علت درد قفسه سينه و تپش قلب چیست و چگونه درمان می‌شود؟

حتماً شما هم تابه‌حال درد قفسه سينه و تپش قلب را تجربه کرده‌اید. به ضربان بالای قلب، تپش قلب گفته می‌شود که در حالت‌های عادی همچون ورزش و استرس نیز احساس می‌شود. چنانچه تپش قلب با علائمی دیگر همچون درد جناغ سینه همراه شود، قضیه کمی متفاوت است. درد قفسه سینه، می‌تواند به شکل‌های مختلفی در نواحی مختلف قفسه سینه نمایان شود. تپش قلب و سوزش قفسه سينه، می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌ها و اختلالاتی قلبی باشد. در ادامه با علل مختلف این علائم و راه تشخیص و همچنین درمان آن‌ها آشنا می‌شوید.

درد قفسه سينه و تپش قلب چگونه احساس می‌شود؟

همه ما تاکنون تپش قلب را تجربه کرده‌ایم. با ورزش و فعالیت بدنی، نوشیدن چای غلیظ یا قهوه تلخ و حتی یائسگی و استعمال برخی سیگارها، ضربان قلب افزایش‌یافته و تپش قلب رخ می‌دهد. در تپش قلب، ضربان قلب فرد از حالت طبیعی خارج شده و افزایش می‌یابد.

برخی از افراد، این تپش را حتی در گردن و ناحیه قفسه سینه خود نیز احساس می‌کنند‌. متخصص قفسه سينه تهران، تپش قلب را نوعی بیماری قلبی به شمار نمی‌آورد؛ زیرا در بسیاری از مواقع عادی نیز رخ می‌دهد. احساس مور مور شدن و تنگی نفس از سایر علائم تپش قلب هستند‌. عوامل مختلفی در تعداد ضربان قلب در دقیقه تاثیر می‌گذارند.

یکی از این عوامل تأثیرگذار، وزن است؛ بااین‌حال، تعداد ضربان قلب طبیعی برای یک نوجوان سالم، 60 الی 100 مرتبه در هر دقیقه است. تپش قلب به‌تنهایی نشانه‌ای از بیماری یا مشکلی خطرناک نیست؛ اما هنگامی که با سایر علائمی همچون درد جناغ سینه بروز پیدا می‌کند، حائز اهمیت است.

درد جناغ سینه نیز حالات مختلفی دارد. درد قفسه سینه، ممکن است به‌صورت بسیار خفیف، تیز، سوزشی و حتی به‌صورت تیرکشیدن احساس شود. در تشخیص و همچنین درمان بیماری‌ها، ناحیه درد نیز اهمیت دارد. درد جناغ سینه، ممکن است در سمت چپ، وسط، پشت و راست نیز رخ دهد.

درد قفسه سینه، علل مختلفی دارد که بسته به چگونگی درد و سایر علائم موجود، تشخیص داده می‌شود. درد جناغ سینه و تپش قلب، دو مورد از علائمی است که برخی افراد از آن شکایت می‌کنند. درد قفسه سینه به همراه تپش قلب می‌تواند از یک اضطراب و استرس ساده یا حتی مشکلاتی قلبی از قبیل پرولاپس دریچه میترال و فیبریلاسیون دهلیزی، نشئت‌گرفته باشد. برای تشخیص و اقدامات درمانی لازم در تپش قلب و درد قفسه سینه، باید به پزشک مراجعه کنید.

 

 

درد قفسه سينه و تپش قلب با پرولاپس دریچه میترال

یکی از اختلالاتی که ممکن است با تپش قلب و درد جناغ سینه، خودنمایی کند، پرولاپس دریچه میترال است. دریچه میترال یا دولختی، نوعی دریچه قلبی مابین دهلیز و بطن چپ است. این دریچه قلبی همچون سایر قسمت‌های بدن می‌تواند با اختلالاتی عملکردی روبه‌رو شود.

طبق تحقیقات انجام شده، 5 درصد از افراد جامعه به افتادگی دریچه میترال مبتلا هستند. اختلال افتادگی دریچه میترال با نام اختصاری MVP نیز شناخته می‌شود. این مشکل، بیشتر از این که یک بیماری باشد، یک نوع اختلال در نظر گرفته می‌شود. در بسیاری از موارد، این اختلال، روندی خوش‌خیم دارد؛ اما ممکن است به نارسایی دریچه میترال نیز منجر شود.

اختلال افتادگی دریچه میترال، مربوط به آناتومی دریچه است. دریچه میترال، بیضی‌شکل است و از دو قسمت تشکیل شده که به‌منظور جلوگیری از برگشت خون از بطن به دهلیز، کاملاً کنار یکدیگر چفت می‌شوند. در پرولاپس دریچه میترال، مابین این دو قسمت (لت‌ها) فاصله ایجاد شده و مسیر بازگشت و فرار خون به دهلیز باز می‌شود.

سست بودن لت‌ها، افزایش ضخامت دریچه، بزرگ‌تر بودن لت‌ها نسبت به سطح دریچه و طولانی‌تر بودن یک یا هر دو لت، باعث می‌شود که لت‌ها به یکدیگر نرسیده یا به سمت دهلیز چپ، برآمده شوند.

در اثر عوامل مادرزادی و اکتسابی، ممکن است پرولاپس دریچه میترال رخ دهد. افراد مبتلا به برخی از بیماری‌های مادرزادی همچون مارفان می‌توانند به این اختلال مبتلا شوند. تحلیل عضلات قلب، لاغری مفرط، کاهش حجم خون قلب و اختلال در عضلات پاپیلری (در اثر ایسکمی) می‌توانند باعث ایجاد پرولاپس دریچه میترال شوند.

تپش قلب، احساس درد در ناحیه قفسه سینه و احساس سبکی سر ازجمله علائم پرولاپس دریچه میترال هستند. لازم به ذکر است که این اختلال، ممکن است بدون علامت نیز باشد.

 

 

درد قفسه سينه و تپش قلب با استرس و اضطراب

احساس ترس و استرس هنگام رویارویی با لحظات تنش‌زا، کاملاً طبیعی است؛ اما برخی از افراد به طور مکرر با افزایش استرس و علائم ناشی از آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند. استرس بیش از حد و همچنین اختلالات اضطرابی همچون فوبیا و اختلال اضطراب اجتماعی ازجمله عوامل زمینه‌ساز برای تپش قلب شدید و درد قفسه سینه هستند.

یکی از عوارض استرس و اضطراب شدید، بروز درد در ناحیه قفسه سینه است. این درد ممکن است به‌صورت ناگهانی، شدید و تیز یا غیرکشنده و حتی همراه با سوزش احساس شود. با افزایش استرس و اضطراب، میزان هورمون کورتیزول در خون بیشتر می‌شود که به افزایش ضربان قلب و تپش قلب منجر می‌شود.

افزایش فشارخون و افزایش تعداد تنفس‌های کم‌عمق ازجمله علائم دیگر استرس و اضطراب هستند. درصورتی‌که استرس در حد طبیعی خود تکرار شود، بدن قادر است پس از 30 دقیقه به حالت طبیعی بازگردد.

با استرس، مغز، بدن فرد را برای فرار یا حمله آماده می‌کند. با تکرار مکرر استرس، کنترل آن برای بدن دشوارتر می‌شود‌. با افزایش بیش از حد استرس و اضطراب، احتمال بروز مشکلاتی همچون سکته قلبی، دیابت و فشارخون افزایش می‌یابد.

درد جناغ سینه، تپش قلب و یا حتی تعریق از علائم مشترک استرس شدید و حمله قلبی هستند؛ بنابراین نگرانی هنگام احساس این علائم، طبیعی است. درد قفسه سینه در حمله قلبی، بیش از 20 دقیقه طول کشیده و با افزایش فعالیت بدنی، بیشتر خواهد شد. درد حمله قلبی، می‌تواند به کمر، گردن، بازو و فک نیز سرایت کند.

آیا پرکاری تیروئید می‌تواند باعث بروز درد قفسه سینه و تپش قلب شود؟

بله؛ پرکاری تیروئید، می‌تواند به طور غیرمستقیم باعث بروز درد در ناحیه قفسه سینه شود؛ اما تپش قلب یکی از نشانه‌های پرکاری تیروئید است. تیروئید از جمله غده‌‌های مهم و پروانه‌ای شکل در جلوی گردن است که نقش مهمی در بدن ایفا می‌کنند.

غده تیروئید با ترشح هورمون‌هایی به نام تری‌یدوتیرونین و تیروکسین که به‌صورت اختصاری با T3 و T4 نیز نمایش داده می‌شوند، در تنظیم سوخت‌وساز بدن و درنتیجه عواملی ازجمله احساس گرما و وزن فرد نقش دارند.

با افزایش ترشح هورمون‌های تیروئیدی، پرکاری تیروئید رخ می‌دهد که دلایل مختلفی برای آن وجود دارد. افزایش فعالیت بیش از حد غده تیروئید (بیماری گریوز یا گواتر سمی)، وجود یک یا چند گره در تیروئید، التهاب تیروئید (تیروئیدیت) و مصرف برخی از داروها مانند آمیودارون، می‌توانند باعث بروز پرکاری تیروئید شوند.

علائم پرکاری تیروئید:

• تپش قلب
• افزایش فشارخون
• افزایش تنش و استرس
• احساس گرمای بیشتر
• بی‌خوابی
• قاعدگی نامنظم
• ضعف عضلات
• لرزش دست
• کاهش وزن با وجود اشتهای خوب
• ریزش مو
• گواتر
• متورم‌شدن نوک انگشتان
• تغییرات ضخامت پوست
• بزرگ‌تر شدن پستان (آقایان)

افزایش فشارخون و افزایش استرس ناشی از پرکاری تیروئید، می‌تواند باعث بروز درد در ناحیه قفسه سینه شود. افراد در هر سنی، ممکن است به‌صورت اکتسابی یا مادرزادی به پرکاری تیروئید مبتلا شوند. پرکاری تیروئید در بانوان شایع‌تر است و بیشتر در سنین 20 الی 30 سالگی بروز می‌کند. احتمال بروز این بیماری در افراد مبتلا به دیابت (خصوصاً دیابت نوع یک) بیشتر است.

چگونه التهاب باعث بروز تپش قلب شدید و درد قفسه سينه می‌شود؟

یکی از دلایل بروز علائمی مانند درد قفسه سینه و تپش قلب، التهاب است. پریکاردیت و میوکاردیت، دو نوع از بیماری‌های التهابی مرتبط با قلب هستند که می‌توانند پیامدهای خطرناکی نیز داشته باشند.

• پریکاردیت

قلب، توسط غشایی دولایه به نام پریکاردیوم پوشیده شده است. وسط این دولایه، مایعی وجود دارد که در حرکت روان قلب و جلوگیری از سایش و عفونت قلب نقش دارد. پریکاردیت، بیماری‌ای است که طی آن، پریکاردیوم دچار التهاب شده است.

عوامل مختلفی در بروز التهاب پریکاردیوم نقش دارند‌. آسیب‌دیدن قفسه سینه، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی، حمله قلبی، نارسایی کلیه، جراحی قلب و بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس سیستمیک می‌توانند باعث بروز پریکاردیت شوند‌. درد قفسه سینه و تپش قلب، تب، تعریق و لرز، تنگی نفس و همچنین سرفه‌های خشک از علائم پریکاردیت هستند. درد جناغ سینه در پریکاردیت، حسی مانند فروکردن چاقو در قفسه سینه و تیرکشیدن است. درد قفسه سینه با نفس عمیق و در حالت خوابیده، تشدید می‌شود. تامپوناد قلبی، آبسه، گسترش عفونت و پریکاردیت انقباضی از عوارض پریکاردیت هستند.

• میوکاردیت

قلب از عضله‌ای خاص تشکیل شده است که میوکارد نام دارد. التهاب میوکارد قلب، میوکاردیت نامیده می‌شود. این بیماری به حدی جدی است که می‌تواند جان انسان را تهدید کند؛ زیرا با ازبین‌رفتن سلول‌های عضلانی قلب، خون‌رسانی مختل می‌شود.

عوامل مختلفی باعث التهاب میوکارد قلب می‌شود. با اینکه علت 50 درصد از بروز میوکاردیت‌ها شناخته نشده‌اند؛ اما ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها، بیماری لوپوس، برخی از سموم مانند گاز آرسنیک، مصرف برخی از داروها مانند داروهای شیمی‌درمانی و همچنین ورود سلول‌های سفید خونی (ائوزینوفیل و لنفوسیت) می‌توانند باعث بروز میوکاردیت شوند.

احساس درد و فشار در قفسه سینه، تپش قلب، ورم پا، کاهش هوشیاری، خستگی مزمن و تنگی نفس از علائم این بیماری هستند.

درد قفسه سينه و تپش قلب با فیبریلاسیون دهلیزی

برخی از سلول‌های قلبی به‌گونه‌ای تمایز پیدا کرده‌اند که می‌توانند به طور خودبه‌خودی، پیام الکتریکی تولید کرده و آن را در سراسر قلب پراکنده کنند. با فعالیت الکتریکی سلول‌های قلب، امکان انقباض قلب در چرخه‌ای منظم به وجود می‌آید. در بیماری فیبریلاسیون دهلیزی، سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال شده و ریتم غیرطبیعی ضربان را ایجاد می‌کند.

این بیماری قلبی، احتمال بروز سکته قلبی را افزایش می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که 15 درصد از افرادی که سکته کرده‌اند، به بیماری فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا بوده‌اند.

عوامل مختلفی در بروز این بیماری قلبی نقش دارند. اختلال در عملکرد دریچه‌ها، فشارخون بالای کنترل نشده، اختلالات تیروئیدی، چاقی و اضافه‌وزن، بیماری‌های عروق کرونری، نوشیدن الکل و آپنه خواب ازجمله عوامل ایجادکننده فیبریلاسیون دهلیزی هستند.

سن و ژنتیک، دو عامل مهم در بروز این بیماری هستند. افزایش سن، احتمال بروز بیماری فیبریلاسیون دهلیزی نیز بیشتر می‌شود. سابقه خانوادگی نیز می‌تواند خطر بروز این بیماری قلبی را افزایش دهد. گفته می‌شود که مردان سفیدپوست، بیشتر از سایر افراد به این بیماری قلبی مبتلا می‌شوند.

درد قفسه سینه و تپش قلب خستگی (خصوصاً حین ورزش) و تنگی نفس از علائم بیماری فیبریلاسیون دهلیزی هستند. این بیماری قلبی، می‌تواند به طور خودبه‌خود برطرف شده یا حتی تا آخر عمر ادامه پیدا کنند. در فیبریلاسیون حمله‌ای دهلیزی، بیماری گاهی نمایان شده و پس از مدتی به طور خودبه‌خودی برطرف می‌شود.

از عوارض فیبریلاسیون دهلیزی، می‌توان به راکد ماندن خون در رگ و افزایش احتمال ایجاد لخته اشاره کرد؛ این عارضه به دلیل جریان خون کند اتفاق می‌افتد. برای تشخیص و درمان این بیماری، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای این بیماری از کاردیوورژن قلبی، دارودرمانی، ابلیشن قلب و جراحی از روش‌های درمانی هستند. در برخی موارد ممکن است از دستگاه ضربان‌ساز استفاده کنند.

نحوه تشخیص علت درد قفسه سینه و تپش قلب

اگرچه تپش قلب به‌عنوان بیماری در نظر گرفته نمی‌شود؛ اما همراه شدن آن با درد جناغ سینه، می‌تواند خطرناک باشد. بااحساس تپش قلب و سوزش قفسه سینه یا درد قفسه سینه، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت آن، مشخص شده و تمهیدات لازم برای درمان انجام شود. با مراجعه به پزشک، معاینه فیزیکی انجام شده و احتمالاً از تست‌ها و آزمایش‌‌های کمکی نیز استفاده شود.

نوار قلب، می‌تواند تا حد زیادی، علت درد قفسه سینه حتی تپش قلب را مشخص کند. چنانچه علت تپش قلب با نوار قلب معمولی مشخص نشد، از نوار قلب متحرک یا هولترمونیتور استفاده می‌کنند. این دستگاه قادر است تا 24 ساعت به‌صورت مداوم، نوار قلب بیمار را ثبت کند‌.

پزشک ممکن است از تست ورزش نیز کمک بگیرد؛ با این تست، مشخص می‌شود که آریتمی قلبی به وجود آمده ناشی از فعالیت بدنی شدید هست یا خیر.

برای تشخیص میوکاردیت و پریکاردیت، انجام تست‌هایی ازجمله نوار قلب، اکوکاردیوگرافی، اشعه ایکس و ام‌آرآی کمک‌کننده است. برای تشخیص پرولاپس دریچه میترال از تست‌هایی همچون سونوگرافی یا اکوی قلب، نوار قلب، تست ورزش، رادیوگرافی قفسه سینه، ام‌آرآی قلبی و کاتتریزاسیون قلبی استفاده می‌کنند. برای تشخیص پرکاری تیروئید، ممکن است آزمایش جذب ید رادیواکتیو، اسکن و سونوگرافی تیروئید مورداستفاده قرار گیرند.

درمان درد قفسه سینه و تپش قلب

درمان درد قفسه سینه سمت چپ، بسته به علت بروز درد قفسه سینه و تپش قلب، راه درمانی متفاوت است. در برخی موارد مانند پرولاپس دریچه میترال خفیف، اصلاً نیاز به درمان نیست. درد قفسه سینه و تپش قلب، می‌تواند عامل حمله قلبی نیز باشد؛ بنابراین پیگیری و درمان اهمیت بالایی دارد.

• افتادگی دریچه میترال

روش درمانی بسته به‌شدت بیماری تعیین می‌شود. به طور معمول برای افتادگی دریچه میترال نیاز به درمان خاصی نیست‌. چکاپ دوره‌ای در این بیماران اهمیت دارد. برای بیماران، ممکن است داروهایی برای کنترل فشارخون، جلوگیری از ایجاد لخته خون و اصلاح ریتم قلب تجویز شود‌.

• استرس و اضطراب

چنانچه از اختلالات اضطرابی رنج می‌برید و استرس بیش از حد دارید، مراجعه به یک روان‌درمانگر توصیه می‌شود. انجام ورزش منظم و همچنین یوگا و مدیتیشن به کاهش استرس و عوارض ناشی از آن، کمک می‌کند. با یادگیری و انجام تنفس عمیق، می‌توانید استرس را کاهش دهید‌. گیاهانی همچون سنبل‌الطیب به‌عنوان ضداضطراب شناخته شده و مصرف آن‌ها با مشورت پزشک در کاهش استرس مؤثر است.

• پرکاری تیروئید

دارودرمانی یکی از رایج‌ترین درمان‌های پرکاری تیروئید است. با داروهای ضد تیروئید، هورمون‌های تولیدی غده کاهش پیدا کرده و بیماری بهبود می‌یابد. احتمالاً 1 الی 2 سال باید از قرص‌های ضد تیروئیدی استفاده کنید. ممکن است از ید رادیواکتیو موجود در کپسول یا مایع برای درمان شما استفاده کنند. در موارد نادر، ممکن است از روش‌های جراحی کمک بگیرند.

• پریکاردیت

برای پریکاردیت داروهایی ازجمله آسپرین و ایبوپروفن برای کاهش التهاب و درد مورداستفاده قرار می‌گیرند. برای بهبودی کامل باید چند هفته و حتی چند ماه صبر کنید.

• میوکاردیت

برای درمان میوکاردیت نیز از دارودرمانی استفاده می‌کنند. داروهایی ازجمله ادرارآورها و برخی از داروهای مسدودکننده تجویز می‌شوند.

سخن پایانی

برخی از بیماری‌ها با مجموعه‌ای از علائم همراه هستند. درد قفسه سينه و تپش قلب، ازجمله علائم یک سری بیماری‌ها یا اختلالاتی همچون افتادگی دریچه میترال، پریکاردیت، میوکاردیت و فیبریلاسیون دهلیزی هستند. استرس و اضطراب و پرکاری تیروئید نیز می‌توانند باعث بروز درد قفسه سینه و تپش قلب شوند. برای تشخیص و درمان باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

روند درمان هر یک از بیماری‌ها و اختلالات متفاوت است. در برخی موارد دارودرمانی و در برخی موارد جراحی روش مؤثری است. برای برخی از مشکلات همچون فیبریلاسیون دهلیزی خفیف، نیازی به اقدامات درمانی نیست و چکاپ دوره‌ای کفایت می‌کند.