترل می‌کند. بهترین جراح جناغ سینه باید تخصص و تجربه لازم در زمینه‌های مختلفی داشته باشد تا بتواند به بهترین شکل ممکن مشکلات و آسیب‌های قفسه ناحیه سینه را مدیریت و درمان کند.
به‌طورکلی تخصص‌هایی که یک جراح جناغ سینه باید آنها را داشته باشد عبارت‌اند از:
جراحی پریکاردیوم (غشای اطراف قلب)
جراحی انواع بیماری‌های مرتبط با مری و نای
جراحی مدیاستینوم (بخشی از اندام‌هایی است که ریه‌ها را از قلب جدا می‌کند.)
جراحی قفسه صدری (ترمیم صدمات، برطرف‌کردن آسیب‌ها و درمان سرطان‌ها)
جراحی عروق قلبی (مشکلات عروق کرونر، دریچه‌های قلب و میوکارد (عضله قلب))
جراحی پلورا (غشای اطراف ریه) و دیافراگم (عضله مهمی که قفسه صدری را از شکم جدا می‌کند)
جراحی و پیوند ریه (اعم از جراحی ترمیمی جهت رفع آسیب‌ها و صدمات و همچنین جراحی‌های مربوط به سرطان ریه)
بیماری‌هایی که بهترین جراح توراکس درمان می‌کند، کدام‌اند؟
جراحی قفسه صدری که به‌عنوان جراحی توراکس نیز شناخته می‌شود، به همه جراحی‌هایی اطلاق می‌شود که روی اعضای داخل قفسه صدری انجام می‌شود. ممکن است بیمار در هر سنی به این جراحی نیاز داشته باشد؛ از اختلالات مادرزادی در نوزادان تا آسیب‌های تروماتیک یا بیماری‌های قفسه صدری در بزرگسالان. جراح جناغ سینه بیماری‌های بسیار زیادی را می‌تواند درمان کند؛ اما به طور تخصصی به درمان بیماری‌هایی مرتبط با ریه و معده و قفسه صدری می‌پردازد.
برخی از بیماری‌هایی که یک جراح توراکس می‌توان درمان کند، عبارت‌اند از:
دیسفاژی
فتق هیاتال
عمل پیوند ریه
تراکستومی نای
درمان سرطان مری
عمل پیوند و جراحی قلب
درمان انواع سرطان ریه
جراحی بازسازی قفسه صدری
بیماری‌های رفلاکس معده به مری
درمان مشکلات قلبی مانند اختلالات دریچه قلب
رسیدگی و درمان بیماری‌های خوش‌خیم غیرسرطانی ریه و تومورهای ریه
با مشاهده چه علائمی باید به جراح توراکس مراجعه کنیم؟
در این قسمت به بررسی علائم و نشانه‌هایی می‌پردازیم که در صورت مشاهده باید سریعاً به جراح جناغ سینه مراجعه کنید. هر یک از این علائم و یا چند علائم به طور هم‌زمان می‌توانند بسیار خطرناک باشند. برای اطمینان و تشخیص دقیق‌تر، همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و نظرات و راهنمایی‌های وی را در نظر بگیرید.
مراجعه به جراح جناغ سینه در صورت وجود یک یا ترکیبی از علائم زیر توصیه می‌شود:
درد در قفسه صدری
اگر درد شدید، تیز یا فشار در قفسه ناحیه سینه احساس می‌کنید، به‌ویژه اگر این درد به بازوها، شانه، گردن یا فک هم سرایت کرده، باید به جراح و متخصص جناغ سینه مراجعه کنید. درد در قفسه ناحیه سینه می‌تواند علائمی از مشکلات جدی قلبی یا ریوی باشد که توجه و مراجعه به جراح و بیمارستان را ضروری می‌کند. جراح توراکس با ارزیابی شرایط بالینی شما و انجام تست‌های تشخیصی، بهترین درمان را تجویز می‌کند. در صورت لزوم، جراحی توراکس را برای بهبودی و رفع علائم بیماری انجام می‌دهد.
سرفه و خونریزی
سرفه و خونریزی دو علامت جداگانه هستند، اما ممکن است در برخی موارد با یکدیگر همراه باشند. سرفه عملی است که به‌وسیله آن بدن سعی می‌کند مواد غیرقابل‌هضم، عفونت‌ها، یا مواد محرک را از راه هوایی بیرون براند. نوع سرفه ممکن است متفاوت باشد، از جمله: سرفه خشک (بدون تولید خلط)، سرفه همراه تولید خلط، سرفه مزمن (بیش از 8 هفته) و سرفه همراه با خون (خونریزی از راه هوایی همراه با سرفه).
سرفه خونریزی به معنای خروج خون از راه هوایی است. خونریزی می‌تواند از دو منبع مختلف رخ دهد. اولین نوع خونریزی معمولاً مربوط به ریه‌ها است و ممکن است ناشی از مشکلاتی مانند عفونت ریه، سرطان ریه، تروما یا بیماری‌های دیگر باشد. دومین نوع خونریزی ممکن است از راه مجاری هوایی مانند بینی، گلو و حنجره رخ دهد. هموپتزی یا سرفه خونریزی ممکن است از مشکلات مرتبط با قفسه ناحیه سینه ناشی شود و در برخی موارد نیاز به مراجعه به جراح و متخصص جناغ سینه داشته باشد.
ضعف و خستگی بیش از حد
اگر در طول فعالیت‌های روزمره به‌سرعت خسته و ضعیف می‌شوید، باید به جراح و متخصص جناغ سینه مراجعه کنید. ضعف و خستگی بیش از حد وضعیتی است که ممکن است بدن و ذهن فرد به دلیل فعالیت‌ها و شرایط زندگی با آن روبرو شود. ضعف به‌عنوان کاهش قدرت و ناتوانی در انجام فعالیت‌ها تعریف می‌شود، درحالی‌که خستگی بیش از حد به احساس خستگی، خواب‌آلودگی و کاهش انرژی مربوط می‌شود.
این شرایط می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند بیماری‌ها، کمبود خواب، استرس، فشار ذهنی، بار کاری زیاد، نارسایی تغذیه و نقص ویتامین‌ها و مواد مغذی، فعالیت بدنی بیش از حد، استفاده نادرست از داروها و مواد مخدر و… باشد. ضعف و خستگی بیش از حد بدن می‌تواند ناشی از مشکلاتی در قفسه ناحیه سینه بوده و نیازمند بررسی توسط جراح و متخصص جناغ سینه باشد.
تنگی نفس
اگر تنگی نفس بیش از حدی تجربه می‌کنید، به‌خصوص در حین استراحت یا هنگام فعالیت‌های روزمره، باید به جراح توراکس مراجعه کنید. تنگی نفس، احساس عدم راحتی یا مشقت در تنفس است که ممکن است به‌صورت انفجاری، مزمن یا تدریجی رخ دهد. این احساس ممکن است به‌صورت آهسته و ناشی از فعالیت بدنی یا به‌صورت ناگهانی و شدید اتفاق بیفتد.
تنگی نفس ممکن است به علت مشکلات تنفسی مانند موارد زیر به وجود بیاید:
ضعف عضلانی
اضطراب و استرس
عوامل محیطی (مانند هوای آلوده)
بیماری‌های ریوی، قلبی، عروقی، عضلانی و عصبی
پنوموتوراکس (وجود هوا در فضای بین ریه و قفسه ناحیه سینه)
در صورت تجربه تنگی نفس مداوم یا شدید، مهم است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن تشخیص‌داده‌شده و درمان مناسب شروع شود.
کاهش وزن بدون دلیل
کاهش وزن بدون دلیل ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی در قفسه ناحیه سینه باشد. اگر کاهش وزن بدون دلیل دارید، مراجعه به جراح و متخصص جناغ سینه می‌تواند جهت تشخیص بیماری شما، بسیار مفید باشد. برخی بیماری‌های ریوی مانند عفونت‌های مزمن ریه و بیماری‌های ریوی التهابی می‌توانند منجر به کاهش وزن بدون دلیل شوند. جراح و متخصص جناغ سینه می‌تواند با انجام جراحی یا مداخلات درمانی، به بهبود وضعیت ریوی کمک کند.
سابقه سرطان در خانواده
اگر در خانواده شما سابقه سرطان قفسه سینه، ریه یا مری وجود دارد، پیشنهاد می‌شود به جراح و متخصص جناغ سینه مراجعه کنید. سابقه سرطان در خانواده می‌تواند زمینه‌ساز خطر ابتلا به سرطان در فرد دیگری باشد. پزشک شما ممکن است در بررسی اولیه سرطان، سابقه خانوادگی و اطلاعاتی را درباره سابقه سرطان در خانواده شما جمع‌آوری کند.
این موارد شامل نوع سرطان، سن بروز سرطان در اعضای خانواده و سایر جزئیات مربوط به سابقه خانوادگی است. باتوجه‌به اطلاعاتی که پزشک دریافت می‌کند، ممکن است به شما توصیه شود برای ارزیابی بیشتر و در صورت لزوم، انجام آزمایش‌ها و تست‌های مرتبط با توراکس مراجعه کنید. این آزمایش‌های مانند آزمایش‌های خون، تصویربرداری مانند ماموگرافی (برای سرطان پستان)، کولونوسکوپی (برای سرطان روده) و سایر روش‌های تشخیصی هستند.
تپش قلب
تپش قلب (تاکی‌کاردی) یک عارضه است که ممکن است مربوط به مشکلات قلبی یا عوامل دیگری باشد. تپش قلب به احساس ضربان قلب در قفسه سینه اطلاق می‌شود. قلب یک عضو عضلانی است که با انقباض و انبساط مداوم خون را به سایر اعضا و بافت‌های بدن پمپاژ می‌کند. تپش قلب ناشی از انقباض و انبساط منظم و هماهنگ بطن‌های قلب است که به عملکرد نرمال قلب اشاره دارد.
درهرصورت، اگر تپش قلب یا هر ناراحتی دیگری در قلب تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. او می‌تواند با بررسی و ارزیابی وضعیت شما، اطلاعات دقیق‌تری درباره ارتباط بین تپش قلب و جراحی توراکس بدهد و در صورت لزوم، برنامه‌های درمانی مناسب را تجویز کند.
مزایای مراجعه به جراح توراکس چیست؟
مراجعه به جراح جناغ سینه برای درمان مشکلات قفسه سینه و ساختارهای داخلی آن بسیار مفید است. در زیر، برخی از مزایای مراجعه به جراح جناغ سینه را برای شما مطرح می‌کنم:
تخصص و تجربه: جراح قفسه صدری مجهز به دانش و مهارت لازم برای تشخیص و درمان بیماری‌های مرتبط با قفسه سینه است. یکی از مزایای مراجعه به جراح قفسه صدری، بهره‌مندی از پزشکی باتجربه و تخصص بسیار بالاست.
تشخیص دقیق: جراح توراکس با استفاده از ابزارها و تست‌های تشخیصی متنوع، می‌تواند بیماری را به‌صورت دقیق تشخیص دهد. تشخیص درست باتوجه‌به آزمایش‌های تصویربرداری، بررسی هیستولوژیک (بیوپسی) و سایر تست‌های تخصصی امکان‌پذیر است.
انجام جراحی دقیق: جراح قفسه صدری باتجربه و مهارت، قادر است به‌صورت دقیق جراحی‌های مربوط به قفسه سینه را انجام دهد. این جراحی‌ها شامل برداشتن تومورها، تعمیر شکستگی‌ها، ترمیم بافت‌ها و ساختارهای داخلی قفسه سینه و سایر جراحی‌های مرتبط هستند.
بهبود علائم و کیفیت زندگی: با انجام جراحی توراکس، علائم بیماری‌های قفسه سینه مانند درد و تنگی نفس بهبود می‌یابد. بهبود علائم بیماری سبب افزایش کیفیت زندگی شما می‌شود و به شما امکان بازگشت به فعالیت‌های روزمره و سبک زندگی طبیعی را می‌دهد.
عوارض عدم مراجعه به متخصص جراحی سینه چیست؟
به‌طورکلی بیماری‌های ریوی و تنفسی، از جمله خطرات و مشکلاتی به شمار می‌روند که بیماران تحت جراحی توراکس ممکن است با آن مواجه شوند. فراموش نکنید که این موضوع در افراد سیگاری، دوبرابر بیشتر از سایر افراد است. یکی از عوارض عدم مراجعه به متخصص توراکس تشخیص‌ندادن میزان رشد و پیشرفت بیماری است. وقتی به بیماری‌های قلبی دچار می‌شوید، باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
عدم مراجعه به جراح توراکس برای افراد زیر خطرناک است:
افرادی که هر نوع درد و ناراحتی در قسمت قفسه سینه خود دارند.
افرادی که مصرف دخانیات مانند سیگار دارند.
کسانی که فعالیت بدنی کم دارند و دچار چاقی هستند.
یکی از عوامل موثر در کاهش خطرات ناشی از جراحی، مراجعه به یک جراح قفسه صدری باتجربه و آگاه است که با استفاده از تجهیزات پیشرفته و به‌روز، عمل را به‌خوبی انجام دهد.
انواع روش‌های جراحی توراکس
جراحی توراکس به دو روش مختلف، یعنی جراحی باز (تهاجمی) و جراحی آندوسکوپی، صورت می‌پذیرد. هر یک از این روش‌ها دارای مزایا و معایب خود هستند و بر اساس وضعیت بیمار و شرایط جسمی‌اش، جراح تصمیم می‌گیرد کدام روش را برای جراحی توراکس انتخاب کند.
در ادامه به بررسی انواع روش‌های جراحی توراکس می‌پردازیم:
جراحی باز- توراکوتومی
جراحی باز توراکس، در واقع یک نوع عمل جراحی به شمار می‌رود که با ایجاد یک برش پوستی روی قفسه سینه انجام صورت می‌پذیرد. طول این برش متغیر است و بسته به نوع عمل ممکن است تغییر کند. برش انجام شده می‌تواند به‌اندازه ۲ تا ۳ سانتیمتر باشد یا حتی برش‌های بزرگ‌تری نیز صورت گیرد. در برخی موارد، این برش‌ها بر روی گردن بیمار اعمال می‌شود.
همچنین، جراح قفسه صدری برای اجرای عمل روی ریه‌ها یا اعضای داخلی قفسه سینه، برش‌های مختلفی در نقاط مختلف ایجاد می‌کند. جراح قفسه صدری متخصص می‌تواند برش‌های ترکیبی و پیچیده‌تری را نیز بر اساس نیازهای عمل در بدن بیمار اجرا کند.
تور اسکوپی
از روش تور اسکوپی به‌عنوان یک روش کم تهاجمی برای بررسی و درمان جراحت یا آسیب‌دیدگی در قفسه سینه استفاده می‌شود. در این روش، جراح متخصص یک لوله باریک و بلند که دارای دوربین است، به داخل قفسه سینه می‌اندازد و با استفاده از یک سوراخ کوچک در قفسه سینه، عمل را انجام می‌دهد. تجهیزات دیگر مورد نیاز برای جراحی نیز از طریق این سوراخ کوچک وارد می‌شوند. با نمایش تصاویر بر روی مانیتور، جراح قادر است به طور مستقیم فرآیند عمل را مشاهده کند. روش تور اسکوپی یکی از جدیدترین و مدرن‌ترین انواع روش‌ها در جراحی توراکس ست.
توصیه‌های جراح توراکس برای مراقبت‌های پس از جراحی
اثرات جراحی بر روی بیماران ممکن است متفاوت باشد. بنابراین، مدت‌زمان بازیابی پس از عمل بستگی به وضعیت سلامتی قبلی بیمار، وضعیت عمومی بیمار و تجربه جراح توراکس دارد. به طور معمول، بیماران پس از جراحی با روش‌های کم تهاجم می‌توانند در 1 تا 5 روز پس از ترخیص به زندگی روزمره خود بازگردند.
بهبودی پس از جراحی نوع باز یا توراکوتومی ممکن است از یک تا چند هفته طول بکشد. بعد از ترخیص، تیم پزشکی ما دستورالعمل‌های خاصی را در مورد مراقبت از زخم، فعالیت بدنی، رژیم غذایی و معاینات پس از جراحی به بیمار ارائه می‌دهد.
پس از جراحی توراکس، رعایت توصیه‌های زیر بسیار مهم و حائز اهمیت است:
ترک سیگار و قطع مصرف دخانیات.
رعایت یک رژیم غذایی متعادل و سالم.
عدم استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون بدون اجازه پزشک.
پرهیز از مصرف مکمل‌ها به مدت ۴۸ ساعت قبل از جراحی به‌منظور جلوگیری از اختلال در بیهوشی.
افزایش فعالیت بدنی، از جمله پیاده‌روی و فعالیت‌های روزانه، باهدف تقویت عضلات بدن و انجام تمرینات تنفسی که بخش مهمی از بهبودی بعد از عمل است.
پس از عمل جراحی، به دلیل برش در قفسه سینه، فرد ممکن است درد شدیدی در ناحیه شکمی احساس کند که مانع از سرفه‌کردن و تنفس عمیق می‌شود. به همین سبب است که جراح قفسه صدری، مصرف برخی از داروهای مسکن را برای بیمار خود در نظر می‌گیرد.
سخن پایانی
قفسه سینه شامل اندام‌های مختلفی مانند قلب، ریه، مری، نای و… است که در صورت آسیب‌دیدگی یا صدمه، مشکلات تنفسی در افراد را ایجاد می‌کند. این مشکلات و ناهنجاری‌ها ممکن است به قلب، ریه، رفلاکس معده، دیافراگم و… مربوط باشند. یک جراح توراکس با شناسایی و تشخیص نوع بیماری، با استفاده از دانش و مهارت خود، تلاش می‌کند تا راه‌های درمان سریع‌تر درمان درد در قفسه سینه را تجویز کند.
جراح توراکس خوب در درمان بیماری‌ها و مشکلات مختلف منطقه قفسه سینه و سیستم تنفسی با پزشکان و تخصص‌های مختلفی همکاری می‌کنند. این همکاری با افرادی که در تشخیص، درمان و پیگیری بیماری‌ها تخصص دارند به کمک بهترین نتایج برای بیماران کمک می‌کند.
توجه کنید که تحت هر شرایطی باید به جراح قفسه صدری مراجعه کنید و درمان خود را تحت‌نظر وی شروع کنید. اگر دچار مشکلات توراکس هستید، نگران نباشید، تنها کاری که باید انجام دهید، مبارزه و شکست بیماری است. در این مسیر پر پیچ‌وخم دوستان و جراحان حاذق و ماهر ما کنار شما هستند.
