درد قفسه سينه و تنگی نفس؛ بررسی علل، روش‌های پیشگیری و درمان

بسیاری از افراد فکر می­‌کنند، درد قفسه سينه و تنگی نفس فقط برای آنهایی ایجاد می­‌شود که به مصرف دخانیات اعتیاد دارند. درست است که چنین عارضه‌ای در افراد ذکر شده بیشتر مشاهده می­‌شود، امّا علل ایجاد این عارضه، آن ‌قدر گوناگون و متفاوت است که ممکن شامل حال هر فرد سالم و حتی ورزشکاران نیز شود. در این مقاله می­‌خواهیم تمامی علل درد در قفسه سینه و تنگی نفس را به‌طور کامل از دید متخصص قفسه سينه تهران بررسی کنیم؛ و خوشحال می‌شویم اگر تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

درد قفسه سينه و تنگی نفس نشانه چیست؟

برای اینکه بدانیم درد قفسه سينه و تنگی نفس نشانه چیست؟ باید ابتدا بررسی کنیم که این عارضه در چه شرایطی مشاهده می­‌شود؟ برای مثال بعضی از مراجعین، فقط در فعالیت‌­های ورزشی با این مشکل مواجه می­‌شوند، در صورتی که برخی دیگر در هنگام استراحت یا پس از بیدار شدن از خواب با آن مواجه‌اند. بدون شک، تشخیص صحیح این عارضه را باید به یک پزشک متخصص و باتجربه بسپاریم. در این قسمت از متن، بررسی می­‌کنیم که احساس درد در قفسه سینه به همراه تنگی نفس، نشانه چه مشکلی است:

• نارسایی پیشرفته قلبی

نارسایی­‌های پیشرفته قلبی مانند انواع سکته قلبی، آسیب دیدن قلب به دلیل فشارخون بالا و بیماری­‌های بنیادی و ژنتیکی از اصلی­ترین دلایل درد قفسه سینه محسوب می­‌شوند. در زمان بروز این عوارض، فرد در حین فعالیت روزانه به‌طور ناگهانی با تیر کشیدن قفسه سینه به همراه تنگی نفس مواجه می­‌شود. معمولاً تنگی نفس ناشی از نارسایی­‌های قلبی بسیار شدیدتر از سایر موارد بوده و یک حالت اورژانسی محسوب می­‌شود.

• مشکلات فشارخون

جالب است بدانید که فشارخون بالا یک اختلال در سیستم خون‌رسانی محسوب می­‌شود. طبیعتاً این مشکل در افراد چاق و افرادی که به چربی بالای خون دچار هستند بیشتر مشاهده می­‌شود. فشارخون با آسیب رساندن به مویرگ­‌ها و عروق ریز قلب، منجر به احساس درد در قفسه سینه شده و در نهایت مشکلاتی را برای سیستم قلب ایجاد می­‌کند. توجه داشته باشید که عوارض فشارخون بالا فقط به قلب محدود نشده و ممکن است مشکلاتی را هم برای ریه­‌ها ایجاد کند.

• استرس و فشار محیطی

یکی دیگر از علل ایجاد درد قفسه سينه، میزان اضطراب و استرس بالای افراد است. معمولاً مشکلات قلبی ناشی از اعصاب و شرایط محیطی با گذشت چند روز به‌طور کامل رفع می­‌شوند. اصلی­ترین نشانه برای تشخیص این مورد، تنگی نفس و تیر کشیدن قفسه سینه در حالت استراحت یا درازکش است. در صورتی که برای کاهش میزان استرس اقدامی صورت نگیرد، ممکن است سیستم قلب در آینده­ای نزدیک با مشکلاتی جدی مواجه شود.

• ذات‌الریه

ذات‌الریه یک بیماری عفونی جدی در کیسه­‌های هوایی ریه است. این بیماری التهابی، معمولاً با سرفه‌­های شدید عفونی همراه بوده و می‌­تواند مشکلات بسیار خطرناکی را برای قفسه سینه و سیستم تنفسی ایجاد کند. در صورت مشاهده حالت تهوع، خستگی و بی­حالی، تب و لرز به همراه تنگی نفس و درد قفسه سينه، باید هرچه سریع­تر به پزشک مراجعه کنید.

به دلیل اینکه فرآیند درمان این بیماری پیچیده و دشوار است، اقدامات به موقع در روند درمانی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است.

• پریکاردیت

در علم پزشکی، به غشایی که اطراف قلب را در بر می‌­گیرد، پریکارد می‌­گویند. اگر به هر دلیلی پریکارد دچار التهاب شود، پمپاژ خون و ضربان قلب را دچار اختلال می‌­کند. عارضه پریکاردیت معمولاً در کنار درد قفسه سینه و تنگی نفس، با تب و لرز شدید همراه است. از آن جایی که پریکاردیت یک مشکل خطرناک و جدی محسوب می‌­شود، در صورت مشاهده علائم ذکر شده احتمال وجود چنین عارضه‌ای بسیار بالا است.

• پارگی عروق کرونر

تیر کشیدن ناگهانی قفسه سینه به همراه تنگی نفس، ممکن است یک نشانه برای پارگی عروق کرونر باشد. پارگی عروق کرونر یک وضعیت اورژانسی محسوب شده و نیازمند مراقبت­‌های سریع پزشکی است. پزشکان برای تشخیص صحیح این عارضه از روش آنژیوگرافی کمک می­‌گیرند. ناگفته نماند که اگر درمان به موقع این مشکل جدی گرفته نشود، در مدت‌زمان کوتاهی تبدیل به سکته مغزی و نهایتاً منجر به مرگ خواهد شد.

دلایل درد وسط قفسه سينه هنگام تنفس 

در پاسخ به سوال درد در قفسه سینه نشانه چیست؟ می توان گفت همان طورکه متوجه شدید، درد قفسه سينه می‌تواند باعث تنگی نفس شود که هشداری برای وجود مشکلات جدی­تر باشد. حالا می­‌خواهیم بدانیم که چه دلایلی می­‌تواند منجر به درد در قفسه سینه و تنگی نفس شود. فراموش نکنید که این مطلب با هدف افزایش اطلاعات عمومی نوشته شده است، تشخیص دقیق علّت این عارضه،  تنها کار پزشک متخصص است.

• آنژین پایدار

تنگ شدن رگ­‌های منتهی به قلب، باعث کاهش میزان اکسیژن و مواد معدنی موجود در خون شده و در نهایت با احساس درد در قفسه سینه و تنگی نفس ادامه می­یابد. یکی از دلایل درد وسط قفسه سینه هنگام تنفس این مورد است. برخی از مراجعینی که با این مشکل مواجه بوده‌اند از اصطلاحات داغ‌شدن قفسه سینه، جمع شدن قلب، سوزش سینه هنگام تنفس و احساس مچاله شدن قفسه سینه، برای توصیف آنژین پایدار استفاده کرده‌اند.

آنژین پایدار در برخی از ورزشکاران به این صورت مشاهده شده است که در زمان فعالیت ورزشی با آن مواجه می‌­شوند اما در زمان استراحت، این عارضه به طور کامل از بین می­‌رود. پزشکان دراین‌رابطه می­‌گویند: در هنگام فعالیت ورزشی، به دلیل نیاز بیشتر قلب به اکسیژن و سایر مواد معدنی، اختلالات موجود در سیستم خون راحت‌تر مشاهده می­‌شوند.

• آنژین ناپایدار

در عارضه آنژین ناپایدار، احساس درد در قفسه سينه و تنگی نفس به دلیل پاره شدن پلاک آتروسکلروزی ایجاد می‌­شود. درد ناشی از آنژین ناپایدار معمولاً به صورت درد قفسه سينه هنگام بازدم گزارش شده است. این عارضه یک مشکل خطرناک محسوب شده و باید مراحل درمانی  آن سریعاً آغاز شود. علائمی مانند تعرق سرد، سرگیجه، بی‌هوش شدن، ضعف و استفراغ در اکثر مواقع مشاهده است. بد نیست بدانید که درد ناشی از آنژین ناپایدار ممکن است در هنگام استراحت شدّت یابد.

• پرولاپس میترال

وجود هرگونه اختلال در دریچه میترال ممکن است منجر به بیماری پرولاپس میترال یا همان افتادگی دریچه میترال شود. این عارضه معمولاً تا زمانی که شدّت یابد، بدون علامت باقی می­‌ماند. علائمی مانند خستگی زودرس به همراه تنگی نفس و درد قفسه سينه، از رایج­ترین نشانه‌­های این عارضه به شمار می­‌روند. دانشمندان تاکنون دلیل واضحی برای رابطه درد قفسه سینه و پرولاپس دریچه میترال پیدا نکرده‌اند.

درد ناشی از افتادگی دریچه میترال معمولاً در زیر قفسه سینه نمایان می­‌شود. این بیماری غالباً رابطه مستقیمی با میزان استرس، عصبانیت و هیجانات روزمره داشته، همچنین در افرادی که با مشکل کم‌خوابی مواجه‌اند بیشتر مشاهده شده است.

• پارگی شریان اصلی آئورت

پاره شدن شریانات دریچه آئورت که با نام دایسکشن آئورت هم شناخته می­‌شود، یکی از خطرناک­ترین دلایل برای احساس درد در قفسه سينه و تنگی نفس است.

پارگی شریان آئورت به شدّت دردناک بوده و تا پشت قفسه سینه، گردن و کمر انتشار پیدا می­‌کند. رنگ پریدگی، تعرق شدید، سرگیجه و عدم کنترل تعادل بدن از نشانه­‌های این مشکل هستند. برای درمان این مشکل معمولاً کمتر از یک ساعت زمان دارید تا به پزشک مراجعه کنید.

• آمبولی ریوی

در آمبولی ریه، لخته­‌های خون موجود در رگ­‌ها، در عروق ریه گیر کرده و باعث بسته شدن راه­‌های ورودی ریه می­‌شوند. در این بیماری با گذر زمان انسداد رگ‌­ها بیشتر شده و در نتیجه‌بخش بزرگی از ریه نابود می‌­شود. درد ناشی از آمبولی ریه در ناحیه وسط قفسه سینه ایجاد شده و تنگی نفس سنگینی به همراه دارد.

از آن جایی که تشخیص و درمان به موقع آمبولی ریه بسیار حائز اهمیت است، در صورت مشاهده چنین علائمی سریعاً به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

• ریفلاکس معده

در برخی مواقع، احساس درد در قفسه سینه ممکن است به دلیل ریفلاکس معده ایجاد شده باشد. در چنین حالتی معمولاً احساس سوزش در قفسه سینه به همراه سرفه یا گرفتگی موقت صدا ایجاد می­‌شود. از آن جایی که علائم مشکلات قلبی شبیه به علائم ریفلاکس معده هستند، پزشکان برای یافتن تفاوت این دو عارضه، نوار قلب بیمار را بررسی می­‌کنند. لازم به ذکر است که امروزه آمبولانس‌­ها هم به دستگاه دریافت نوار قلب مجهز شده‌اند و از این سیستم در شرایط اورژانسی استفاده می‌کند

پیشگیری از درد مزمن قفسه سينه و تنگی نفس

برای پیشگیری از تنگی نفس و درد مزمن قفسه سينه راهکارها و روش­‌هایی وجود دارد که بسیار تأثیر گذارند. رعایت نکات گفته در این بخش نسبتاً ساده بوده و با گذر زمان، تأثیرات چشمگیری در سلامت سیستم قلب می­‌گذارند:

• عدم مصرف دخانیات: تحقیقات انجام شده در سازما­ن­‌های جهانی ثابت کرده است که 65% از افرادی که دچار حملات قلبی می­‌شوند، به مصرف دخانیات و مشروبات الکلی اعتیاد دارند.
• اضافه‌وزن: کلسترول محرک اصلی بیماری­‌ها و مشکلات قلبی محسوب می­‌شود. این موضوع یک هشدار برای افراد دارای اضافه‌وزن محسوب می‌­شود. سعی کنید با رژیم غذایی مناسب و تمرینات ورزشی منظم، به وزن ایده‌آل و تناسب‌اندام برسید.
• مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند انواع رنگ­‌ها، دود آتش، آزمایش‌ها شیمیایی و موارد مشابه دیگر، در آسیب رسیدن به سیستم قلب و عروق مؤثر هستند. زمانی که با آلاینده­‌های شیمیایی سر و کار دارید، حتماً از ماسک و دستکش محافظ مخصوص استفاده کنید.
• خواب کافی: هر چقدر از فواید خواب کافی و صحیح بگوییم باز هم کم است. اگر تأثیرات مثبت خواب کافی و مناسب را بر روی سلامت بدن به خصوص قلب بدانید، دیگر به فکر شب‌زنده‌داری نخواهید بود.
• اجرای دقیق دستورالعمل‌ها: اگر به بیماری آسم یا هر عارضه دیگری مبتلا هستید، برای جلوگیری از ایجاد مشکلاتی جدی‌تر در سیستم قلب و سایر اعضای بدن، حتماً دستورالعمل‌های درمانی را به طور دقیق اجرا کنید.

درمان درد قفسه سينه و تنگی نفس

روش درمان درد مزمن قفسه سينه و تنگی نفس، با توجه به نوع علت ایجاد آن انتخاب خواهد شد. برای مثال اگر فردی به دلیل استرس و هیجانات روزانه با چنین دردی مواجه شود، احتمالاً گذر زمان، استراحت کردن یا نوشیدن دمنوش می‌­تواند راهکار درمانی مناسبی باشد.

در مواردی ممکن است تنگی نفس باعث از حال رفتن بیمار شده باشد، استفاده از دستگاه اکسیژن‌ساز یا کپسول اکسیژن، بدون شک بهترین راه درمان است. اسپری­‌های گشادکننده مجاری تنفسی، یک روش درمانی دیگر برای افراد مبتلا به بیماری آسم محسوب می­‌شود.

در کلینیک­‌های تخصصی قلب، پزشکان مجرب در اولین گام با بررسی دقیق شرایط بیمار، مشخص می‌­کنند که عارضه مربوط به قلب است یا خیر؟ اگر پاسخ بله باشد به مرحله دوم می­‌رسیم. مشکلات ایجاد شده برای بسیاری از مراجعین با تجویز قرص‌­ها و دارو­ها مخصوص، به راحتی درمان می‌­شود. اما اگر مشکل جدی­تر باشد؛ احتمالاً باید از بیمار آزمایش‌ها و تصویربرداری­ انجام شود.

همان‌طورکه می­دانید آخرین و مؤثرترین روش برای درمان اکثر بیماری­‌ها، عمل جراحی است. توجه داشته باشید که جراحی قلب یکی از سنگین­ترین عمل­‌ها در علم پزشکی محسوب می­‌شود. به همین دلیل بسیار حائز اهمیت است که قبل از مراجعه به مرکز درمانی، از سوابق و تخصص پزشک مورد نظر اطمینان حاصل کرده و راجع به معتبر بودن آن کلینیک به خوبی تحقیق کنید.

درمان‌های گیاهی برای رفع درد قفسه سینه هنگام بازدم

طب سنتی برای درمان درد سنگین قفسه سينه و تنگی نفس روش‌­های خاصی را پیشنهاد داده است که بد نیست آن­ها را هم بدانیم. روش­‌های طب سنتی در پیشگیری از حملات قلبی و تسکین درد بسیار مؤثر هستند. فراموش نکنید که استفاده از این روش‌­ها در شرایط اورژانسی فقط باعث ازدست‌رفتن زمان کلیدی برای درمان قطعی خواهد شد.

• آب پیاز:

آب پیاز به دلیل خواص آنتی اکسیدانی که دارد بهترین دارو برای ازبین‌بردن عفونت­‌های جزئی به شمار می­‌رود. یک الی دو عدد پیاز را در نصف قابلمه آب قرار داده و اجازه دهید به مدت بیست دقیقه بجوشد. پس از خنک‌شدن این محلول، می­‌توانید آن را بنوشید.

• ریحان و نعنا:

برگ­ ریحان تازه سرشار از منیزیم بوده و دمنوش ترکیبی از آن با نعنای تازه یا پونه کوهی، در تسکین درد عضلات قفسه سینه بسیار مؤثر است.

• سرما و گرمادرمانی:

سرما و گرمادرمانی دو روش بسیار قوی برای درمان درد قفسه سینه هستند. از لحظه شروع درد تا دو روز پس از آن از سرمادرمانی، بعد از گذشت این دور روز از گرمادرمانی برای تسکین درد استفاده کنید.

• بابونه:

گیاه بابونه در عطاری­‌ها و کیسه‌­های چای آماده آن در فروشگاه­‌ها یافت می­‌شود. برای پیشگیری از تنگی نفس، اجازه دهید بابونه به مدّت بیست دقیقه دم کشیده و سپس آن را نوش جان کنید.

• بادام و مغزها:

مغزهای موجود در انواع آجیل­‌ها سرشار از مواد معدنی هستند. بنابراین، خواص آن­ها باعث سلامتی قلب می‌شود.

• سیب:

روزانه دو عدد سیب بخورید تا هرگز دچار بیماری­‌های قلبی نشوید؛ این شعار قدیمی طبیبان است. یافتن صحت این شعار را به شما می­سپاریم امّا در خواص سیب برای سلامت قلب هیچ شکی نیست.

• گل‌گاوزبان:

در طب سنتی تأکید ویژه­ای بر خواص گل‌گاوزبان برای قلب شده است. این گیاه را می­‌توانید از عطاری­‌ها تهیه کرده و اجازه دهید نیم ساعت دم بکشد. برای آن که بتوانید از تمامی مواهبی که در گل‌گاوزبان نهفته شده است برخوردار شوید، بهتر است که آن را در طول هفته، حداقل سه بار استفاده کنید.

• سبزیجات:

افزایش میزان مصرف سبزیجات در رژیم غذایی، جدا از فواید سلامتی که برای سیستم گوارشی دارد، در درمان التهابات موجود در رگ­‌ها هم مؤثر است.

• فلفل:

در فلفل ماده‌ای به نام کپسایسین یافت می­‌شود که دشمن درجه یک عفونت­‌های بدن است. این ماده فعال با بهبود کیفیت گردش خون، به درمان بسیاری از بیماری­‌ها کمک می­‌کند. اگر به فلفل، خردل و کچاپ حساسیت آلرژیک دارید، این مورد را نادیده بگیرید.

• کرفس:

زمانی که نام کرفس به گوش می­‌رسد، ناخودآگاه همه به لاغری و تناسب‌اندام فکر می­‌کنند. گزارش­‌ها حاکی از این است که مصرف کرفس در پیشگیری از درد قفسه سينه و تنگی نفس بسیار موفق عمل می­‌کند.

• نوشیدن آب کافی:

نوشیدن آب کافی در روز باعث هیدراته ماندن بدن می­‌شود. به‌جرات می‌­توان گفت که 90% مشکلات، از کمبود میزان آب و خشک‌بودن بدن ایجاد می‌­شود.

• آب‌لیمو و عسل:

ترکیب آب‌لیموی تازه با عسل، میزان آنتی اکسیدان به شدّت بالایی تولید کرده که در ازبین‌بردن التهابات موجود در قفسه سینه، بسیار تأثیرگذارند.

• یوگا و مدیتیشن:

از آن جایی که استرس یک محرک قوی برای ایجاد انواع بیماری­‌ها به شمار می‌­رود، هرگونه روش درمانی که به آرام‌سازی هیجانات بدن کمک کند، توصیه می­‌شود.

سخن پایانی

در این مطلب درد قفسه سينه و تنگی نفس را از همه نظر بررسی کردیم. توجه داشته باشید که تشخیص دقیق علّت هر عارضه‌ای، وظیفه پزشک متخصص و مجرب است. همان طورکه متوجه هستید، احساس درد در قفسه سینه و تنگی نفس ممکن است در شرایطی گذرا بوده و خطرناک محسوب نشود، امّا در صورتی‌که این درد شدید و طولانی باشد، باید حتماً به پزشک متخصص و کلینیک معتبر برای درمان مراجعه کنید. با تشکر از این که تا اینجای متن همراه ما بودید؛ پیروز و سلامت باشید.