امروزه باتوجهبه سبک زندگی پر استرس و پر مشغله افراد، اضطراب و استرس با زندگی عجین شده است؛ بنابراین تعجبی ندارد که اغلب افراد دچار درد قفسه سینه عصبی باشند.
درد قفسه سینه بر خلاف این که معمولاً برای افراد وحشتناک به نظر میرسد، اما خطری ندارد. اما مهمترین مسئله در مواجهه با دردهای قفسه سینه، تشخیص این مسئله است که آیا این درد صرفاً عصبی است یا بیانگر بیماریها و مشکلات جدیتر است.
در این مقاله به طور کامل به بررسی انواع درد قفسه سینهاز نظر متخصص قفسه سينه تهران میپردازیم. بهاینترتیب با مطالعه این مطلب به طور کامل میتوانید علت دردهای گاهوبیگاه خود را بیابید.
فهرست مطالب
درد قفسه سینه عصبی و تفاوت آن با درد قفسه سینه ناشی از سایر مشکلات
امروزه باتوجهبه لایفاستایل زندگی اغلب افراد، تنش و اضطراب یک جزء جداناشدنی زندگی است؛ بنابراین تعجبی ندارد که اغلب افراد با دردهایی در طول شبانهروز مواجه شوند که علتی به جز اضطراب و استرس ندارند. از جمله مشکلات شایعی که به علت تنش و اضطراب بیش از حد برای افراد به وجود میآید، میتوان به سردردهای عصبی، درد قفسه سینه عصبی و مشکلات گوارشی اشاره کرد.
دردهای مرتبط با اعصاب که در ناحیه قفسه سینه رخ میدهند، معمولاً بسیار شدید هستند. ازاینرو افراد معمولاً در مواجهه با این درد، دچار استرس و اضطراب میشوند. خود همین استرس ناشی از ترس نیز به درد قفسه سینه میافزاید.
به همین دلیل توصیه میشود کامل با علائم درد و تفاوت آن با دردهای خطرناک قلبی آشنا باشید، تا به هنگام مواجهه با درد کمتر دچار ترس و وحشت بشوید.
معمولاً درد قفسه سینه هنگام عصبانیت، ناراحتی و شرایط اضطرابآور و استرسزا ناشی از تنش است و علت قلبی ندارد. از مهمترین نشانههای دردهای قلبی غیرتیپیک (با منشأ غیرقلبی) میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- احساس درد و سوزش و حتی تیرکشیدن فقط در قفسه سینه (بدون انتشار به دست، گردن، فک و پشت)
- احساس درد در حالت استراحت و بیتحرکی
- دردهای کوتاهمدت و گذرای قفسه سینه
- دردی که با حرکتکردن تشدید شده و با ماساژ و ساکن ماندن تخفیف مییابد.
- دردی که پس از تحرک و فعالیت به وجود آمده و با استراحت هم کم نمیشود.
- دردی که شبیه فرورفتن یک جسم تیز به داخل بدن است.
- دردی که با دستزدن و فشار واردکردن به ناحیه دردناک، بیشتر میشود.
اما زمانی که درد قفسه سینه از نوع خطرناک و تیپیک باشد، معمولاً علائم ذیل همراه با درد ظاهر میشوند:
- احساس سنگینی در قفسه سینه
- حالت تهوع و حتی در برخی موارد استفراغ
- سبکشدن سر و سرگیجه
- دردی که پس از داشتن تحرک و فعالیت ظاهر میشود و با استراحت کاهش مییابد.
- بالارفتن یا پایین آمدن ضربان قلب
- دردی که به سایر نواحی غیر از قفسه سینه انتقال مییابد؛ مثل درد قفسه سینه و گردن، فک، شانه، کتف، دست چپ، پشت و…
- خستگی غیرمعمول و بیش از حد
- سنگینی قفسه سینه و تنگی نفس
- دردی که همراه با نوسان فشارخون مخصوصاً با فشارخون بالا همراه است.
- دردی که با قرص زیر زبانی (نیتروگلیسیرین) تسکین بیابد.
- و…
در صورت بروز چنین مواردی حتماً در اولین فرصت به فوریتهای پزشکی مراجعه کنید. حتی بهتر است پیش از مراجعه با اورژانس تماس گرفته و از کارشناسان فوریتهای پزشکی مشورت بخواهید.
زیرا چنین مواردی نشانه ابتلا به بیماریهای قلبی مهم و خطرناک مثل آنژین (گرفتگی عروق اصلی تغذیهکننده ماهیچه قلب)، انسداد رگها، سفتشدن دیواره عروق (تصلب شرایین)، التهاب پرده پریکارد (پرده حفاظتی اطراف ماهیچه قلب)، التهاب لایه میوکارد قلب (ماهیچه اصلی قلب)، دای سکشن آئورت (پاره شدن و آسیبدیدگی بزرگترین رگ بدن که رگهای اکلیلی قلب نیز از آن منشعب میشوند) و…
در برخی از شرایط نیز درد قفسه سینه ناشی از برخی مشکلات و بیماریها است که به خود قلب ارتباط ندارند. مثلاً:
- درد قفسه سينه عصبی که معمولاً ناشی از بیماریهای مرتبط با دستگاه تنفس مثل التهاب پرده جنب (پرده اطراف و دربرگیرنده ریهها) است.
- دردی که پس از ساعتها گرسنگی مثل زمان روزهداری و یا بعد از غذاخوردن پیش میآید. در این زمان معمولاً درد قفسه سینه و گلو به همراه سوزش ناحیه معده و گلو همراه میشود که مربوط به برگشت اسید معده (ریفلاکس) به سمت دهان و مری است.
- درد قفسه سینه و گردن و بازو که به دلیل ورزش سنگین یا جابهجایی جسم سنگین است.
- دردی که پس از سرماخوردگی، سینهپهلو، آنفلوانزا و سایر بیماریهای تنفسی رخ میدهد.
روشهای تشخیص درد قفسه سینه عصبی
درد قفسه سینه به هر دلیلی که رخ بدهد، مهم است؛ بنابراین اگر احساس میکنید که درد شما از نوع تیپیک و خطرناک نیست هم حتماً به پزشک مراجعه کنید و علت درد خود را بیابید. گاهی افرادی بودهاند که علائمشان شبیه به درد قفسه سینه بوده است؛ اما علت قلبی و تیپیک داشته است.
بالعکس نیز برخی افراد با وجود این که علائم درد تیپیک و خطرناک قلبی را داشتهاند، اما از لحاظ قلبی سالم بوده و مشکلشان عصبی و یا غیرقلبی بوده است. به همین دلیل لازم است که شما پس از مواجهه با درد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
پزشک شما برای تشخیص علت درد، پس از گرفتن شرححال و پرسیدن چند سؤال، از روشها و آزمایشهایی استفاده میکند که رایجترین آنها موارد ذیل هستند:
- الکتروکاردیوگرام (نوار قلب): یک آزمایش چنددقیقهای غیرتهاجمی و سرپایی برای بررسی فعالیت الکتریکی بخشهای مختلف قلب.
- اکوکاردیوگرافی: یک روش غیرتهاجمی عکسبرداری بدون امواج مضر برای بررسی ابعاد و دریچههای قلب.
- آزمایش خون: در این روش با دادن یک آزمایش خون ساده، سطح آنزیمهای قلبی موجود در بدن برای بررسی احتمال سکته یا ردکردن سکته چک میشود.
- امآرآی قلب: یک روش عکسبرداری پیچیدهتر برای بررسی آسیبهای احتمالی قلبی و عروقی.
- استرس اکو (تست ورزش): در این روش عملکرد قلب در زمان فعالیت فیزیکی مثل دویدن بر روی تردمیل، بررسی میشود.
- آنژیوگرافی: در این روش که یک روش تهاجمی بدون بیهوشی است، رگهای قلب با فرستادن یک لوله باریک که به سر آن دوربین وصل است، از نظر انسداد و پارگی و… بررسی میشوند.
چه زمانی با درد قفسه سینه عصبی روبرو میشویم؟
معمولاً در افراد جوان و نوجوان نیز رخ میدهد. این در حالی است که دردهای تیپیک و قلبی معمولاً در افراد مسنتر و میانسال رخ میدهد. البته توجه داشته باشید که این قضیه در اکثر موارد صادق است.
یعنی ممکن است یک فرد جوان به دلایل مختلف به درد تیپیک مبتلا شود و یا یک فرد میانسال به درد قفسه سینه عصبی مبتلا شود. اما معمولاً درد قفسه سینه هنگام عصبانیت و همین درد پس از شرایط تنش و استرس از نوع عصبی است.
برای بررسی این که آیا درد شما عصبی است یا خیر و این که چه زمانی با درد قفسه سینه مواجه میشوید به علائم خودتان در هنگام ابتلا به دردهای قلبی دقت کنید. اگر درد شما در شرایط استراحت و به طور کوتاهمدت رخ میدهد احتمالاً غیرقلبی است. اما اگر در حین و پس از فعالیت به درد مبتلا میشوید، احتمالاً درد قلبی است.
چه دارویی برای رفع درد قفسه سینه عصبی مفید است؟
معمولاً برای دردهای ناشی از استرس و دردهای عصبی از داروی خاصی استفاده نمیشود. توصیه پزشکان در مواجهه با بیمارانی که از دردهای عصبی و غیرتیپیک رنج میبرند، معمولاً رعایت برخی نکات برای تغییر لایفاستایل بیمار است.
در اغلب موارد نیز زمانی که بیماران متوجه میشوند درد قفسه سینهشان ناشی از استرس بوده و خطری آنان را تهدید نمیکند، کمکم به دلیل آرامش خاطرشان دردهایشان را فراموش میکنند؛ بنابراین اگر پزشک متخصص شما ادعا کرده است که نیازی به دارو ندارید و از سلامت جسمی کامل برخوردارید، به حرف ایشان اعتماد کنید.
اما در برخی از موارد مخصوصاً زمانی که درد عصبی، زندگی و فعالیتهای روزمره فرد را مختل کرده است؛ پزشک مصرف برخی از داروها را توصیه میکند. مخصوصاً در زمانهایی که علاوه بر درد قفسه سینه عصبی با مشکلاتی مثل تپش قلب، سرگیجه و حالت تهوع مواجه میشوید. این داروها که حتماً باید توسط پزشک تجویز شوند معمولاً خاصیت آرامبخشی و ضد استرسی دارند.
رایجترین داروهای بتابلاکر که معمولاً بدون نسخه هم ارائه میشوند، عبارتاند از:
- مسدودکنندههای بتا (beta blocker) مثل: قرص پروپرانولول یا ایندرال، متوپرولول (لوپرسور)، بیسوپرولول، کارودیلول و آتنولول یا تنورمین
- داروهای ضدافسردگی که در گروه بنزودیازپینها قرار میگیرند؛ مثل: دیازپام، لورازپام، کلونازپام که هم بهصورت قرص در دوزهای مختلف و هم بهصورت تزریقی میتوانند استفاده شوند.
- داروهای گیاهی آرامبخش، مثل: دمنوشها یا عرقیات حاوی گلگاوزبان، اسطوخودوس، بابونه، بیدمشک، گلاب یا گل محمدی، بهارنارنج و…
روشهای درمان برای درد قفسه سینه عصبی
همانطور که در بخش قبلی گفته شد، معمولاً برای درمان درد قفسه سینه که ناشی از استرس و تنش باشد، داروی خاصی توصیه نمیشود. مگر در موارد معدود که پزشک صلاح میبیند از برخی داروها بهمنظور آرامش بیشتر افراد استفاده کند.
همچنین استفاده از بعضی از آرامبخشهای گیاهی که عارضهای ندارند، میتواند به شما در پیشگیری از درد قفسه سینه کمک نماید. توجه داشته باشید که همیشه درد از نوع تیپیک نیست و علت جسمی و پزشکی ندارد. در این موارد رعایت بعضی نکات، کمک شایانی در بهبود سبک زندگی افراد میکند.
بهعنوانمثال در ادامه مطلب به برخی از نکاتی که باعث میشود شما کمتر با دردهای عصبی قفسه سینه مواجه شوید را برای شما شرح خواهیم داد.
تغییر سبک زندگی:
اگر چه که نداشتن استرس و دوری از تنش در دنیای امروز تقریباً غیرممکن است، اما با رعایت برخی از کارها میتوانید از فشار وارد شده بر روی جسم و روان خود جلوگیری کنید. مثلاً استراحت کافی داشته باشید. دستکم آخر هفتهها را برای خود وقت بگذارید و از فضای پر تنش روزمرگی دور شوید.
برای این کار میتوانید یک روز آخر هفته را از شهر خارج شوید یا دستکم به کار و تلاش بیش از حد نپردازید. گذراندن وقت با خانواده و اطرافیان در فضای خارج از شهر به مدت چند ساعت، تاثیر شگفتی بر روی تسکین دردهای عصبی میگذارد.
تحرک داشتن:
همیشه و همهجا شنیدهایم که بیتحرکی و سبک زندگی شهری، چه آسیبهایی میتوانند به جسم و روان ما وارد کنند. نداشتن تحرک کافی و ورزشنکردن میتواند از ترشح هورمونهای دوپامین و سروتونین جلوگیری کنند. همچنین باعث میشوند که هورمون کورتیزول بیشتری در طول شبانهروز بر روی بدن ما اثر بگذارد.
در نتیجه کمتر احساس آرامش کرده و بیشتر استرس را تجربه میکنیم. به همین دلیل توصیه میشود برای جلوگیری از دردهای عصبی حتماً دستکم روزانه 20 الی 30 دقیقه را به ورزش اختصاص دهیم.
خواب کافی و مناسب:
بزرگسالان باید حداقل 6 ساعت و حداکثر 7 و نیم ساعت از طول شب را به خواب اختصاص دهند. کمتر خوابیدن میتواند باعث بروز دردهای عصبی و حتی دردهای تیپیک شود. همچنین ریسک ابتلا به بیماریهای مختلف را نیز افزایش میدهد.
ازاینرو حتماً برای داشتن خواب بهاندازه کافی برنامهریزی داشته باشید. توجه کنید که کیفیت خواب بهاندازه کمیت آن و شاید حتی بیشتر از کمیت خواب، اهمیت دارد. به همین دلیل توصیه میشود از موادی مثل الکل و کافئین در ساعتهای بعدازظهر و عصر بپرهیزید..
2 ساعت قبل از خواب در معرض امواج مودم وایفای و اینترنت و همچنین نور موبایل و رایانه و تلویزیون قرار نگیرید. همچنین از لبنیات در ساعتهای منتهی به خواب مثل وعده شام و پس از شام استفاده کنید.
استفاده از آرامبخشهای طبیعی:
بسیاری از افراد برای بهتر و راحتتر خوابیدن، از انواع داروهای آرامبخش استفاده میکنند. این داروها برای مصرف کوتاهمدت و در مواقع خاص که پزشک تشخیص مصرف آرامبخشها را میدهد، بسیار خوب هستند. اما مصرف درازمدت آن بههیچوجه توصیه نمیشود.
اگر به هر دلیلی خواب راحتی ندارید، میتوانید از آرامبخشهای طبیعی استفاده کنید. دمنوشهای طبیعی مثل گلگاوزبان، بهارنارنج، گل محمدی و اسطوخودوس بهصورت جداگانه و ترکیبی با یکدیگر، آرامبخشهای خیلی خوبی هستند.
همچنین بوکردن گلاب، ماساژ پیشانی با گلاب، نوشیدن گلاب ترکیب شده با آب و پاشیدن مقداری گلاب بر روی بالشت نیز تاثیر به سزایی در بهبود کیفیت خواب خواهد داشت.
عدم استفاده از محرکها:
برخی از مواد خوراکی و غذایی هستند که با بالابردن فشارخون و ضربان قلب، منجر به تشدید احساس اضطراب و در نتیجه تشدید درد قفسه سینه عصبی میشوند. اگر شما نیز جزو افرادی هستید که دردهای تنشی قفسه سینه را تجربه میکنید و مخصوصاً اگر تپش قلب دارید، بهتر است از این خوراکیها استفاده نکنید.
رایجترین خوراکیها که منجر به بالارفتن ضربان قلب و احساس تنش و اضطراب میشوند، عبارتاند از: الکل، مواد غذایی کافئیندار مثل قهوه، نسکافه، نوشیدنیهای انرژیزا و گازدار، ادویههای گرم و تند مثل فلفل، زنجبیل، دارچین، زعفران و…. همچنین برخی از مواردی که باعث بالارفتن ضربان قلب میشوند مثل استفاده از سونا و جکوزی، حمام با آب داغ طولانی، ورزشهای سنگین (درصورتیکه پزشک شما را از انجام ورزش سنگین منع کرده است)، شرایط استرسزا و دلهرهآور، دخانیات و…
تکنیکهای رفع و کاهش استرس:
روانپزشکان و مخصوصاً روانشناسان، توصیههای زیادی برای کمتر تجربهکردن احساس اضطراب و استرس به همه افراد مخصوصاً افراد دچار دردهای عصبی دارند. بهعنوانمثال کشیدن نفس عمیق یکی از بهترین تکنیکها برای رفع و کاهش استرس است.
برای این منظور میتوانید روزانه چند دقیقه مخصوصاً در زمان بعد از بیداری و قبل از خواب، چندین مرتبه تکنیک 4 ثانیه دم عمیق + 4 ثانیه حبس نفس + 4 ثانیه بازدم عمیق را چندین مرتبه انجام دهید. مدیتیشن و یوگا نیز دو راهکار درمانی دیگر برای ازبینبردن دردهای عصبی هستند. همچنین از روشهای کمکی مثل دود کردن عود، تنفس در هوای آزاد و جملات انگیزشی نیز میتوانید در حین انجام این تکنیکها بهمنظور اثرگذاری بهتر استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی کامل علت بروز درد قفسه و روشهای تشخیص و درمان آن پرداختیم اگر چه تفاوت بین درد قفسه سینه عصبی و دردهای تیپیک و قلبی قفسه سینه کاملاً واضح و مشخص است؛ اما باز هم تشخیص علت درد قفسه سینه بر عهده پزشک است.
بنابراین، از دردهای قفسه سینه خود بهسادگی عبور نکنید. زیرا گاهی شما علامت دردهای عصبی را دارید، اما علت درد یک مشکل جدیتر مثل آنژین و گرفتگی عروق یا مشکلات دریچهای میباشد. البته برعکس این موضوع هم وجود دارد.
مثلاً گاهی شما علائم حمله قلبی را دارید، اما علت درد شما صرفاً عصبی و ناشی از استرس است. به همین دلیل توصیه میشود که خوددرمانی نکنید. برای آرامش خیال خود و پیشگیری از خطرات احتمالی به پزشک متخصص مراجعه کنید و به گفتههای ایشان عمل و اعتماد کنید.