بالون زدن یا آنژیوپلاستی به معنی ترمیم و درمان عروق تغذیه کننده قلب است که به هر دلیلی بسته یا تنگ شده باشد. با ما همراه باشید تا هر آنچه که در مورد بالن زدن قلب لازم است بدانید را در اختیارتان قرار دهیم.
بالون قلب چیست؟
قلب به عنوان عضو اصلی خون رسانی بدن، خود نیازمند مصرف اکسیژن و مواد غذایی است. این نیاز اساسی بیشتر از طریق سرخرگهای کرونر تأمین میشود. گرفتگی یا تنگ شدن این رگها، با ایجاد نقص در خون رسانی قلب، موجب بروز نارسایی و حملات قلبی میشود. متخصصین قلب فرآیند آنژیوپلاستی ( بالون زدن قلب ) را جهت باز کردن شریان های کرونری تنگ شده انجام می دهند.
دیواره رگه ای خونی به طور طبیعی صاف و هموار است. همزمان با افزایش سن و در حضور عواملی نظیر استعمال دخانیات ، بالا بودن چربی ، فشار خون بالا و دیابت ; چربی به صورت غیر طبیعی در رگها تجمع پیدا میکند. به این چربیها پلاک گفته میشود. تشکیل پلاک در دیواره رگ، موجب باریک شدن و سخت شدن آنها شده و خونرسانی را دچار اختلال میکند. پزشک متخصص قلب از یک لوله باریک و دراز به نام کاتتر که حاوی یک بالن کوچک بر روی نوک خود می باشد ، استفاده می کند. او بالون را در محل انسداد در شریان باز کرده تا پلاک را بر روی دیواره شریان فشرده یا صاف کند.
با اینکه این موضوع در ارتباط با شریان های کرونری در قلب می باشد اما بالن آنژیوپلاستی می تواند برای باز کردن عروق تنگ شده در بسیاری دیگر از بخش های بدن نیز استفاده شود. بالن آنژیوپلاستی می تواند بر روی شریان آئورت (شریان اصلی که از قلب می آید)، ایلیاک (درون لگن)، رانی (در قسمت بالایی ران)، پوپلیتئال (پشت زانو)، تیبیال و پرونئال (قسمت پایینی پاها) نیز انجام شود.
مزایای بالون قلب
برخلاف جراحی قلب، بالون زدن قلب یا همان آنژیوپلاستی نیاز به برش وسیع ندارد به همین دلیل بیمار مدت زمان کمتری بستری میشود. در واقع برای آنژیوپلاستی تنها 1 تا 2 روز بستری در بیمارستان لازم است. در روش بالون زدن قلب از بیحسی موضعی استفاده میشود. پس از آنژیوپلاستی حداکثر ظرف مدت 10 روز فرد میتواند به محل کار بازگردد.
در بالن زدن یا آنژیوپلاستی مانند عمل قلب باز، احتمال گرفتگی مجدد وجود دارد. امروزه با استفاده از استنتهای دارویی میزان تنگی مجدد رگ به کمتر از یک درصد رسیده است. لذا در شرایط خاصی برای کاهش احتمال تنگی مجدد استفاده از استنت دارویی توصیه میشود. بهترین متخصص قلب و عروق ، با توجه به منافع عمل و آنژیوپلاستی یا بالون زدن، نوع رگ گرفتار شده، میزان گرفتگی و محل درگیری رگ ; در مورد نوع درمان تصمیم میگیرد.
خطرات و عوارض بالون قلب
اگرچه آنژیوپلاستی یک روش کمتر تهاجمی برای باز کردن قفسه سینه از جراحی است، اما این روش هنوز خطرناک است. با این وجود اگر بالون زدن توسط متخصص خوب انجام گردد ، خطرات و عوارض ناشی از آنژیوپلاستی بسیار ناجیز است. عوارض آنژیوپلاستی را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
۱- تنگ شدن مجدد شریان بعد از بالون زدن قلب
از عوارض آنژیوپلاستی این است که در برخی مواقع جریان خون رگ مسدود می شود که علت آن هم آزاد شدن موادی است که از پشت استنت به داخل جریان خون آزاد می شود. تنگ شدن مجدد در ۳۰ تا ۴۰ درصد موارد از جمله عوارض بالون زدن قلب است. فنر قلب به منظور کاهش تنگی مجدد طراحی شده است.
۲- ایجاد لخته های خونی بعد از بالون قلب
لختههای خون حتی ممکن است در هفته یا ماه های اول پس از آنژیوپلاستی عروق کرونر در لابه لای استنت از جمله عوارض فنر قلب است. این لختهها میتوانند سرخرگ را مسدود کنند و باعث حمله قلبی شوند. به منظور کاهش عوارض بالون زدن قلب و احتمال ایجاد لخته در استنت ها، مصرف آسپیرین ، کلوپیدوگرل یا پلاویکس و داروهای دیگر، دقیقا طبق دستور بهترین متخصص قلب و عروق بسیار مهم است. در مورد مدت زمان مصرف این داروها یا قطع آن ها در صورت انجام جراحی باز قلب با دکتر قلب خود مشورت کنید.
۳- خونریزی بعد از بالون زدن قلب
ممکن است دچار خونریزی در پا یا دست خود شوید که در آن یک کاتتر قرار داده شده است. معمولاً این عمل جراحی، منجر به کبودی میشود، اما بعضی اوقات خونریزی شدید رخ میدهد و ممکن است نیاز به انتقال خون یا روشهای جراحی باشد.
۴- حمله قلبی
حمله قلبی از جمله عوارض بالن زدن قلب بسیار نادر است اما ممکن است طی انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر صورت گیرد.
۵- مشکلات کلیوی
موادی که طی آنژیوپلاستی و جایگذاری استنت ها استفاده می شود، ممکن است باعث مشکلات کلیوی شود. رنگ مورد استفاده در هنگام آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت میتواند باعث آسیب کلیه، به ویژه در افراد مبتلا به مشکلات کلیوی شود اگر جزء افراد در معرض خطر هستید، متخصص قلب و عروق ممکن است دارویی تجویز کند تا به حفاظت از کلیه ها کمک کند.
۶ – سکته مغزی
در طی بالون زدن، وقتی که کاتترها از طریق آئورت گذاشته میشوند، احتمال سکته مغزی بالا است. لختههای خون همچنین میتوانند در کاتتر ایجاد شوند و به مغز برسند. سکته مغزی یک عارضه بسیار نادر از آنژیوپلاستی کرونر است.
۷ – ضربان غیرطبیعی قلب
در طی مراحل بالون زدن، قلب ممکن است خیلی سریع یا خیلی آهسته کار کند. این مورد از عوارض بالون زدن قلب حالت معمولا گذراست اما گاهی استفاده از دارو یا دستگاه تنظیم ضربان قلب لازم است.
البته بهترین پزشک متخصص قلب و عروق برای اغلب موارد فوق راه حل مناسب را پیدا میکند.